نحوه استعفا کارکنان رسمی و پیمانی در دستگاه های دولتی

به گزارش راهبرد معاصر کارمندانی که به استخدام دولت درآمده اند ، هر زمان بخواهند قادر خواهند بود تا با طی تشریفات استعفا ، از خدمت دولت انصراف بدهند و به کار دیگری مشغول بشوند . به همین دلیل ، در قوانین مربوط به استخدام شرایطی برای استعفا از کار کارمندان دولت مقرر شده است .

علاوه بر پیش بینی مقررات جامع در زمینه بازنشستگی کارمندان دولت ، استعفای کارمندان رسمی نیز یکی از روش هایی است که می تواند به خدمت کارکنان رسمی دولت خاتمه دهد تا با آزادی عمل ، شغل یا محل دیگری که مورد علاقه آنان است را دنبال نمایند که این مسئله یکی از مصادیق بارز آزادی شغل است که در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران مورد توجه قرار گرفته است .

البته استعفا از خدمت دولت با توجه به اینکه ممکن است دولت را به دلیل کمبود نیروی کار یا وقفه در روند خدمت رسانی به مردم دچار مضیقه کند ، منوط به وجود شرایطی است  که در قوانین مربوطه استخدام همچون قانون استخدام کشوری مورد پیش بینی قرار گرفته است .

به همین مناسبت ، در این مقاله قصد داریم به بررسی این سوالات بپردازیم که قانون استعفای کارمندان رسمی دولت چیست و چه شرایطی برای استعفای کارمندان و کارکنان رسمی دولت مورد پیش بینی قرار گرفته است و حقوق کارمندان رسمی پس از استعفا از دولت به چه صورت است .

قانون استعفای کارمندان رسمی دولت

یکی از مرسوم ترین و عادی ترین راه ها و روش های خروج از خدمت کارکنان دولت ، استعفا است که در واقع در این شرایط ، خود کارمند با اراده خود ، قصد دارد که به صورت رسمی از خدمت دولت خارج شود و یا به اصطلاح " استعفا " بدهد .

به موجب ماده 120 قانون مدیریت خدمات کشوری ، استعفای کارمندان رسمی دولت به عنوان یکی از حالات خروج از خدمت دولت در کنار بازخرید خدمت کارمندان مورد ذکر قرار گرفته است ؛ با این حال ، شرایط مربوط به استعفای کارمندان و کارکنان رسمی دولت ضمن این قانون مورد اشاره قرار نگرفته است .

به همین دلیل ، با توجه به فقدان قانون و مقررات خاص در زمینه استعفای کارمندان رسمی دولت ضمن قانون مدیریت خدمات کشوری ، باید در این خصوص به قانون استخدام کشوری ( قانون قدیم ) رجوع کرده و با توجه به آن قانون ، شرایط و نحوه استعفای کارکنان و کارمندان را مورد بررسی قرار بدهیم که نحوه و شرایط استعفای کارمندان رسمی دولت با توجه به این قانون ، ذیلا مورد بررسی قرار می گیرند .

شرایط استعفای کارمندان رسمی دولت

طبق ماده 64 قانون استخدام کشوری ، " مستخدم رسمی می تواند با یک ماه اعلام قبلی از خدمت دولت استعفا کند . در هیچ مورد استعفای مستخدم رافع تعهدات وی در برابر دولت نخواهد بود . استعفاء از تاریخی تحقق می یابد که وزارتخانه یا موسسه دولتی مربوط به مستخدم به موجب حکم رسمی با آن موافقت کند . وزارتخانه یا موسسات دولتی مکلفند ظرف یک ماه ، رد یا قبول استعفا را کتبا اعلام نمایند . اگر تا پایان یک ماه مذکور ، رد یا قبول استعفا ابلاغ نگردد ، این امر در حکم عدم قبول استعفاء تلقی خواهد شد . مستخدم می تواند در صورت قبول نشدن استعفا ، طبق قانون شکایت کند " . 

بنابراین ، استعفای کارمندان رسمی از خدمت دولت به عنوان حقی برای آنها مورد شناسایی قرار گرفته است که البته باید یک ماه قبل ، آن را به اطلاع اداره برسانند و تنها پس از موافقت با استعفا است که آنها حق دارند از رفتن به محل کار اجتناب نمایند . برای آشنایی با عدم موافقت با استعفای کارمند کلیک کنید .

البته برای دولت نیز این حق در نظر گرفته شده است که اگر با استعفای کارمندان رسمی دولت خسارت یا زیانی به آنها وارد شود ، لااقل تا زمان پیدا کردن فرد مناسب جایگزین ، از صدور حکم استعفای کارمند خودداری کنند . با این حال در صورتی که خودداری دولت از صدور حکم استعفا برای کارمند رسمی دولت بدون هیچ دلیل موجهی بوده باشد ، کارمند رسمی دولت می تواند به دیوان عدالت اداری مراجعه کرده و از بابت تضییع حقوق استخدامی خود یعنی مخالفت با استعفا شکایت کند .

حقوق کارمندان رسمی پس از استعفاء

در قسمت قبل استعفای کارمندان و شرایط و قوانین مربوط به آن مورد بررسی قرار گرفت . اما از آن جهت که استعفای کارمندان ، به خدمت آنها در دولت خاتمه می دهد ، حقوق و مزایایی که مربوط به مدت کارکرد آنان در دولت است ، باید به آنها پرداخته شود . به همین دلیل در این قسمت قصد داریم حقوق کارمندان رسمی پس از استعفا از دولت را بر اساس قانون استخدام کشوری مورد بررسی قرار بدهیم :

به موجب ماده 66 قانون استخدام کشوری با تحقق استعفا یا انصراف از کار توسط کارمند ، وجوهی که مستخدم بابت کسور بازنشستگی پرداخت کرده است به وی مسترد خواهد شد ؛

بر اساس ماده 67 قانون استخدام کشوری ، استخدام مجدد کارمندی که استعفا داده است در صورت احتیاج به وی مانعی ندارد . در این صورت ، سابقه خدمت کارمندان از لحاظ بازنشستگی محسوب خواهد شد ؛ به این شرط که وجوه دریافت شده طبق ماده قبل را به صورت یک جا به صندوق بازنشستگی مسترد نمایند .

طبق ماده 68 و 69 قانون استخدام کشوری ، هر گاه کارمند مستعفی داوطلب خدمت مجدد در گروه مورد اشتغال سابق خود یا گروه پایین تر باشد ، وزارتخانه یا موسسه دولتی استخدام کننده می تواند او را از گذراندن امتحان و دوره آزمایشی معاف کند . ولی اگر کارمند داوطلب خدمت در گروهی بالاتر از گروه مورد اشتغال سابق خود باشد ، استخدام مجدد او منوط به گذرانیدن امتحان خواهد بود و وزارتخانه یا موسسه دولتی استخدام کننده کارمند ، تنها می تواند او را از گذراندن دوران آزمایشی معاف کند .

سوالات متداول

1- آیا کارمندان دولت که به صورت رسمی استخدام شده اند نیز می توانند از خدمت دولت استعفا بدهند ؟
امکان استعفا توسط کارمندان رسمی دولت نیز در قانون مورد پیش بینی قرار گرفته است که این مطلب ضمن مقاله به صورت کامل توضیح داده شده است .

2- شرایط استعفای از دولت توسط کارمندان رسمی به چه صورت است ؟
از جمله شرایط استعفای کارمندان آن است که باید یک ماه قبل از خروج از خدمت آن را به اطلاع اداره برسانند که این شرط به علاوه سایر شرایط مذکور در قانون را ضمن مقاله مورد بررسی قرار داده ایم .

3- چه مقررات قانونی در حوزه استعفای کارمندان رسمی دولت مُجری است ؟
قانون استخدام کشوری به بیان شرایط استعفای کارمندان دولت پرداخته و حقوق کارمندان مستعفی را مورد اشاره قرار داده است که در مقاله به صورت مبسوط مورد بررسی قرار گرفته اند .