به گزارش راهبرد معاصر بر اساس آخرین اخبار واریز حقوق فرهنگیان در آبان 1400 حقوق معلمان شاغل و حق التدریس سه ماهه بهار هم اکنون در حال واریز است و تمامی پرداخت ها طی یک مبلغ به حساب همکاران واریز خواهد شد، همچنین طبق اعلام صندوق بازنشستگی کشوری حقوق بازنشستگان محترم امشب واریز خواهد شد. دیروز اعلام شده بود حقوق آبان ماه فرهنگیان به همراه اضافه تدریس سه ماه بهار به بانک ارسال شده است.
بطحائی، وزیر اسبق آموزش و پرورش با اشاره به ناعدالتی موجود در نظام پرداخت حقوق کارکنان دولت میگوید: در نظام بودجه ریزی آموزش و پرورش کشور یک اختلال مزمن وجود دارد، چرا که این اختلال منجر شده است تا بودجه سال آتی این وزارتخانه بر اساس بودجه سنوات قبل و با کسری نوشته شود به طور مثال بودجه امسال آموزش و پرورش ۱۰۰ هزار میلیارد است و سازمان برنامه و بودجه برای سال آتی بودجه را با ۱۰ درصد افزایش ۱۱۰ هزار میلیارد تومان تعیین می کند در حالی که این وزارتخانه در امسال ۱۲۰ هزار میلیارد تومان صرف اهداف خود کرده است، در نتیجه بودجه سال آتی با کسری قابل توجهی مواجه خواهد شد.
وی افزود: پیچیده بودن نظام بودجه ریزی در آموزش و پرورش همواره سازمان برنامه را از پرداختن به آن دور کرده است.
رئیس اسبق مرکز ملی نظارت راهبردی سازمان برنامه و بودجه کشور در ادامه می گوید: به طور مثال معلمی با مدرک فوق لیسانس با ۲۰ سابقه کار نهایت شش تا هفت میلیون تومان حقوق در ماه دریافت می کند در حالی که همین مدرک تحصیلی در نهادی دیگر ۱۲ میلیون تومان حقوق دریافت می کند و این یعنی ناعدالتی در نظام پرداخت آموزش و پرورش کشور.
او در پاسخ به اینکه نظام رتبه بندی معلمان منجر به ارتقاء کیفیت آموزش شده است یا خیر؟ بیان کرد: متاسفانه این شکافت دریافتی در معلمان منجر شده تا طرح رتبه بندی معلم ها تاثیر گذار نباشد چراکه باید کارکنان آموزش و پرورش به یک سطح معیشتی رسیده باشند تا این طرح تنها جنبه نظام پرداخت برای آن ها نداشته باشد.
وی همچنین تاکید کرد: طرحی که هم اکنون در مجلس در حال بررسی است می تواند چیزی حدود دو میلیون تومان به درآمد معلمان اضافه کند اما نباید از این طرح انتظار ارتقاء کیفیت نظام آموزشی داشت چرا که این پرداختی قدری از شکاف ناعدالتی پرداختی به معلمان را پر می کند.
بطحائی به نبود ردیفی با نام سایر کمک ها در بودجه آموزش و پرورش اشاره کرده و گفت: در سایر نهادها هم نظام رتبه بندی بدون جنجال اجرایی می شود و همچنین در فصل ۶ بودجه هر دستگاه ردیفی به عنوان کمک ها و سایر پرداختی ها برای کارکنان تعریف شده است که از جمله آن ها پرداختی در مناسبت ها، ماموریت ها و .. است که متاسفانه این ردیف برای معلمان یا اجرایی نمی شود و یا آنقدر ناچیز است که اصلا دیده نمیشود.
سازمان همکاری های اقتصادی وتوسعه آماری از دریافتی معلمان کشورهای مختلف در سال را منتشر کرده است که ایران در این میان سالیانه به هر معلم خود حدود سه هزار دلار یعنی معادل ۸۵ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان حقوق پرداخت می کند که میانگین در هر ماه شش تا هفت میلیون تومان را شامل میشود.
متوسط حقوق معلمان ایرانی، حدود ۶ میلیون تومان است. این عددی است که در خبرگزاری دولتی ایرنا درباره متوسط حقوق معلمان در سال ۹۹ منتشر شده است.
چندی پیش تجارتنیوز در گزارشی به مقایسه حقوق معلمان ایرانی و چند کشور دیگر پرداخته بود. گزارشی که میگفت،حتی اگر حقوق معلمان ۱۰ میلیون تومان در نظر گرفته شود؛ باز هم در انتهای لیست قرار میگیرند.
این گزارش موجب شد تا برخی از مخاطبان تجارتنیوز تصور کنند که اعلام شده حقوق معلمها ۱۰ میلیون تومان است و برخی از آنها فیشهای حقوقی خود را به این رسانه ارسال کردند.
این ویدئو توضیحی است در رابطه با برداشتهایی که از گزارش تجارتنیوز شده همراه با اطلاعاتی از وضعیت دریافتی معلمان در کشور. از دریافتی معلمان با سابقه تا معلمانی که در مناطق سخت و بد آب و هوا فعالیت دارند.
نشریه معروف «بیزینساینسایدر»، در سال ۲۰۱۹ میلادی در یک بررسی به میزان حقوق و دستمزد دریافتی معلمان در کشورهای مختلف و مقایسه آن با حقوق و دستمزد معلمان در آمریکا پرداخته بود. بر اساس آمارهایی که این نشریه به آنها ارجاع داده بود، حقوقی که یک معلم آمریکایی به طور متوسط با آن آغاز به کار میکند، حدود ۳۹ هزار دلار در سال است.
حقوق یک معلم کارکشته آمریکایی با سالها تجربه حرفهای هم در زمانِ بررسی، در سطحِ نهایی ۶۷ هزار دلار در سال بوده است. از آنسو، در سال ۲۰۱۹ میلادی، درآمد یک آمریکایی متوسط حدود ۱۹٫۳ دلار در ساعت، یا سالانه حدود ۴۰ هزار دلار بوده است.
اما آیا معلمان آمریکایی در مقایسه با همکارانشان در دیگر کشورهای توسعهیافته (در اینجا کشورهای عضو OECD) حقوق خوبی میگیرند؟ هم بله و هم نه. حداقل حقوق و دستمزد سالانه یک معلمِ تازهکار و بدون تجربه در «لوکزامبورگ»، کشوری با حدود ۶۰۰ هزار نفر جمعیت در قلب اروپا، حدود ۷۰ هزار دلار است.
معلمان با تجربهتر در این کشور، سالانه تا ۱۲۴ هزار دلار هم حقوق و دستمزد میگیرند که معادل ساعتی حدود ۷۰ دلار (یا با دلار ۲۸ هزار تومانی، معادل ساعتی حدود ۲ میلیون تومان) است. (در این محاسبه، کل ساعات کاری یک معلم در طول سال حدود ۱۷۶۰ ساعت فرض شده که فرضی «دست بالا» هم به حساب میآید. از طرف دیگر، این حقوق ناخالص است و از آن مالیات کسر میشود.)
اما کشورهای دیگری هم هستند که به معلمان حقوق و دستمزد قابل توجهی پرداخت میکنند. در «سوئیس» (کشوری بسیار گران برای زندگی که بالاترین دستمزدهای سالیانه را هم به خود اختصاص داده)، بالاترین دستمزد پرداختی به معلمانِ حرفهای در مقطع ابتدایی، سالانه حدود ۸۶ هزار دلار است و به این ترتیب، معلمان باسابقه سوئیسی دومین رتبه را از این نظر به خود اختصاص دادهاند.
کشور بعدی در آسیا واقع شده است. معلمان حرفهای و باسابقه در «کرهجنوبی»، سالانه ۸۵ هزار دلار درآمد ناخالص (پیش از کسر مالیات) دارند. رتبه چهارم از آنِ «آلمان» است، جایی که معلمان باسابقه در آن سالانه تا ۷۵ هزار دلار درآمد خواهند داشت. «اتریش»، «ایرلند»، «آمریکا»، «کانادا»، «پرتغال» و «ژاپن» هم رتبههای بعدی را در فهرست بالاترین حقوق پرداختی به معلمان به خود اختصاص دادهاند.
در مقابل، در میان کشورهای توسعهیافته یا در حالی توسعهای که عضو «سازمان همکاری و توسعه اقتصادی» (OECD) هستند، کمترین حقوق و دستمزد سالانه برای معلمان باسابقه، در «اسلواکی» پرداخت میشود. یک معلم باسابقه در این کشور، سالانه تنها ۲۲ هزار دلار حقوق ناخالص دارد و حقوق معلمان تازهکار میتواند حتی بسیار پایینتر از این هم باشد.
«جمهوریچک»، «لهستان»، «مجارستان»، «ترکیه»، «کاستاریکا»، «یونان»، «ایسلند»، «مکزیک» و «ایتالیا» هم در رتبههای بعدی هستند. به عنوان نمونه، حقوق و دستمزد سالانه یک معلم باسابقه در «ترکیه»، معادل حدود سالانه ۳۳ هزار دلار است. (تمام دادههای مورد اشاره در بالا برای معلمان مقطع ابتدایی است.)
اما تمام این دادههای آماری مربوط به کشورهایی هستند که از نظر سطح توسعهیافتگی، به طور کلی بالاتر از میانگین جهانی هستند. در واقع، واضح است که اگر دادههای آماریِ کشورهایی با میزان توسعهیافتگی کمتر را هم در بررسی بگنجانیم، وضعیت متفاوت میشود.
به عنوان نمونه، در سال ۲۰۱۸ میلادی، میزان حقوق و دستمزد یک معلم مقطع ابتدایی در «آفریقایجنوبی» (که تازه یکی از توسعهیافتهترین اقتصادها در قاره آفریقا است) بین ۸۰ هزار تا ۲۸۰ هزار «رند» (واحد پول آفریقایجنوبی) متغیر بوده است.
معادلسازی این میزان دستمزد با دلار آمریکا، نشان میدهد که معلمان ابتدایی در این کشور، سالانه بین ۵ هزار و ۵۰۰ دلار تا ۱۹ هزار دلار آمریکا حقوق میگیرند که از پایینترین میزانِ دریافتی معلمان در کشور «اسلواکی» (مورد اشاره در بالا) هم پایینتر است.
در «مصر»، یکی دیگر از کشورهای به نسبت توسعهیافته در آفریقا هم بالاترین میزان دریافتی معلمان باسابقه در مقطع ابتدایی، به سالانه ۲۱۰ هزار «پوند مصر» میرسد. به عبارت دیگر، یک معلم حرفهایِ مصری، سالانه حدود ۱۳ هزار و ۵۰۰ دلار حقوق میگیرد. (دادهها از سایت www.payscale.com)
اگر بالاترین دریافتیِ یک معلم ایرانی در مقطع ابتدایی در یک مدرسه غیرانتفاعی را هم ماهانه حدود ۱۰ میلیون تومان فرض کنیم (بدون در نظر گرفتن دریافتی از تدریس خصوصی و موارد مشابه)، یک معلم ایرانیِ باسابقه و پردرآمد، به طور رسمی سالانه حدود ۱۲۰ میلیون تومان، یا با دلار ۲۸ هزار تومانی، سالانه حدود ۴ هزار و ۳۰۰ دلار حقوق میگیرد. این میزان، از کمترین میزانِ دریافتی یک معلمِ مشابه در «آفریقای جنوبی» یا «مصر» هم پایینتر است.