موج سوداری داعش بر تحولات حاکم بر افغانستان

به گزارش راهبرد معاصر؛ حمله انتحاری به مسجد سید آباد در قندوز افغانستان که یکی از حملات انتحاری و انفجارهایی است که داعش مسئولیت آن را برعهده گرفته است پرده از این موضوع برداشت که طالبان نتوانسته امنیت را در کشور آنچنان که باید و شاید است، برقرار کند. موضوعی که نه تنها پیامدهای آن مردم افغانستان را درگیر نموده، بلکه تبعات افزایش ناامنی و تقویت گروه های تروریستی مثل داعش در این کشور کشورهای منطقه و همسایه را نیز با مخاطره مواجه نموده است. سفیر اسبق جمهوری اسلامی ایران در افغانستان به چند موضوع حول این مساله پرداخته است.

ابوالفضل ظهره وند سفیر اسبق ایران در افغانستان و کارشناس مسائل بین الملل تحلیل خود را درخصوص انفجار مسجد شیعیان در قندوز افغانستان گفت و در این باره تاکید کرد: اتفاق تاسف بار و حمله دردناکی که به نمازگذاران در مسجد سید آباد در قندوز افغانستان رخ دارد را باید از جهات و زاویه های مختلفی مورد بررسی قرار دهیم. حمله ای که ده ها تن کشته و ده ها تن زخمی حاصل آن است.

وی در این باره افزود: علی رغم اینکه طالبان به عنوان فرماندهان فعلی افغانستان در ابتدای به دست گیری قدرت در این کشور، ادعای تامین امنیت افغانستان را داشتند اما وقوع انفجارهای متعدد در این کشور نشان می دهد آنها نتوانسته اند در تحقق آنچه وعده داده بودند موفق و صادق باشند.

ظهره وند در ادامه در خصوص چالش های امنیتی پیش روی مردم افغانستان گفت: با دور نمایی که از چگونگی اداره افغانستان تا کنون دیده شده بعید است بتوان گفت این حملات، آخرین حمله ها و ناامنی ها درافغانستان است. چرا که با روش و سیاق حاکمیت طالبان در افغانستان اساسا نمی توان دورنمایی جز تشدید بحران، وقوع جنگ داخلی و فروپاشی نظام سیاسی، اقتصادی و اجتماعی در افغانستان متصور شد.

سفیر اسبق جمهوری اسلامی ایران در افغانستان گفت: با توجه به اینکه بعید به نظر می رسد جامعه جهانی حاکمیت طالبان را بر مردم افغانستان به رسمیت بشناسد، لذا نمی توان دورنمای خوبی از تحولات این کشور ارائه داد، دورنمایی که بالطبع امنیت کشورهای منطقه را نیز تحت الشعاع خود قرار می دهد، لذا فضا تهدید کننده است.

ظهره وند با اشاره به نقشه آمریکایی ها برای قدرت گیری طالبان با خروج فوری از افغانستان و فشار به کشورهای مختلف در منطقه بلحاظ ایجاد خلا قدرت در این کشور گفت: متاسفانه برخی تحولات افغانستان را بسیار خوشبینانه مورد توجه قرار می دهند، این در حالی است که اگر طالبان در همین مسیر حاکمیت مورد نظر خود کار را دنبال کند قطعا چالش‌هایی برای منطقه ایجاد خواهد شد.

کارشناس مسائل افغانستان در این باره توضیح داد: در این موضوع شکی وجود ندارد که داعش یک سرمایه ژئوپولتیکی برای آمریکاست، هردر حال حاضر طالبان برای پاکستان و داعش برای آمریکا سرمایه های منطقه ای هستند. به عبارت دیگر می توان گفت داعش در حال حاضرسرمایه اصلی آمریکا و اسرائیل به شمار می رود.

وی در این باره خاطر نشان کرد: تولید تروریسم و تروریست‌ها در منطقه ابزارهای حمایتی پیشبرد اهداف آمریکا به شمار می روند، لذا نباید فراموش کنیم بخشی از بدنه تندور طالبان فعلی نیز بالقوه امکان بدل شده به داعش را دارند. افکار شبکه حقانی به داعش تا حدودی نزدیک است.

ظهره وند در این باره گفت: وجود افرادی نظیر ملابرادر نیز به شدت از سوی شبکه حقانی کنترل هستند و با کوچکترین تحرک و مخالفتی می توانند از صحنه حذف شوند. بنابراین ما نباید یک جنبه را مد نظر قرار دهیم، بلکه مسائل افغانستان را باید از زوایای بزرگتری مورد بررسی قرار دهیم. در صورتی که افغانستان دچار فروپاشی کامل اقتصادی شود، ظرفیت لازم برای عضوگیری داعش در این کشور ایجاد می شود. متاسفانه ملت فقیری که امید خود را از دست داده اند می توانند جذب گروه های داعشی شوند. موضوعی که نباید توسط ایران، روسیه و چین دست کم گرفته شود.

وی در این باره افزود: مشکلات افغانستان و به تبع آن امنیت کشورهای همسایه افغانستان زمانی حل و تامین می شود که طالبان در بخشی از ساختار قدرت حضور داشته باشد نه تمام آن. آمریکایی‌ها به خوبی به این موضوع واقف هستند و از این خلأ به خوبی استفاده می‌کنند. با روند کنونی حاکمیت در افغانستان در آینده ای نه چندان دور، شاهد فروپاشی اقتصاد افغانستان و خیزش های مردمی در این کشور خواهیم بود. خیزش هایی که یا علیه طالبان یا جریان داعش صورت می گیرد. افزایش هر گونه ناامنی در افغانستان شرایط را برای سرریز شدن داعش از لیبی، آسیای مرکزی و سایر نقاط به افغانستان فراهم می کند. متاسفانه همه این اتفاقات در حال وقوع است بنحوی که شاهد هستیم ملاحمید از نیروهای داعشی تاجیکستان، سلاح هایی که آمریکایی ها روی زمین گذاشته اند را در اختیار گرفته اند، لذا امکان به آتش کشیدن منطقه در هر لحظه ممکن است. از این رو دولت های مختلف و همسایگان افغانستان باید به صورت راهبردی به مسائل توجه کنند تا حکومت در افغانستان نه به شکل عمارت وخلافت، بلکه با حضور همه طیف های سیاسی به سرانجام برسد، در غیر این صورت باید منتظر چالش های دیگری در منطقه باشیم.