نارضایتی تهران از سئول/ پول بلوکه ایران در بن‌بست بهانه‌جویی چشم‌بادامی‌ها

به گزارش راهبرد معاصر؛ مدتی است که رایزنی‌های ایران و کره جنوبی برای استفاده ایران از دارایی‌های بلوکه شده‌اش در کره که برخی آن را هفت میلیارد دلار و برخی بیشتر از این مبلغ عنوان می‌کنند، در جریان است. مبلغی که در ازای خرید میعانات گازی از ایران بوده و از سپتامبر ۲۰۱۸ به بهانه تحریم‌های آمریکا در حساب‌های دو بانک کره‌ای مانده است. اخبار رسیده هم حکایت از آن دارد که به رغم پیشرفت‌های جزیی در این مسیر، ولی کماکان کره‌ای‌ها اقدامی که رضایت ایران را به همراه داشته باشد اصلا صورت نداده‌اند و همچنان شاهد سنگ اندازی‌های سئول در این مسیر و بهانه تراشی‌های بی اساس به تبعیت از آمریکا هستیم.

*آنچه به صورت جزیی اتفاق افتاده، اصلا به هیچ وجه رضایت بخش نیست

آنگونه که در آخرین موضع گیری «سعید خطیب زاده» سخنگوی دستگاه دیپلماسی در روز دوم آذر ماه در نشست هفتگی با خبرنگاران در این باره عنوان شد که مذاکرات در جریان است و برخی پیشرفت‌ها هم حاصل شده، ولی مشکلات هنوز کاملا مرتفع نشده است.

این دیپلمات ارشد ایرانی برخی سنگ اندازی‌ها و عدم شناخت‌ها نسبت به تعهدات دولت کره را مانع از این کار برشمرد و در عین حال گفت که بانک مرکزی و وزارت بهداشت و نهادها و وزارتخانه‌های مسئول به دقت جلو می‌روند.

خطیب زاده باز دولت کره را دعوت کرد تا به این روند سرعت ببخشد و خاطرنشان کرد: آنچه به صورت جزیی اتفاق افتاده، اصلا به هیچ وجه رضایت بخش نیست.

سخنگوی وزارت خارجه پیش از این هم (۱۴ مهر ماه) با اشاره به رایزنی‌های در جریان با کره جنوبی، یادآور شده بود: رایزنی‌ها با سرعتی که ما انتظار داریم جلو نمی‌رود و کند پیش می‌رود و ما درباره خرید دارو و برخی اقلام با کره توافقات اولیه داشتیم و در دو هفته اخیر در مورد تامین منابع مورد نیاز از منابع ایران برای خرید واکسن آنفلوآنزا و واکسن کرونا در قالب کنسرسیوم سازمان تجارت جهانی با تعلل‌هایی از سوی کره مواجه هستیم و امیدواریم طرف کره‌ای حساسیت موضوع را متوجه و سرعت لازم را بدهد.

لازم به ذکر است براساس آنچه خطیب زاده عنوان کرد و به گفته منابع مطلع در بحث پیش پرداخت خرید واکسن کرونا پیشرفت‌هایی حاصل شد و علیرغم برگزاری چندین جلسه تبادل نظر کارشناسی بین دو طرف، اما روند مزبور مورد رضایت ایران نیست.

«علی ربیعی» سخنگوی دولت هم ۱۵ مهر ماه در اظهاراتی در این زمینه خاطرنشان کرد: بانک مرکزی و وزارت خارجه پیگیر بازگرداندن ارزهایمان از جمله کره جنوبی هستند. متاسفانه کره جنوبی کماکان تحت تاثیر آمریکا، تحریم‌ها را در دستور کار دارد.

خطیب زاده همچنین ۲۸ مهر ماه در این باره گفت: منابع ما در کره جنوبی چند میلیارد است و مذاکرات ما برای تخصیص و انتقال این منابع برای مواد مورد نیاز ایران از جمله دارو به کندی پیش می‌رود و این خیلی اذیت می‌کند. وزارت بهداشت ما به صورت منظم و روزانه و حتی هفته‌ای یک بار در حال رایزنی با طرف کره‌ای است. دولت کره هر چه زودتر به تعهداتش عمل کند، برای روابط دو کشور و تاریخ روابط بهتر است. البته دستاوردهای مثبتی بوده، ولی بسیار ناچیز است و اصلا قابل قبول نیست و امیدواریم در شرایط سخت از منابع خود برای دارو و غذا استفاده کنیم.

سخنگوی وزارت خارجه همچنین ۱۲ آبان در این باره گفت: ما پیگیر هستیم. جزییات را بانک مرکزی باید اعلام کند. این رایزنی‌ها به کندی جلو می‌رود و همچنان راضی نیستیم و تسریع در این امر ضروری است.

در همین خصوص، «سید عباس عراقچی» معاون سیاسی وزیر خارجه ایران نیز ۲۱ آبان ماه در برنامه صبح بخیر ایران شبکه اول سیما در پاسخ به سوالی در این باره عنوان کرد: هر روز به طور خاص با عراق، کره جنوبی و ژاپن رایزنی داریم، به خاطر اینکه مبالغی که در این کشورها هست بیشتر از کشورهای دیگر است. موانعی که وجود دارد، مقداری واقعی است. به هر حال تحریم‌های آمریکا و تهدید آمریکا به اینکه اگر این پول‌ها را بلوکه نکنند و به ایران بدهند با مجازات‌های آمریکا مواجه خواهند شد، اگر چه غیرقانونی است ولی به خاطر سلطه مالی آمریکا یک واقعیت است که باید بپذیریم.

عراقچی ادامه داد: یک مقداری هم بهانه جویی است که آن کشورها از فرصت سوءاستفاده هم می‌کنند. با اینکه گاهی راه‌هایی هم باز می‌شود که می‌توانند انجام دهند، ولی به بهانه تحریم‌ها خودداری می‌کنند. رایزنی‌های ما به طور مستمر وجود دارد. بخشی از پول‌ها در قالب مکانیسم‌های خلاقانه‌ای که توانستیم ابداع کنیم، برگشته است. بقیه هم در حال کار است.

به گزارش مشرق، جمهوری اسلامی ایران بارها ضمن متذکر شدن به طرف کره‌ای در خصوص عدم پایبندی‌اش به تعهدات در قبال ایران عنوان کرده که هر لحظه تاخیر در این روند بر روابط دو کشور تاثیرگذار خواهد بود. تهران به سئول اعلام کرده که جمهوری اسلامی ایران تحت تحریم‌ نهادهای بین‌المللی، شورای امنیت و ... نیست و تنها آمریکا آن هم به صورت یکجانبه ایران را تحریم کرده و کره هم به عنوان یک دولت مستقل، موظف به اجرای این تحریم‌ها نیست.

*درباره سنت سنت و ریال ریال حق ملت محکم ایستاده‌ایم

سعید خطیب‌زاده ۳۰ شهریور ماه در اظهاراتی با بیان اینکه مذاکرات با کره‌ای‌ها در این خصوص در جریان است، گفته بود: ما در مورد سنت سنت و ریال ریال حق ملت ایران محکم ایستادیم، هم با آنهایی که ادعا می‌کنند نمی‌توانند و هم آنهایی که فکر می‌کنند نمی‌خواهند بدهند.

عبدالناصر همتی رئیس کل بانک مرکزی خرداد ماه سالجاری در اظهاراتی در این خصوص عنوان کرده بود: کره جنوبی شریک مورد اعتماد ما بود و ما در زمینه ماشین آلات سنگین، بخش خودرو و الکترونیک با آنها کار کردیم. در مقابل ما کالاهایی به ویژه نفت و میعانات گاز طبیعی به بازارهای کره صادر کردیم. صادرات ما پس از برجام افزایش یافت و صادرکنندگان ما توانستند منابع قابل توجهی را در بانک‌های کره‌ای تجمیع کنند. آن زمان نه تنها هیچ تحریمی بر صادرات ما نبود، بلکه برعکس تمام طرف‌ها تشویق شدند تجارت خود با ایران را گسترش دهند. منابعی که ما در بانک‌های کره‌ای داریم یا درآمدهای آن زمان مدت‌ها قبل از خروج آمریکا از برجام است و یا حاصل معافیت‌های مختلفی است که از آن زمان آمریکا برای صادرات ما در نظر گرفت.

در همین راستا تاکنون سفرها و رایزنی‌هایی بین مقامات ذیربط دو کشور صورت گرفته و جمهوری اسلامی ایران از طرق دیپلماتیک و سیاسی آزادسازی دارایی‌هایش را در دستورکار خود قرار داده است و در همین راستا نیز حسن روحانی دستور داد که برای اعاده این پول‌ها راه‌های قانونی و حقوقی به کار گرفته شود. آنگونه که علی ربیعی سخنگوی دولت هم پیش از این اعلام کرده بود کمیته‌ای در وزارت خارجه و وزارتخانه‌های ذیربط برای پیگیری بازگرداندن اموال بلوکه شده کشور در کره جنوبی تشکیل شده است.

حتی «سید عباس موسوی» سخنگوی سابق وزارت امور خارجه در اظهاراتی عنوان کرده بود که اگر این اقدامات دیپلماتیک به نتیجه نرسد، ایران مطالبات قانونی خود را از طریق مراجع بین‌المللی پیگیری خواهد کرد.

در همین زمینه، حجت الاسلام حسن روحانی رئیس جمهور کشورمان ۲۳ خرداد ماه در گفت‌وگوی تلفنی با همتی رئیس کل بانک مرکزی با انتقاد از مسدود سازی منابع بانک مرکزی ایران توسط کره جنوبی، به رئیس کل بانک مرکزی دستور داد با همکاری وزارت امور خارجه موضوع را از طریق سیاسی دوجانبه و مسیر حقوقی و نهادهای مالی و مجامع بین‌المللی مورد پیگیری قرار دهد و عنوان کرد: ممانعت کره جنوبی در استفاده ایران از منابع بانک مرکزی برای خرید کالاهای اساسی، دارو و اقلام انسان دوستانه هرگز پذیرفتنی نیست و انتظار داریم دولت کره جنوبی هرچه سریع‌تر این محدودیت را برطرف کند.

«محمدجواد ظریف» وزیر امور خارجه نیز ۲۴ تیر ماه در اظهاراتی با بیان اینکه از تمامی روش‌ها از جمله مکانیسم حقوقی برای استیفای حقوق مردم و بازگرداندن پول‌هایی که هیچکس درباره مالکیت ایران بر آن‌ها تردیدی ندارد، استفاده می‌کنیم، افزود: اگر چه کره جنوبی تردیدی ندارد که پول‌های بلوکه شده برای ایران است، اما ادعا می‌کند به دلیل تحریم‌های غیرقانونی آمریکا، مشکلاتی در انتقال این پول‌ها وجود دارد. از یک سو در حال مذاکره برای بازگرداندن پول‌های بلوکه شده هستیم و از سوی دیگر اقدامات حقوقی مناسبی در حال انجام است.

*برخی نمایندگان مجلس نیز پیگیر ماجرا هستند

گفتنی است برخی نمایندگان مجلس شورای اسلامی نیز در این خصوص پیگیر قضیه هستند.

در همین زمینه «محمدصالح جوکار» نماینده مردم یزد و اشکذر در مجلس شورای اسلامی نیز دوم آذر ماه در اظهاراتی با اشاره به واردات ایران از کره جنوبی و اینکه این موضوع می‌تواند تحت تاثیر اقدام این کشور دچار آسیب شود، گفت: تهران بازار خوبی برای محصولات کُره‌ای محسوب می‌شود، اما اگر این کشور دست به بازنگری در تصمیماتش نزد، ایران نیز امکان ورود به بازار خود را برای آنها ممنوع می‌کند.

در همین زمینه «یو جانگ ­هیان» سفیر کره جنوبی ۲۶ آبان ماه در دیدار با رئیس گروه دوستی پارلمانی جمهوری اسلامی ایران و کره جنوبی عنوان کرد که سئول برای رفع مشکلات و موانع موجود در مسیر تبادلات اقتصادی و تجاری فیمابین از هیچ کوششی دریغ نخواهد کرد.

این سخنان دیپلمات کره‌ای مزبور در حالی مطرح می‌شود که تلاش‌های ایران برای دست‌یابی به پول خود در کره همچنان به نتیجه نرسیده است./ فارس