به گزارش راهبرد معاصر، ترکیه درگیر یک بحران ارزی غیرمعمول شدهاست. سقوط ارزش لیر به دلیل مشکلات در زیرساختهای اقتصادی کشور اتفاق نیفتاده است، چون این مشکلات در گذشته هم وجود داشتند. ترکیه که مدتهاست با کسری حساب جاری مواجه است، بهخاطر افزایش بالای صادرات و بهبود تعداد گردشگران خارجی، دو ماه مازاد حساب جاری داشت؛ بنابراین مشکل ارز این کشور تماماً نشاندهنده تصمیمگیریهای اشتباه یک نفر و تاثیر آن بر بانک مرکزی این کشور است و این یک نفر هم رجب طیب اردوغان، رییسجمهور ترکیه است.
اردوغان نیروهای خارجی را مقصر سقوط ارزش لیر میداند، اما مشکلات در ماه مارس سال جاری میلادی پساز اخراج رییس بانک مرکزی ترکیه آغاز شد. ناسی اقبال سومین رییس بانک مرکزی بود که طی ۲ سال گذشته شغل خود را از دست میداد. انتصاب شهاب قافچی اوغلو، از حامیان اردوغان، به ریاست بانک مرکزی این کشور بلافاصله ۱۵ درصد ارزش لیر را پایین آورد. ارزش لیر در اوایل ماه جاری میلادی هم با تصمیم بانک مرکزی ترکیه برای کاهش نرخ بهره برای سومین بار طی چندماهه گذشته سقوط کرد.
در واقع، ارز در بازارهای نوظهور و درحالتوسعه عموماً در سال جاری میلادی عملکرد خوبی در برابر دلار نداشته و پیشبینی کاهش برنامه خرید سرمایه توسط فدرالرزرو آمریکا که برای حمایت از اقتصاد و بخش مالی این کشور طی همهگیری کرونا برنامه ریزی شده بود، ارزش دلار را بالا برده است.
اما تصمیمات اردوغان در این مدت تاثیر منفی بیشتری نسبتبه این عوامل خارجی داشتهاست. اردوغان طی دورههای قبلی بیثباتی ارزی، به بانک مرکزی اجازه افزایش نرخ بهره را میداد، اما اینبار وی مصمم به کاهش نرخ بهره بود و اعلام کرد ترکیه درگیر یک جنگ اقتصادی برای استقلال شدهاست.
گروههای مخالف خوشبین هستند که اردوغان در سالهای آخر قدرت خود به سر میبرد و انتخابات ۲۰۲۳ به روند تصمیمات اشتباه او پایان میدهد. محبوبیت اردوغان بهشدت کاهشیافته، چون افزایش قیمتها بر استاندارد زندگی مردم تاثیر گذاشتهاست. وی در آغاز روی کار آمدن دولتش قول یک دوره رشد و افزایش درآمد را به مردم داده بود.
تورم در ترکیه به حدود ۲۰ درصد رسیدهاست که نشان میدهد نرخ بهره حدود منفی ۵ درصد است. اگر برنامه اردوغان برای کاهش نرخ بهره ادامه پیدا کند، ارزش لیر بازهم سقوط کرده و قیمتها بیشاز پیش بالا میرود؛ بنابراین در این شرایط تنها راه برای ترکها جهت حفاظت از سرمایههای خود روی آوردندن به یک ارز خارج از کنترل اردوغان است. تنها مسئلهای که باقی میماند این است که اردوغان چه مدت در قدرت باقی میماند و چقدر قرار است به کشور خسارت وارد کند./تسنیم