کاهش التهاب در بازار با حفظ ارزش پول ملی

کامران ندری تحلیلگر مسائل اقتصادی در گفت و گو با راهبرد معاصر در پاسخ به این پرسش، "با کاهش جذابیت در بازارهای خودرو و مسکن و ارز آیا بازار سرمایه قابلیت جذب سرمایه های سرگردان را خواهد داشت یا خیر؟ " گفت: اگر مردم با مازاد ریال مواجه باشند یعنی درآمد خود را به صورت ریالی دریافت می کنند و کالایی می فروشند و در ازای آن ریال می گیرند و ریال در حساب های خود داشته باشند و نخواهند این ریال را نگهداری کنند، این امر خود وقتی انتظار تورمی شدید باشد رخ می دهد.

وی افزود: مردم ریال را به دارایی بادوامی که نام آن را دارایی سرمایه ای می گذاریم تبدیل می کنند. بازار مسکن، خودرو، ارز، طلا و سهام همه این ویژگی را دارند و مساله به این برمی گردد که در آینده باز هم شاهد کاهش ارزش ریال خواهیم بود یا خیر؟ اگر کاهش ارزش ریال باز هم محقق شود و سیاستی برای کنترل تورم وجود نداشته باشد همه این بازارها مورد هجوم مردم قرار می گیرد ولی شاید این اتفاق با هم نیفتد مثلا شرایطی در بازار سهام مهیا شود و مردم موقتا وارد این بازار شوند و ریال خود را به سهام تبدیل کنند. در این صورت قیمت سهام رشد می کند و به سقفی می رسد و معامله گران احساس می کنند قیمت سهام از آن سقف بالاتر نمی رود و معاملات آنجا متوقف می شود و حتی ممکن است سیر معکوسی به خود بگیرد و شروع به فروختن سهام کنند و یا به سمت بازار های دیگری بروند و در بلند مدت با کاهش ارزش ریال قیمت ها در تمام این بازار ها افزایش پیدا می کند.

ندری تصریح کرد: برای جلوگیری از این اتفاق و اینکه بازارها با استفاده از عوامل بنیادی حرکت کنند اولین کاری که باید انجام شود این است که جلوی تورم و کاهش ارزش ریال را بگیرید تا مردم واهمه این را نداشته باشند که باید با ریال خود چه کنند؟ اینکه آینده این بازارها به چه مسیری می روند همه به این برمی گردد که سیاست گذاران داخلی تا چه حد بتوانند جلوی تورم و کاهش ارزش ریال را بگیرند اگر تورم و کاهش ارزش ریال تداوم داشته باشد همه این بازارها در آینده شاهد افزایش قیمت خواهند بود.

وی در پاسخ به این پرسش که با توجه به روند افزایش قیمت در کالاهای مصرفی تا چه زمانی امکان ادامه کاهش قیمت ها در کالاهای سرمایه ای وجود دارد؟ گفت: اصلا امکان ندارد. کالاهای سرمایه ای و دارایی های سرمایه ای دچار افزایش قیمت می شوند چون مردم ابتدا به دنبال ذخیره ارزش هستند و به دنبال دارایی هایی می گردند که بتواند ارزشی برای آینده داشته باشد و ارزش پول آنها را حفظ کند از این رو ارزش دارایی های سرمایه ای جلوتر از کالاهای دیگر افزایش پیدا می کند.

ندری در ادامه این پاسخ ادامه داد: شما همواره می بینید بازار سهام و بازار ارز و خودرو و مسکن بالا می رود و به دنبال آن افزایش قیمت کالاها مشاهده می شود یعنی نگرانی از آینده و انتظار تورمی ابتدا باعث افزایش قیمت دارایی های سرمایه ای می شود و به دنبال آن افزایش قیمت کالاهای مصرفی رخ می دهد و تورمی که مردم از ان نگران بودند رخ می دهد.

او اذعان داشت: همین نگرانی از تورم و بی اعتمادی مردم به مسئولین خود باعث می شود تا تورم کالاها رخ بدهد ولی تورم کالاها با وقفه ای رخ می دهد. اول قیمت دارایی های سرمایه ای بالا می رود و بعد تورم کالاها به دنبال آن رخ می دهد. بنابراین آنچه امروز وجود دارد این است که باید دید عواملی که در اقتصاد ما باعث کاهش ارزش ریال می شوند هنوز وجود دارند یا ندارد. اگر این عوامل فعال باشند که فعال هستند پس شاهد کاهش ارزش ریال خواهیم بود.

این اقتصاددان تصریح کرد: امروز شما نرخ رشد پایین را می بینید و بهره واقعی منفی را در اقتصاد مشاهده می کنید. بی اعتمادی به سیاست گذار وجود دارد این موارد موتورهای محرک کاهش ارزش ریال هستند و هنوز فعالند این موتورها با سرعت بالایی کار می کنند و تا این عوامل وجود دارد باید انتظار کاهش ارزش ریال را داشت. البته اتفاقاتی افتاده است که نرخ بهره در نظام بانکی کمی بالا رفته و این می تواند تا حدودی نوید بخش باشد. دوم اینکه بازار سرمایه و سهام قیمت هایی منطقی تر پیدا کرده است و مهمتر از هر دو آنها امیدی است که بعد از انتخاب بایدن در اقتصاد بوجود آمده است و می تواند تا حدودی مثبت ارزیابی شود و تا حدودی بر انتظارات تورمی اثر کنترلی داشته باشد. در ابتدای سال عواملی که انتظار تورمی را تشدید می کرد بیشتر بود ولی الان عواملی که انتظار تورمی را مهار می کند فعال شده اند.