به گزارش راهبرد معاصر؛ مایکل روبین از مقامات اسبق پنتاگون و کارشناس ارشد مسائل خاورمیانه موسسه «امریکن اینترپرایز» در گزارشی که در هفتهنامه امریکایی «واشنگتن اگزمینر» نوشته شده میگوید: جن ساکی سخنگوی کاخ سفید: «بهجای این که ایران را مقصر شرایط کنونی بداند، رئیس جمهور سابق را مسئول اصلی بنبست هستهای ایران میداند. وی در مصاحبه با خبرنگاران گفته است: «گسترش فعالیت هستهای و اقدامات تهاجمی ایران از طریق جنگهای نیابتی در سرتاسر جهان محصول خروج بیپروا دونالد ترامپ از برجام میباشد.»
اما اظهارات جن ساکی، صادقانه نیست. بر اساس برنامه جامع اقدام مشترک ۲۰۱۵ ( برجام)، برنامه هستهای ایران توسط باراک اوباما جنبه قانونی پیدا کرد و در ازای پذیرش محدودیتهای موقت در حوزه غنیسازی هستهای، پاداشهای مالی فوق العادهای دریافت کرد. که به جای کمک به ایرانیان عادی، کاهش تحریمها و سرمایهگذاریهای جدید به طور نامتناسبی به خزانه سپاه پاسداران سرازیر شد و فعالیتهای این کشور را در لبنان، سوریه، عراق، بحرین و یمن تامین مالی کرد. بنابراین بازگشت به توافق هستهای یک اشتباه بزرگ خواهد بود.
1) توافق نهایی با تضمینهای باراک اوباما در تضاد بود. اوباما بارها به مردم اطمینان داد که دیپلماسی هستهای او به نگرانیهای اصلی و مهم مانند تاسیسات هستهای زیرزمینی ایران و غنی سازی غیرقانونی آن خواهد پرداخت. با این حال، زمانی که وی این قرارداد را رونمایی کرد، به هر دو مسئله فوق جنبه قانونی بخشیده بود.
2) توافق هستهای ۲۰۱۵ ( برجام)، تلاشهای منع اشاعه را تضعیف کرد. کاخ سفید بارها تاکید کرد که این توافق، مسیر ایران را به سمت سلاح هستهای مسدود میکند، اما واقعیت این بود که دههها سابقه ضد اشاعه تسلیحات اتمی، دولتها را ملزم میکرد تا زیرساختهای هستهای خود را کنار بگذارند و با بازرسیهای سرزده موافقت کنند، اما برجام برخلاف این دو مسئله بود.
3) اوباما و دستیارانش تلویحا گفتند که توافق نامه هستهای مانند یک معاهده است، اما نه تنها هرگز آن را برای تصویب در سنا ارائه نکردند، بلکه به گونهای روی این مسئله مانور دادند که این توافق نامه هرگز نیاز به حمایت اکثریت نداشته باشد.
4) در سال ۲۰۱۶ میلادی من در کنگره در مورد باج دادن اوباما به ایران در زمینه گروگانها شهادت دادم. دو مقام وزارت خارجه انکار کردند که پرداختها به عنوان باج است، اما در گذشته، آنها نه تنها در مورد باج دادن، بلکه در مورد میزان آن نیز دروغ گفتند.
5) همانطور که بایدن به دنبال احیای توافق هستهای است، مطابق گزارشات، آنتونی بلینکن وزیر خارجه و راب مالی، نماینده آمریکا در امور ایران به دنبال لغو میلیاردها دلار تحریم علیه ایران هستند. آنها ممکن است به این فکر باشند که این کار ارزشش را دارد، اما این تنها خواستهی آنها نیست. کاخ سفید و وزارت خارجه ،تحقیقات کنگره در مورد کمکهای پیشنهادی را نادیده گرفتهاند.
اگر بایدن خواهان حمایت دو حزبی است، باید مذاکرات خود را در داخل کشور آغاز کند و نگرانیهای واقعی جمهوری خواهان را در مورد استراتژی خود در قبال ایران برطرف کند، زمانی که استراتژی آنها از پشتوانه دو حزبی برخوردار باشد، آمریکا در بهترین شرایط خود در صحنه جهانی قرار خواهد گرفت. بالعکس وقتی کاخ سفید تلاش میکند از این اقدام طفره برود، نتیجه آن نه یک پیروزی، بلکه یک شکست کامل میباشد.