سناتور دموکرات: باید توافق با ایران را به عقب بیندازیم/ با بایدن صحبت می‌کنم
یک سناتور ارشد آمریکایی خواستار به تعویق افتادن توافق با ایران با توجه به تحولات اوکراین شده و گفته با رئیس‌جمهور آمریکا در این خصوص رایزنی خواهد کرد.
به گزارش راهبرد معاصر، تلاش‌های «جو بایدن»، رئیس‌جمهور آمریکا برای بازگشت به توافق هستهای برجام با مخالفت‌هایی در میان قانونگذاران آمریکایی، از جمله هم‌حزبی‌های او روبرو است.
در همین راستا، «بن کاردین»، یکی از نمایندگان دموکرات در مجلس سنای آمریکا امروز دوشنبه (۲۱ مارس/ ۱ فروردین) خواستار به تعویق افتادن توافق با ایران در مذاکرات وین شده و گفته که با «جو بایدن» در این خصوص رایزنی خواهد کرد.
کاردین که دومین عضو ارشد دموکرات در کمیته روابط خارجی مجلس سنای آمریکا است در مصاحبه‌ای با پایگاه هیل گفته که تشدید تنش در روابط میان آمریکا و روسیه باعث ایجاد موانعی در توافق هستهای با ایران می‌شود و بهتر است که مذاکرات را تا زمان حصول یک «توافق قوی‌تر» به تعویق انداخت.
او مدعی شد که طرد روسیه از سوی جامعه بین‌المللی «وضعیت گفت‌وگوها را تغییر خواهد داد.» کاردین گفت: «می‌دانیم که روابط میان شرکا (قدرت‌های جهانی در برجام) در بهترین حالت متزلزل است. می‌دانیم که رابطه‌مان با چین تغییر داده. رابطه‌مان با روسیه تغییر کرده.»
کاردین گفت که منتظر ماندن برای مذاکره دوباره بر سر توافق «احتمالاً بهترین راهبرد است.» او گفت که می‌خواهد با دولت بایدن در این خصوص صحبت کند.
سناتور دموکرات آمریکایی تصریح کرد: «من لزوماً طرفدار ورود شتابزده به توافق نیستم. هنوز نظرم این است که باید به توافقی طولانی‌تر برسیم.»
باب منندز، رئیس کمیته روابط خارجی مجلس سنای آمریکا از جمله دیگر اعضای ارشد حزب دموکرات است که به توافق با ایران به دیده شک می‌نگرد. منندز یکی از چهار نماینده دموکراتی بود که در سال ۲۰۱۵ به توافق هستهای برجام رأی منفی داد.
او روز پنجشنبه در جلسه‌ای در کنگره گفت: «درباره اینکه اوضاع [در مذاکرات وین] چطور پیش می‌روند آگاهی‌هایی وجود داشته اما در این خصوص هنوز اطلاعات کامل وجود ندارد. من نمی‌دانم این توافق چیست.»
او در ادامه با تکرار ادعاها علیه ایران گفت: «قضاوت کردن در این خصوص دشوار است. اگر ایران برنامه هستهای خودش را به عقب برگرداند، اگر درباره تلاش‌هایش برای دستیابی به سلاح‌های هستهای شفاف‌سازی کند و به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اجازه دسترسی به سایت‌های مشکوک بدهد و اگر برنامه موشکی‌اش را محدود کنند، اتفاقات خوبی افتاده است.»
او در ادامه گفت اما اگر به موجب این توافق فقط از ایران خواسته شود ساخت سلاح‌های هستهای را به تأخیر بیندازد، توافق به اندازه کافی خوب نیست.
کشورهای غربی به رهبری آمریکا و رژیم صهیونیستی در سال‌های گذشته ایران را به پیگیری اهداف نظامی در برنامه هسته ای این کشور متهم کرده‌اند. ایران قویاً این ادعاها را رد کرده است.
ایران تأکید می‌کند به عنوان یکی از امضاکنندگان پیمان منع گسترش سلاح‌های اتمی (ان‌پی‌تی) و عضوی از آژانس بین المللی انرژی اتمی، حق دستیابی به فناوری هستهای را برای مقاصد صلح آمیز دارد.
علاوه بر این، بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تاکنون بارها از تاسیسات هستهای ایران بازدید کرده‌اند اما هرگز مدرکی که نشان دهد برنامه صلح آمیز انرژی هستهای این کشور به سمت مقاصد نظامی انحراف داشته باشد، پیدا نکرده‌اند.
ایران علاوه بر این در سال ۲۰۱۵ به توافقی با کشورهای موسوم به گروه ۱+۵ برای حل و فصل تنش‌ها بر سر برنامه هستهای خود دست پیدا کرد. علی‌رغم اذعان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به پایبندی ایران به تمامی تعهداتش، دولت آمریکا در اردیبهشت‌ماه سال ۱۳۹۷ به صورت یکجانبه از این توافق خارج شد.
دولت جو بایدن مدعی است قصد دارد از طریق مذاکرات جاری در وین آمریکا را بار دیگر به توافق هستهای برگرداند، اما تا کنون از انجام اقدامات لازم در این راستا خودداری کرده است. این در حالی است که مقامهای دولت جو بایدن، در کنار شمار زیادی از تحلیلگران و سیاستمداران دیگر در آمریکا اذعان کرده‌اند که سیاست موسوم به «فشار حداکثری» علیه ایران شکست خورده است.
منندز گفت: «اگر توافقی که قرار است داشته باشیم- که من نمی‌دانم چطور توافقی است- فقط زمان را به عقب بیندازد و اگر چیزی که به دست می‌آوریم یک مدت زمان محدود برای گریز هستهای باشد آن وقت به سایر چالش‌های مربوط به سلاح‌های هستهای و همه رفتارهای مخرب ایران نپرداخته‌ایم.»
وی اضافه کرد: «اگر این توافق به ایران امتیاز می‌دهد و روسیه از آن منفعت کسب می‌کند، توافق مشکل‌سازی خواهد بود.»
جمعه هفته گذشته، طرف‌های مذاکره‌کننده در وین اعلام کردند که مذاکرات وین درباره برجام دچار وقفه شده است و هیأت‌های مذاکره کننده برای رایزنی به پایتخت‌های خود بازگشته‌اند. جوزب بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا گفت این مذاکرات به دلیل برخی «عوامل خارجی» دچار وقفه شده‌اند.
بورل از توضیح درباره «عوامل خارجی» خودداری کرد. ایران اعلام کرد طرح برخی درخواست‌های جدید از سوی آمریکا و پاره‌ای اقدامات نظیر توقیف نفتکش ایران مذاکرات را پیچیده کرد. طرف‌های غربی ادعا می‌کردند که درخواست روسیه برای اخذ تضمین جهت انجام مراودات با ایران باعث ایجاد وقفه شد.
با وجود این، چند روز پیش «سرگئی لاوروف»، وزیر امور خارجه روسیه پس از دیدار با «حسین امیرعبداللهیان»، وزیر امور خارجه ایران تصریح کرد که روسیه از ایالات متحده تضمین کتبی دریافت کرده مبنی بر اینکه همکاری‌های هستهای مسکو و تهران بعد از توافق وین مشمول تحریم نخواهد شد.
«میخائیل اولیانوف»، نماینده روسیه در مذاکرات رفع تحریم‌ها در وین هم بامداد چهارشنبه در توییتر تأکید کرد که حصول نتیجه در مذاکرات به رفتار مسکو بستگی ندارد بلکه در گرو رفتار طرف‌های دیگر به ویژه آمریکا است. اولیانوف در توییتر نوشت: «از گمانه‌زنی‌ها درباره موضع روسیه در مرحله نهایی مذاکرات وین خسته شده‌ام.سوءتفاهمات، سوءتعبیرها و تحریف واقعیات. مخلص کلام: جمع‌بندی مذاکرات نه به روسیه بلکه به طرف‌های دیگر به ویژه به آمریکا بستگی دارد.» (جزئیات بیشتر).
وزنامه وال‌استریت‌ژورنال هم چند روز قبل‌تر به نقل از دو مقام ارشد غربی نوشته بود اولیانوف به مقامهای اتحادیه اروپا گفته که مطالبات روسیه برای اخذ تضمین از آمریکا بار دیگر بر همکاری در زمینه پروژه‌های هستهای متمرکز شده است.
این دیپلمات مدعی شد: «روسیه می‌گوید از ضمانت‌ها در خصوص پروژه‌های هستهای خشنود است و خواستار چیز بیشتری نیست. بنابراین می‌توانیم مذاکراتی را که اکنون منحصراً میان ایران و آمریکا است ادامه دهیم.»
دیپلمات مورد استناد وال‌استریت‌ژورنال در ادامه ادعاهای خود گفته اگر روسیه دوباره موضعش را عوض نکند اکنون آمریکا و ایران باید اختلافات نهایی‌شان در زمینه تحریم‌ها را حل کنند.»
دولت آمریکا، صدور چنین ضمانت مکتوبی را تأیید نکرده، اما در چند نوبت اعلام کرده که همکاری در پروژه‌های هستهای ایران، از جمله در نیروگاه بوشهر، بخشی از مفاد توافق هستهای برجام است و آمریکا به دنبال تحریم آن نخواهد بود.
دولت آمریکا با وجود این مشخص کرده که تحریم‌ها علیه روسیه درباره همکاری‌های تجاری و سرمایه‌گذاری با ایران مشمول تحریم‌ها خواهد بود و واشنگتن، معافیتی برای آنها صادر نخواهد کرد.
دولت‌های کشورهای غربی از جمله آمریکا بعد از حمله روسیه به اوکراین چند بسته تحریمی را علیه روسیه معرفی کرده و از جمله برخی بانک‌های این کشور را از سامانه پیام‌رسان سوئیفت اخراج کرده‌اند.
همکاری در پروژه‌های هستهای مرتبط با نیروگاه بوشهر، رآکتور اراک و رآکتور تحقیقاتی تهران ذیل توافق هستهای برجام مجاز هستند، اما دولت «دونالد ترامپ» معافیت‌های تحریمی مربوط به این همکاری‌های را ملغی کرده بود. دولت جو بایدن چندی پیش این معافیت‌ها را بازگرداند./ فارس