بدرقه‌‌ متفاوت رهبر انقلاب با دولت دوازدهم

به گزارش راهبرد معاصر آخرین دیدار رهبر معظم انقلاب با دولت دوازدهم صبح امروز در حسینیه امام خمینی(ره) انجام شد. دیدار پایانی رؤسای جمهور با رهبری سنتی است که در ادوار گذشته همواره تکرار شده است، دیداری که برای قدردانی از زحمات هشت‌ساله مدیران ارشد اجرایی برگزار می‌شد. بررسی آخرین دیدارهای رهبر انقلاب با دولت‌های هشت‌ساله، چند محور تقریباً مشترک داشت که می‌توان در عناوین ذیل تقسیم‌بندی کرد؛

ـ تقدیر و تشکر از تلاش‌های 8ساله ضمن  اشاره به ناکامی‌ها: برای مثال ایشان در آخرین دیدار با دولت مرحوم هاشمی رفسنجانی ضمن بیان اینکه "من به شما به‌خاطر این زحمت هشت‌ساله، «خسته نباشید» عرض می‌کنم...، در همه زمینه‌ها خیلی زحمت کشیدید، خیلی کار کردید و حقیقتاً کشور را پیش آوردید"، فرمودند: "من نمی‌خواهم بگویم که همه آرزوهای ما برآورده شده است. از قبیل مسائل مربوط به عدالت اجتماعی و مسائل مربوط به قشرهای گوناگون، کارهای زیادی وجود دارد که بایستی به‌مرور انجام گیرد و ان‌شاءاللّه دولتهای بعدی آنها را انجام خواهند داد."

ایشان در آخرین دیدار با دولت سید محمد خاتمی نیز مجدداً به همین نکته اشاره کردند: "ما همیشه باید در ناکامی‌ها در درجه‌ی اول خود را مخاطب قرار دهیم... ما در درجه‌ی اول باید خود را در همه‌ی چیزهایی که به‌نظرمان ناکامی و بی‌توفیقی می‌آید، مخاطب قرار دهیم؛ ولی به هر حال شکر الهی را با این همراه کنیم و اجر الهی را برای کاری که به‌خاطر او انجام می‌گیرد، مسلّم بدانیم، بنابراین من به‌سهم خودم ـ آن مقداری که شاهد تلاشهای شما بودم ـ از شما تشکر می‌کنم."

ـ تلاش برای امتداد خدمت در مسئولیت‌‌های دیگر: یکی دیگر از نکات برجسته در این دیدارها، تأکید رهبر انقلاب بر امتداد مسئولیت‌پذیری و تلاش برای خدمت است. در آخرین دیدار با هیئت دولت ششم فرمودند: "شما همه، باید آماده باشید که در جاهای مختلف ـ چه در دولت آینده، چه در حواشی دولت، چه در کارهای اساسی که مربوط به امور کشور است ـ خودتان را آماده خدمتگزاری بدانید و قرار دهید، این، وظیفه ماست، این مشاغل، مناصب و عنوانها، فی‌نفسه ارزشی ندارد."

این نکته در دیدار با دولت آقای خاتمی نیز تکرار می‌شود: "شما دوستان در پایان دولت، مأموریتتان تمام می‌شود؛ اما مسئولیت‌های شما تمام نمی‌شود. انسان در محیط اسلامی هیچ‌گاه از مسئولیت فارغ و خالی نیست؛ همیشه دارای مسئولیت است؛ منتها مسئولیت‌ها متفاوت است."

آیت‌الله خامنه‌ای در آخرین دیدار با هیئت دولت دهم نیز مجدداً بر این نکته تصریح کردند: "رشته‌ی خدمت را رها نکنید، همه‌ی تلاشها منحصر نیست در فلان وزارتخانه یا فلان مسئولیت در دولت؛ نه، صحنه‌ی کشور صحنه‌ی تلاش است، صحنه‌ی کار است، صحنه‌ی فعالیت است... ."

** تجربه‌ و عبرتی که از تلاش‌ها پررنگ‌تر شد

دیدار امروز رهبر انقلاب با هیئت دولت دوازدهم اما قدری متفاوت با آخرین دیدارها با دولت‌های هشت‌ساله پس از دفاع مقدس بود و نکته‌ی پررنگ در این دیدار، تأکید بر تجربه‌ای است که می‌تواند چراغ راه دولت بعدی باشد، در حقیقت اگر در آخرین دیدارها با دولت‌های قبل ستایش از تلاش‌ها و مسئولیت‌ها پررنگ بود اما در این دیدار ضمن قدردانی از تلاش‌ها، تکیه‌ی کلام بر تجربه‌ای بود که میراث دولت روحانی است.

دولت آقای روحانی در سال 92 با شعار مذاکره و نشان دادن مزیت نسبی در دیپلماسی توانست به پیروزی دست یابد و در عرض 100 روز در زمینه مذاکرات هسته‌ای  توافق ژنو را امضا کند. مجموع مذاکرات دولت آقای روحانی با 1+5 منجر به امضای قرارداد برجام شد اما با نقض این پیمان از سوی آمریکا و همچنین عدم انجام تعهدات توسط کشورهای اروپاییِ عضو برجام و همچنین ناکامی دولت در پیشبرد دیپلماسی فعال با سایر کشورها، موجب شد درحالی پاستور را ترک کنند که در شاخص‌های اقتصادی بدترین دولت بعد از انقلاب هستند.

علاوه بر اینها مشکلات ناشی از کمبود برق و همچنین بحران آب در خوزستان و دیگر نواحی کشور، موجب شده است دولت آیت‌الله رئیسی در سخت‌ترین شرایط عهده‌دار کشور شود. این ناکامی‌ها و ضعف‌ها را می‌توان ناشی از رویکرد غلط دولت روحانی در اعتماد به غرب و مذاکره برای حل مشکلات کشور دانست. دولت آقای روحانی در دو سال ابتدایی تمام پتانسیل خود را معطوف به مذاکره برای عقد قرارداد برجام کرد و بعد از امضای برجام نیز مجدداً به‌دنبال نقد کردن چک برجام بود، چکی که از قضا از اساس بی‌محل هم بود!

با خروج آمریکا از برجام در سال 97، مجدداً تلاش این دولت معطوف به مذاکره با 1+4 برای انجام تعهدات از سوی سایر طرف‌های برجام بود، در حقیقت مذاکره برای نیل به اهداف مذاکره‌ی قبلی انرژی بسیاری را از دستگاه دیپلماسی گرفت و سایر بخش‌های کشور نیز چشم به این داشتند که شاید از رهاورد این مذاکرات شاهد گشایش اقتصادی باشیم. این تلاش‌های بی‌ثمر منجر به این شد که دولت فعلی با تورم بالای 44/2، نرخ بیکاریِ 8.8 و نرخ رشد اقتصادی نزدیک به صفر و حتی منفی دولت را تحویل دهد.

این شرایط موجب شد آیت‌الله خامنه‌ای برای جلوگیری از احتمال تکرار این تجربه ناخوشایند برای دولت‌های بعدی این واقعیت را هشدار دهند که برای برون‌رفت از مشکلات توجه به ظرفیت‌های داخلی و معطل نگه‌نداشتن کشور مهم است چراکه ماحصل 8 سال تکیه به غربی‌ها نه‌تنها سودی برای کابینه یازدهم  و دوازدهم نداشت بلکه خاطره تلخی از آنها در ذهن مردم نقش بست./تسنیم