نقش پررنگ پاکستان در پیروزی‌ طالبان

به گزارش راهبرد معاصر؛ در پی سفر رییس سازمان اطلاعات پاکستان به افغانستان در شرایطی که طالبان و نیروهای احمد مسعود در پنجشیر در حال مقابله با هم هستند، گمانه‌زنی‌های زیادی از چرایی سفر و اهداف آن در بحبوحه کنونی توسط رسانه‌ها و تحلیلگران سیاست خارجی بیان شده است. هر چند «فیض حمید» با این عنوان راهی افغانستان شده که پیام دولت پاکستان را به سران طالبان برساند که پاکستان خواستار ایجاد صلح و ثبات در افغانستان است، اما تحلیلگران به ابعاد دیگری از دخالت‌ها و دسیسه‌های پاکستان در امور افغانستان اشاره می‌کنند.

ابوالفضل ظهره‌وند، کارشناس سیاست خارجی و سفیر اسبق ایران در افغانستان در خصوص سفر رئیس سازمان اطلاعات پاکستان به افغانستان به «راهبرد معاصر» گفت: سفر آقای فیض حمید، رییس «آی اس آی» پاکستان به افغانستان معانی خاص خود را دارد. این سفر نشان دهنده نقش پاکستان در کنترل و هدایت طالبان در صحنه افغانستان است. موضوعی که هر چند آشکار بود اما با سفر آقای «فیض حمید» بیش از پیش نمودار و عیان شد و مشخص شد که دست‌های پشت پرده برای تقویت و ماندن طالبان بر عرصه قدرت در افغانستان متعلق به چه کسانی است؟

سفیر اسبق ایران در افغانستان تصریح کرد: سفر فیض حمید نشان داد پاکستان به شدت به صورت آشکار و علنی از پیشروی و قدرت گرفتن طالبان در افغانستان حمایت می کند.

وی پیروزی و قدرت گرفتن طالبان در افغانستان را برای دولت پاکستان «بسیار مهم» خواند و گفت: درگیری‌های روز جمعه  بین نیروهای شبکه حقانی با ملابرادر و ملایعقوب - پسر ملا عمر -  زمینه سفر فیض حمید به افغانستان شد. وقتی رییس استخبارات پاکستان سراسیمه به افغانستان سفر می کند تا مسائل را براساس میل و نظر دولتمردان پاکستانی پیش ببرد، این موضوع نشان می دهد کنترل طالبان و تحریک آنها برای انجام خواسته‌های پاکستان در افغانستان، موضوع بسیار مهمی برای دولت پاکستان بوده  و نشان دهنده میزان نفوذ پاکستانی‌ها بر روی طالبان است.

ظهره‌وند ضمن اشاره به اختلافات درونی طالبان، آن را فرصتی برای پاکستان دانست و اظهار داشت: این حوادث در شرایطی اتفاق افتد که طالبان قرار بود حاکمیت خود و تشکیل دولت خود را در افغانستان اعلام کند. در حالی که منازعات صورت گرفته بین سران طالبان، نشان می دهد درجه اختلاف بین گروه‌های مختلف طالبان در صحنه افغانستان افزایش چشمگیری یافته است، لذا پاکستانی ها باید قویا مسلط باشند و با استفاده از این فرصت اوضاع را اداره کنند تا آنچه برای آنها سالها تلاش کرده اند از کنترلشان خارج نشود.

وی حمایت‌های پاکستان از طالبان را یادآور شد و گفت: نیروهای طالبان که در دسترسی به پنجشیر با مشکلات عدیده‌ای مواجه شده بودند به یک‌باره تحت حمایت‌های شدیدی از سوی پاکستان قرار گرفتند. براساس اخبار منتشر شده، وضعیت طالبان در این نبرد ناظر بر کمک‌هایی است که از سوی پاکستان به آنها شده است. کماندوهای پاکستانی و پهبادهای این کشور حتی هلی‌کوپترهای تهاجمی تغییرات زیادی در صحنه نبرد به نفع طالبان ایجاد کردند، موضوعی که جای نگرانی را نسبت به قبل به مراتب افزایش می دهد. مساله ای که حتما نیازمند واکنش های مناسب مجامع بین المللی به مداخله دولت پاکستان در مسائل داخلی افغانستان است.

سفیر سابق کشورمان در افغانستان افزود: کلیدی‌ترین عامل موثر در صحنه میدانی افغانستان و به قدرت رسیدن طالبان دراین کشور، دولت پاکستان است، لذا به صورت خاص نمی توان نقش پررنگی برای کشورهای دیگر به اندازه پاکستان قائل شد. پاکستان تصور می کند با پیروزی طالبان به آرزوهای خود در افغانستان دست می یابد. در حال حاضر نیز تنها مانعی که در برابر تکمیل پیروزی خود در افغانستان می بیند، مقاومت پنجشیر است که قطعا برای این موضوع هم به شدت از طالبان حمایت خواهد کرد.