یادداشت اختصاصی «مهدی فضائلی»، کارشناس مسائل سیاسی؛
هندسه جدید انتخابات؛ نیروهای انقلاب غره نشوند!
در حال حاضر نگاه و ارزیابی غالب و همینطور نتیجه نظر سنجی ها حاکی از پیروزی بلامنازع حجت الاسلام والمسلمین رئیسی است اما به اعتقاد برخی تحلیلگران، خیال ایشان و حامیانشان نباید چندان آسوده باشد و بروز شرایط و نتایج متفاوت غیر محتمل نیست! فراموش نکنیم در سال ۷۶ نیز جریان ارزشی پیروزی آقای ناطق نوری را قطعی و مسلم انگاشته بود و آن شد که شد!
به گزارش راهبرد معاصر؛ اعلام نظر شورای نگهبان در باره نامزدهای احراز صلاحیت شده، اکثر قریب به اتفاق صاحب نظران و تحلیل گران سیاسی را شگفت زده کرد.
در میان اسامی نامزدهای احراز صلاحیت نشده هیچکس به اندازه دکتر علی لاریجانی غیر منتظره نبود و حذف وی از گردونه رقابتها، سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری را با هندسه ای کاملا" متفاوت از پيش بينی های قبلی مواجه کرد.
در فهرست هفت نفره اعلام شده، پنج نامزد یعنی آقایان رئیسی، جلیلی، رضایی، زاکانی و قاضی زاده هاشمی متعلق به جبهه انقلاب و دو نامزد دیگر یعنی آقایان همتی و مهرعلیزاده منسوب به جریان دولت و اصلاحات هستند.
در حال حاضر نگاه و ارزیابی غالب و همینطور نتیجه نظر سنجی ها حاکی از پیروزی بلامنازع حجتالاسلام والمسلمین رئیسی است اما به اعتقاد برخی تحلیلگران، خیال ایشان و حامیانشان نباید چندان آسوده باشد و بروز شرایط و نتایج متفاوت غیر محتمل نیست!
یک احتمال، شکل گیری یک رقابت درون گفتمانی است. در این حالت جدی ترین گزینه های رقیب حجتالاسلام والمسلمین رئیسی، دکتر محسن رضایی و دکتر سعید جلیلی هستند.
احتمال دوم، تمرکز جریان اصلاحات روی یکی از دو نامزد موجود این جریان است. از نگاه اصلاح طلبان اگر چه مهرعلیزاده بدلیل حضورش در دولت خاتمی نسبت قوی تری با این جریان دارد اما دکتر همتی نیز بدلیل سابقه کارگزارانی، چندان بی ارتباط با این جریان نیست. لذا در صورت تمرکز اصلاحطلبان روی یکی از این دو و موفق شدن به کشیدن بدنه اجتماعی دلسرد خود به پای صندوق های رای، فضای انتخابات داغتر و رقابت جدی تر خواهد شد.
وجود دکتر همتی بدلیل اشراف به مسائل اقتصادی و بخصوص اوضاع آشفته بورس و رمز ارزها و وعدههای او برای سامان بخشیدن به این دو بخش، می تواند به تنهایی نیز چالش برانگیز باشد هر چند نمی توان پاشنه آشیل همتی یعنی حضور وی در دولت فعلی و بازار آشفته ارز و طلا در همین دوره را نادیده گرفت.
جمع بندی دو احتمال فوق، یک رقابت چهار ضلعی را تشکیل میدهد که اضلاع اصلی آن را آقایان رئیسی، رضایی، جلیلی و همتی (مهرعلیزاده) تشکیل میدهند و این هندسه می تواند شرایط خاصی را بوجود آورد.
خوش بینانه ترین حالت، حائز اکثریت شدن یک نامزد جبهه انقلاب و بطور مشخص آقای رئیسی در همان دور اول و رقم خوردن پیروزی نه چندان دشوار برای اصولگرایان است.
اما این خوش بینانه ترین حالت است و نه تنها حالت محتمل! احتمالات دیگر هر چند ممکن است ضعیف به نظر برسند اما چون مُحتَمَل قوی است عقل اقتضا میکند مورد توجه قرار گیرند و از پیش آمد آنها جلوگیری شود.
احتمال دیگر، شکستن آراء و نرسیدن هیچیک از نامزدها به نساب لازم و در نتیجه کشیده شدن انتخابات به دور دوم است که این حالت خودش می تواند به دو حالت خوب و بد برای جریان انقلاب منجر شود.
حالت خوب، رفتن دو نامزد جریان انقلاب به دور دوم است و حالت بد، رفتن یک نامزد جریان انقلاب و یک نامزد جریان رقیب به دور دوم.
احتمال سوم که خطرناکترین حالت است، شکستن آراء بین نامزدهای جریان انقلاب از سویی و انصراف یکی از نمایندگان جریان اصلاحات به نفع دیگری و در نتیجه تمرکز آراء رقیب روی آن تک نامزد از سوی دیگر می باشد که در این حالت باید شاهد نتیجه پیروزی ناباورانه جریان مقابل باشیم!
نگاه به حالت های فوق الذکر، این هشدار را به جریان انقلاب می دهد که نتیجه انتخابات را تمام شده ندانند و با خوش باوری با آن مواجه نشوند. فراموش نکنیم در سال ۷۶ نیز جریان ارزشی پیروزی آقای ناطق نوری را قطعی و مسلم انگاشته بود و آن شد که شد!