قانون نوسان 20 درصدی بورس چیست؟

به گزارش راهبرد معاصر قانون نوسان 20 درصدی در شرایطی مورد استفاده قرار می گیرد که قیمت پایانی یک نماد بورسی طی 5 روز متوالی معاملاتی در دامنه عادی نوسان یعنی منفی و مثبت 5 بیش از 20 درصد  افزایش یا کاهش داشته باشد. در این صورت سازمان بورس موظف است تا آن نماد را به مدت یک ساعت در وضعیت سفارش گیری نگه دارد و سپس معاملات را انجام دهد. طی دو هفته اخیر به دلایل مختلف شاخص کل بورس افت شدیدی را تجریه کرد در این میان برخی از سهام کاهش قیمت بیش از 30 درصد را تجربه کردند. موضوعی که باعث شده است تا بسیاری این سوال را مطرح کنند که چرا محدودیت قانونی 20 درصد اجرا نشده و نمادهای مذکر بسته نشدند. این در حالی است که در بازار مثبت این قوانین کاملا اجرا می شد و گاهی جلو رشد بیشتر سهام را می گرفت.

چرا قانون نوسان 20 درصدی اعمال نمی‌شود؟ / توقف نمادهای بورسی چقدر محتمل است؟

در حالی که بسیاری از معامله‌گران بورس در یک هفته اخیر زیان‌های بالای 30 درصد را تجربه می‌کنند اما نمادهای کمی به دلیل نوسان منفی 20 درصدی در 5 روز کاری متوالی متوقف شده‌اند. دلیل این امر پر نوسان بودن بازار سهام در یک هفته اخیر بوده است. بسیاری از نمادها در حالی طی چهار روز نزدیک 18 درصد بازدهی منفی داشته‌اند اما در روز پنجم به یکباره مثبت شده تا افت آنها به 20 درصد نرسد و شاهد متوقف شدن نمادها نباشیم.

بر اساس ماده ۱۷ مکرر دستور العمل اجرایی نحوه انجام معاملات در بورس اوراق بهادار تهران، در صورتی که قیمت پایانی نماد شرکتی طی ۵ روز معاملاتی متوالی، در دامنه عادی نوسان قیمت (۵- درصد تا ۵+ درصد) بیش از ۲۰ درصد افزایش یا کاهش داشته باشد، سازمان بورس موظف است، در اولین زمان ممکن از لحاظ فنی، نماد معاملاتی را به مدت ۶۰ دقیقه در وضعیت سفارش گیری نگه داشته و سپس انجام معاملات را آغاز نماید.

قانون نوسان ۲۰ درصد بورس چیست؟

طبق ماده ۱۷ مکرر دستور العمل اجرایی نحوه انجام معاملات در بورس اوراق بهادار تهران، در صورتی که قیمت پایانی نماد شرکتی طی ۵ روز معاملاتی متوالی، در دامنه عادی نوسان قیمت (۵- درصد تا ۵+ درصد) بیش از ۲۰ درصد افزایش یا کاهش داشته باشد، سازمان بورس موظف است، در اولین زمان ممکن از لحاظ فنی، نماد معاملاتی را به مدت ۶۰ دقیقه در وضعیت سفارش گیری نگه داشته و سپس انجام معاملات را آغاز نماید.

در رابطه با توقف نماد معاملاتی به دلیل قانون نوسان ۲۰ درصد بورس ذکر چند نکته حائز اهمیت می باشد:

- در این قانون، تغییران قیمت (نوسان ۲۰ درصدی) و همچنین تعداد روزهای معاملاتی (۵ روز معاملاتی متوالی) توسط هیئت مدیره سازمان بورس قابل بازنگری است و در صورت بازنگری، حداقل ۵ روز کاری قبل از اجرا توسط سازمان بورس به اطلاع فعالان بازار سرمایه رسانده می شود.

• در صورت ایجاد وقفه معاملاتی در ۶۰ دقیقه پایانی جلسه معاملاتی، آغاز معاملات نماد در شروع جلسه معاملاتی بعد صورت خواهد گرفت. پس از وقفه معاملاتی، قیمت پایانی به قیمت پایانی در روز وقفه معاملاتی تغییر خواهد یافت. در صورت توقف نماد معاملاتی به دلیل قانون نوسان ۲۰ درصد بورس، افشای اطلاعیه شفاف سازی در خصوص نوسان قیمت توسط ناشر (شرکت) به صورت اختیاری می باشد اما اگر در مدت زمان ۶۰ دقیقه ای وقفه معاملاتی، شرکت اطلاعات با اهمیت منتشر کند، مطابق با ماده ۱۶ مکرر با آن رفتار خواهد شد.

طبق این ماده، نماد معاملاتی به صورت خودکار بلافاصله پس از ارسال اطلاعات با اهمیت به صورت زیر متوقف و بازگشایی می شود :

۱- اگر افشای اطلاعات با اهمیت شرکت در گروه الف قرار داشته باشد، نماد معاملاتی به طور خودکار متوقف شده و در اولین روز معاملاتی بعد بازگشایی خواهد شد.

۲- اگر افشای اطلاعات با اهمیت شرکت در گروه ب قرار داشته باشد، در صورتی که اطلاعات با اهمیت تا ۹۰ دقیقه قبل از پایان جلسه معاملاتی ارسال شود، نماد معاملاتی به طور خودکار، به مدت ۶۰ دقیقه متوقف و بعد از آن بازگشایی می شود اما اگر افشای اطلاعات با اهمیت در ۹۰ دقیقه پایانی جلسه معاملاتی ارسال شود، نماد معاملاتی به طور خودکار متوقف شده و در جلسه معاملاتی بعد بازگشایی خواهد شد.

در صورتی که اطلاعات با اهمیت افشا شده توسط شرکت، در گروه الف قرار داشته باشد، حراج ناپیوسته بدون دامنه نوسان قیمت و در صورتی که در گروه ب قرار داشته باشد، حراج ناپیوسته با محدودیت دامنه نوسان انجام می گیرد. در صورتی که بازگشایی نماد بدون محدودیت دامنه نوسان صورت گیرد، حجم مبنا برابر ۱ در نظر گرفته می شود.