شبکه افق آسیب‌های وابستگی به نفت را بررسی میکند

به گزارش راهبرد معاصر چند سالی است که رهبر معظم انقلاب در سخنانشان به موضوع مهم کاهش وابستگی اقتصاد کشور به نفت سخن می‌گویند.
به همین منظور و برای تبیین بیشتر موضوعات حول اقتصاد وابسته به نفت و همچنین آسیب شناسی این موضوع شبکه افق سیما مجموعه مستند سه قسمتی "پلی به ناکجا" را تولید کرده است.
این مجموعه مستند به تهیه کنندگی علیرضا کارگذار و کارگردانی مهدی طوسی و محمد رضا گلرو مفرد تهیه شده و به موضوع بررسی نظام بودجه کشور و آسیب شناسی نظام اقتصادی مبتنی بر نفت می‌پردازد.
علیرضا کارگذار، تهیه کننده این مجموعه مستند درباره سوژه‌یابی این مجموعه گفت: سوژه اصلی مستند «پلی به ناکجا» اصلاح ساختاری بودجه است. در این مستند به اصلاحات در بخش منابع و مصارف بودجه اشاره کردیم. در بخش منابع یکی از بزرگ ترین چالش‌های صد سال اخیر عبارت است از وابستگی مفرط بودجه دولت به درآمدهای نفتی. چالشی که فارغ از تبعات اقتصادی آن، فضای سیاسی کشور را نیز متاثر کرده است.
وی افزود: مهم ترین تبعات سیاسی این وابستگی در دوره پیش از انقلاب اسلامی را می توان در حوادث سقوط دولت مصدق مشاهده کرد. پس از انقلاب اسلامی نیز این وابستگی همواره عامل اصلی فشار دشمنان انقلاب به کشور بوده است به طوری که هنوز بعد از چهل سال از پیروزی انقلاب اسلامی، آمریکا و همپیمان های اروپایی او با ابزار تحریم های نفتی میخواهند خواسته های خود را به ایران تحمیل کنند.
تهیه کننده مجموعه مستند "پلی به ناکجا" تاکید کرد: اصلاح وابستگی بودجه به نفت مسئله تازه ای نبود و بحث درباره آن قدمتی تقریبا 70 ساله دارد اما آن چیزی که باعث شد در این مقطع به این موضوع بپردازیم دستور ویژه رهبر انقلاب مبنی اصلاح ساختاری بودجه در آذر 1397 به دولت و مجلس وقت بود. در آن زمان باتوجه به شکست سیاست حل چالش های اقتصادی از مسیر اعتماد به غرب و برجام که از سال 1392 دنبال می شد، رهبر انقلاب برای جلوگیری بحران های ناشی از تحریم های نفتی، این دستور را دادند. اما در کمال تعجب تقریبا هیچ اقدامی نه از سوی دولت وقت و نه از سوی مجلس وقت برای اصلاح ساختاری بودجه انجام نشد و تنها به انتشار چند گزارش و چند اعلام نظر در سطح رئسای قوای مجریه و مقننه بسنده شد. این بی توجهی از اصلی ترین انگیزه ها برای ساخت مستند پلی به ناکجا بود.
وی در ادامه ضمن اشاره به موضوعات جذاب در طول ساخت مستند تاکید کرد: جالب ترین موضوعی که در پژوهش و تولید مستند به آن برخورد میکردیم آن بود که بازوی کارشناسی همه دستگاه‌های اجرایی از مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی گرفته تا مرکز پژوهش های توسعه و آینده‌ نگری سازمان برنامه و بودجه، همگی گزارش‌ها و پیشنهادهای نسبتا خوبی برای اصلاح ساختاری بودجه ارائه کرده و می‌کنند اما این گزارش ها در مرحله اجرا به دلیل ملاحظات سیاسی دستگاه های اجرایی تقریبا هیچ کدام به نتیجه نمی رسند.
کارگذار در ادامه یادآور شد: نکته قابل توجه دیگر مسئله بودجه شرکت های دولتی است. درواقع با وجود آنکه به لحاظ حسابداری بودجه این شرکت ها حدودا سه برابر بودجه عمومی کشور است اما حساسیت کمتری در افکار عمومی و نمایندگان مجلس بر این شرکت ها وجود دارد که شاید مهم ترین دلیل آن عدم نظارت مناسب و نبود شفافیت اطلاعات این شرکت هاست.
وی در ادامه گفت: برآورد و جمع بندی ما این است که این اصلاحات اقتصادی درست نخواهد شد مگر آنکه مردم به آگاهی برسند. مردم ما در موضوعات سیاسی و ایدئولوژی آگاهی و بصیرت بالایی دارند و مواقعی مانند جنگ یا فتنه های مختلفی که پیش روی انقلاب بوده، ورود کردند و انقلاب را خودشان حفظ کردند اما در خصوص مسائل تخصصی تر نظیر اصلاحات اقتصادی به دلیل فقدان آگاهی عموم مردم، بسیاری از سیاست مداران کوتاه نگر از این نااگاهی سوء استفاده کرده و مسبب مشکلات حال حاضر کشور به خصوص در مورد بودجه دولت شده اند.
در پایان افزود: جمع بندی ما این است که با ساخت مستند و اطلاع رسانی دقیق و تشریح این مسائل برای افکار عمومی ما میتوانیم یک پشتوانه جدی را درست بکنیم از مطالبات از دولتمردان، دستگاه ها و ارگان ها ملزم به این بشوند که عملکرد و رویه خودشان را اصلاح بکنند و با ملاحظات سیاسی و جناحی خودشان نتوانند منابع کشور را هدر بدهند. چیزی مشابه «سازمان شهروندان علیه اسراف دولتی» در آمریکا که در مستند هم به آن اشاره شد. سازمانی با نظارت مردمی روی بودجه دولت آمریکا چگونه توانسته تا حد زیادی جلوی فساد و اسراف منابع دولتی را بگیرد.
علاقمندان به این مجموعه مستند می‌توانند یکشنبه تا سه‌شنبه ساعت ٢٠:٠٠ و تکرار آن را روز بعد ساعت ٠٧:٠٠ و ١٢:٣٠ از قاب شبکه افق به تماشا بنشینند.