فاجعه برای دیپلماسی اروپایی در مذاکرات وین

به گزارش راهبرد معاصر؛‌ بدون شک یکی از مهمترین مواردی که نباید در مذاکرات وین از دید تحلیلگران و مخاطبان دور بماند، مربوط به رویکرد و رفتار نمایندگان کشورهای اروپایی می باشد. در این خصوص نکاتی وجود دارد که نمی‌توان به سادگی از کنار آنها گذشت.

نخست اینکه دیپلمات‌های اروپایی رسما و صراحتا پشت میز مذاکرات اعلام کردند که لازم است هر چه سریع تر جهت مشورت با پایتخت‌های خود در خصوص پیشنهادات ایران به کشورهایشان باز گردند! به عبارت بهتر، دیپلمات‌های آلمانی، انگلیس و فرانسوی نه تنها طرح مشخصی برای ارائه در مذاکرات نداشته‌اند، بلکه پشت میز مذاکرات به جای یک «طرف متعهد و امضا کننده برجام»، به بازیگرانی غیرمستقل تبدیل شده که حتی جرات اظهار نظر در خصوص کلیات پیشنهادات ایران و بحث حقوقی و فنی در خصوص آن را نداشته‌اند! دیپلمات‌های اروپایی در جریان مذاکرات اخیر وین اثبات کردند که کمترین استقلالی در عرصه سیاست خارجی خود از واشنگتن و تل‌آویو ندارند و این رمز عقب گرد اتحادیه اروپا در نظام بین الملل می باشد.

نکته مهم دیگر اینکه در جریان برگزاری مذاکرات وین، نماینده یک  کشور اروپایی با قرائت بیانیه رابرت مالی، رئیس هیأت آمریکایی، هیات ایرانی را وادار به ارائه تذکر جدی به این کشور غربی کرد. جمهوری اسلامی ایران به درستی تاکید دارد که آمریکا اکنون عضو برجام نیست و " مبانی و جزئیات توافق احیای برجام" باید در میان اعضای باقیمانده در توافق هسته ای طراحی و در نهایت( در فضایی خارج از مذاکرات و توسط طرفهای دیگر) به واشنگتن ارائه شود. در هر حال، پس از این واکنش، نماینده کشور اروپایی مذکور عقب‌نشینی کرده و به تیم مذاکره کننده هسته ای کشورمان اطمینان داده است که بیانیه هیأت آمریکایی از آن به بعد قرائت نخواهد شد.

مسئله دیگر اینکه طرفهای اروپایی رسما خود را "طرف واسطه گر" در مذاکرات وین تلقی می کنند! این رویکرد وقیحانه سه کشور آلمان، انگلیس و فرانسه ناشی از تمایل ذاتی آنها مبنی بر "عدم تعهد پذیری" در قبال سند برجام می باشد. فراموش نکنیم که بازیگران اروپایی، خود "طرفهای امضا کننده برجام" هستند و نه تنها تروئیکای اروپایی، بلکه اتحادیه اروپا این توافق را به امضا رسانده است. از سوی دیگر، تروئیکای اروپایی با ارائه ساختار انتزاعی و دروغین اینستکس پس از خروج دولت ترامپ از برجام، زمان را به سود استراتژی "فشار حداکثری آمریکا" علیه ایران خریده و سعی داشتند تهران را به صورت یکجانبه در توافق هسته ای حفظ کنند بدون آنکه کمترین تحریمی را علیه کشورمان رفع یا حتی تعلیق کنند!

آنچه در جریان مذاکرات اخیر وین مشاهده کردیم، افول و بلکه سقوط سیاست خارجی تروئیکای اروپایی و متعاقبا اتحادیه اروپا بود. "استقلال در حوزه دیپلماسی" شاخصه ای مهم برای سنجش قدرت ذاتی و اکتسابی بازیگران جهان امروز محسوب می شود. آیا اکنون اتحادیه اروپا می تواند با توجه به انفعال ، سکوت، بلاتکلیفی و کسب تکلیف‌های پی‌درپی از آمریکا و حتی رژیم اشغالگر قدس در مذاکرات وین، خود را بازیگری مستقل در نظام بین الملل قلمداد کند؟ بهتر است مقامات اروپایی به جای شانتاژ در خصوص مذاکرات وین و وارونه نمایی آن ، به فکر فاجعه ای باشند که در حوزه سیاست خارجی آنها رخ داده است.