نوسانات بازار مسکن ناشی از چه عواملی است؟

به گزارش راهبرد معاصر، بازار مسکن با همه فراز و نشیب‌های خود در سال گذشته شاهد رشد قیمت ۸۳ درصدی بود و این در حالی رخ داد که نرخ تورم در سال گذشته ۳۶.۴ درصد اعلام شد. در سال ۱۴۰۰ روند قیمت مسکن چگونه خواهد بود؟ آیا باز هم شاهد جهش قیمت در حوزه مسکن باید باشیم؟ برخی کارشناسان بازار مسکن در سال جدید را بر اساس تجارب صنف مشاوران املاک با خوشبینی و نگاه مثبت ارزیابی‌می‌کنند؛ و معتقدند باید به سال 1400 امیدوار بود، زیرا سال آینده شاهد شکوفایی اقتصادی در بخش مسکن خواهد بود از این رو  حجم رکود بازار کاهش یافته و خریداران به بازار مسکن باز خواهند گشت.

احمدرضا سرحدی، کارشناس اقتصادی حوزه مسکن و شهرسازی در گفت‌وگو با راهبر معاصر، درباره بازار مسکن در سال جدید گفت: در ماه‌های سال چه در سال‌هایی کشور وضعیت مسکن در شرایط خوبی قرار داشت، و چه در شرایط رکود تغییراتی را حس نخواهد کرد و یک ثبات نسبی در بازار مسکن حاکم خواهد بود. چرا که هیچ‌خرید و فروشی در این ایام صورت نمی‌گیرد. و بازار در یک شرایط نوسان‌گیری قرار دارد و منتظر است تا نرخ ملزومات این بازار تعیین شود، به عنوان مثال میتوان بازارهای بتن و آهن را به عنوان یکی از بازار‌های تاثیر گذار در قیمت مسکن دانست. لذا بازار مسکن تا اردیبهشت‌ماه روند ساکنی دارد و شاهد افزایش و کاهش نرخی در این بازار نخواهیم بود. هرچند بازار مسکن در کشور علاوه بر تاثیر پذیری از بازارهای دیگر همچون آهن و بتن، تحت تاثیر وضعیت حاکم بر اقتصاد کلان کشور نیز است و شرایط سیاسی کشور نیز در وضعیت این بازار سهم بسزایی دارد. اکنون نیز وضعیت اقتصاد کشور در یک بلاتکلیفی به‌سر می‌برد.

وی در پاسخ به این پرسش، از لحاظ علم اقتصاد درست است که بازار مسکن وابسته به بازارهای دیگر همچون بازار ارز و خودرو و غیره متصل باشد؟ تصریح کرد: در خیلی از کشورهای این چنین است یعنی حتی در امریکا که اقتصاد آن شکل خاصی دارد و بسیار پیشرفته است هر زمان رونق اقتصادی باشد بازار مسکن رونق دارد یعنی بازار مسکن با اقتصاد کشور ارتباط مستقیم دارد و در کشور ما مثل برخی  از بخش‌های دیگر که حالت بیمارگونه دارند مسکن هم این حالت را دارد یعنی بازار مسکن چسبندگی زیادی به اقتصاد کلان و تصمیمات کلی کشور دارد و  به نوعی تحت تاثیر جوهای اقتصادی قرار می‌گیرد.

این کارشناس مسکن در ادامه خاطرنشان کرد: در کشور ما قیمت مسکن به عنوان یک کالا که متشکل از برخی صنایع و کالاهای دیگر است که به صورت واقعی نرخ گذاری نشده و همیشه تحت تاثیر نوسانات بازار است. این که مثلاً بازار ارز به چه صورت است، بازار سکه چطور می‌شود و تحت تاثیر آن قرار می‌گیرد. بانک‌ها اگر سود بیشتری بدهند مردم ممکن است پول‌های خود را در بانک سرمایه‌گذاری کنند و سود بیشتری بگیرند و اگر بانک‌ها سود خود را کاهش دهند مردم سرمایه‌های خود را در بخش‌های دیگر سرمایه‌گذاری می‌کنند یکی از این بخش‌ها نیز ممکن است بخش مسکن باشد.  به خودی خود بخش مستقلی نیست که روی پای خود بر اساس عرضه و تقاضا، قیمت تولید و فروش بتوان روی آن حساب کرد و همواره تحت تاثیر حواشی بازار بوده و اکنون نیز همین طور است که باید منتظر ماند و دید وضعیت تحریم‌ها به کجا می‌رسد و قراردادی که با چین بسته شده چه پیامدهایی برای اقتصاد کشور در پی‌خواهد داشت ما دارد، چه اتفاقاتی در اقتصاد ما می‌افتد، پول وارد مملکت می‌شود یا خیر؟ بازدهی بخش مسکن قدری زمان می‌برد.

سرحدی در پاسخ به این سوال، که نگاه سیاسی چقدر در بازار مسکن ما به چه میزان تاثیر دارد؟ اذعان داشت: صددرصد این چنین است. کسانی که رانت های اطلاعاتی دارند و کسانی که مطلع هستند که برنامه‌های کشور به چه سمت و سویی حرکت میکند از دیگر رقبای خود در این بازار همیشه جلوتر هستند، دارند چه اتفاقاتی می افتد از خیلی ها جلوتر هستند. مثال برای این مورد بسیار زیاد است؛ نمونه آن می‌توان به ساخت‌ساز در شمال تهران اشاره کرد برخی با خرید خانه‌ها و زمین‌ها در این بخش ساخت و سازها زیادی داشتند و پس از مدت کوهی نرخ مسکن در آنجا رشد بی‌قاعده‌ای را داشته است، این نشان‌دهنده رانت اطلاعاتی است که متاسفانه برخی از افراد بانفوذ از آن بهره‌ می‌برند.

او در پایان متذکر شد:  در وضعیت کنونی مسکن تحریم و عدم مدیریت صحیح در کشور دخیل هستند. اما به نظر من از همه مهمتر بازی‌هایی است که برخی سیاسیون با این بازار انجام می‌دهند، وقتی صحبت از بازار مسکن می‌شود اکثر اوقات ما به سازندگان و خرید فروش مسکن در بنگاه املاک نگاه می‌کنیم. اما اینگونه نیست. چهره‌های ذی‌نفوذ، گروه‌ها، نهادها، شهرداری و وزارت مسکن و باندهای اقتصادی که وجود دارند و بویژه بانک‌ها تاثیرگذار هستند که ما از چند و چون اثرگذاری آن‌ها در بازار اطلاعی نداریم.