به گزارش راهبرد معاصر روزانه شهروندان نیازمند ارائه خدمات متعددی از سوی شهرداریها هستند تا امکان زیست شهری مطلوب و با کیفیتی داشته باشند. یکی از این خدمات، جمع آوری پسماند از سطح شهر است؛ به طور حدودی و طبق آخرین آمار در سال ۱۴۰۰، روزانه ۵۲۰۰ تا ۵۵۰۰ تن زباله در شهر تهران تولید میشود. مدیریت پسماند در کلانشهری نظیر تهران که جمعیت آن برابر با بیش از ۱۰ میلیون نفر است، اقدامی دشوار بشمار میرود. اما طی این سالها شهرداری تهران توانسته با اجرای طرح و پروژههای متعدد، روزانه پسماند تولیدی شهروندان را از سطح شهر جمع آوری و برای تفکیک و دفن به آرادکوه منتقل کند.
درحال حاضر مدیریت شهری ششم برای جمع آوری، تفکیک و کاهش آمار پسماند تولیدی در سطح شهر تهران، طرحهای مختلفی را طی مدت ۶ ماه آغاز کرده است. طرحها و پروژههای خلاقانهای که به نظر میرسد با اجرای آنها میتوان به سلامت محیط زیست، شهروندان و نسل آینده کمک کرد.
در همین رابطه؛ محمد مهدی عزیزی در گفتوگو با شهر، ضمن اشاره به پیگیری راه اندازی مجدد غرفههای گلماند و هایپرماند از سال گذشته، بیان کرد: این اقدام در دستورکار سال گذشته قرار گرفته بود تا شهروندان امکان عرضه پسماند خشک خود به غرفهها را داشته باشند و از خدمات غرفهها بهره مند شوند.
مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند ضمن اشاره به استقبال بسیار خوب شهروندان از بازگشایی مجدد غرفههای گلماند و هایپرماند، عنوان کرد: ۱۳ باب پسماند مارکت و ۱۵ باب گلماند در نیمه نخست سال ۱۴۰۰ و هفت باب پسماند مارکت و ۱۰ باب گلماند در نیمه دوم سال ۱۴۰۰ در سطح مناطق شهر تهران راه اندازی شد.
عزیزی در ادامه اضافه کرد: همچنین درنظر داریم که جمع آوری پسماند خشک برخی مناطق در قالب جمع آوری طرحهای پاک یعنی بدون استفاده از عوامل و شیوههای غیرمجاز اجرا شود؛ یعنی با استفاده از شیوههای نوین و در بستر نرم افزارهای کاربردی. در واقع با حمایتهای شهردار تهران به دنبال ایجاد تحول در جمعآوری و مدیریت پسماند بر پایه هوشمندسازی هستیم.
راه اندازی غرفههای تحویل پسماند خشک با ارائه خدمات مختلف به شهروندان
وی با بیان اینکه تلاش میشود مشارکت شهروندان از مبادی تولید پسماند صورت گیرد، افزود: این اقدام مستلزم ایجاد زیرساخت است که در همین راستا افزایش غرفههای گلماند و هایپرماند در سال ۱۴۰۱ نیز در دستورکار قرار گرفته است. همچنین ایدههای خلاقانه دیگری نظیر ایجاد غرفههایی که نسبت به صدور بیمههای آتش سوزی و ... برای شهروندان اقدام میکنند در دستورکار قرار گفته است تا شهروندان در ازای تحویل پسماند خشک، تسهیلات متفاوتی را دریافت کنند.
مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند با بیان اینکه غرفههایی در منطقه ۱۰ وجود دارد که شهروندان به ازای تحویل پسماند خشک میتوانند میوه خریداری کنند، توضیح داد: درحال حاضر این ایده خلاقانه در منطقه ۱۰ به صورت آزمایشی اجرا شده است تا در آینده به سایر مناطق شهر تعمیم داده شود.
راهاندازی غرفههای ورزشماند
به گفته عزیزی؛ غرفههای ورزشماند در سطح مناطق ۲۲ گانه راه اندازی خواهد شد تا مورد توجه نوجوانان و کودکان قرار گیرد و این قشر با تحویل پسماند خشک امکان دریافت لوازم ورزشی را داشته باشند.
وی با اعلام اینکه افزایش غرفههای دیگری در محلات پرتردد نظیر بوستانها و مترو در سال ۱۴۰۱ در دستور کار است، گفت: در همین راستا تفاهمنامهای با شرکت بهره برداری مترو تهران منعقد شده است تا در ایستگاههای پرتردد غرفههای تحویل پسماند خشک راه اندازی شود. مسافران با تحویل پسماند خشک میتوانند کارت بلیت خود را شارژ کرده و خدماتی از این دست دریافت کنند.
ثبت درخواست تحویل پسماند خشک از خانه
وی درباره اجرای اقداماتی برای تحویل پسماند خشک از در منزل شهروندان، توضیح داد: قرار است که در نیمه نخست امسال اپلیکیشنهایی به شهروندان معرفی شود. این اپلیکشنها ذیل برنامهای واحد در سطح شهر خدمت رسانی میکنند. شهروند میتواند با نصب این اپلیکیشن درخواست خود را ثبت کند؛ سپس پیمانکار اپلیکشن با مراجعه به محل، پسماند خشک را تحویل میگیرد.
مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند در ادامه اضافه کرد: کد ۷ در سامانه ۱۳۷ نیز مربوط به سازمان پسماند است. شهروندان میتوانند با تماس از طریق سامانه ۱۳۷، پیام خود را مبنی بر تحویل پسماند ثبت کنند. شهرداری با مراجعه به در منزل، پسماند خشک شهروند را تحویل میگیرد.
عزیزی در بخش دیگری از سخنان خود به بلوک بندی تمامی مناطق ۲۲ گانه، خبر داد و افزود: خودروهای ملودی دار با زمان بندی مشخص به محلات مراجعه کرده و پسماند خشک ساکنان را دریافت میکنند. اگر تاکنون شهروندی خودروهای ملودی دار شهرداری را در محله خود مشاهده نکرده میتواند با سامانه ۱۳۷ مردمی تماس گیرد و درخواست خود را ثبت کند.
افزایش ساعت کاری تمامی غرفههای تحویل پسماند
وی ضمن اشاره به افزایش ساعت فعالیت غرفههای تحویل پسماند در سطح شهر، گفت: درحال حاضر ۳۰ درصد غرفهها تا ساعت ۱۹:۰۰ باز هستند و پس از اتمام ماه مبارک رمضان، ساعت کاری تمامی غرفهها افزاش مییابد.
مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند با بیان اینکه در ۹۵ شهرک از ۱۹۵ شهرک موجود شهر تهران در سال ۱۴۰۰، طرح تفکیک از مبدأ اجرا شده است، گفت: همچنین تا پایان سه ماه نخست سال ۱۴۰۱، تمامی شهرکها تحت پوشش طرح تفکیک از مبدأ قرار خواهند گرفت.
عزیزی در تشریح اقدامات دیگر سازمان مدیریت پسماند برای تفکیک پسماند از مبدأ، بیان کرد: ۵ هزار و ۶۰۰ مخزن مخازن ۱۲۰ و ۲۴۰ لیتری در فروشگاههای تجاری و اداری شهر تهران در نیمه دوم سال ۱۴۰۰ توزیع شد تا پسماند خشک از مبادی تفکیک شود. این برنامه در سال ۱۴۰۱ با شدت بیشتری ادامه خواهد یافت.
وی درباره اقدامات اجرایی برای کاهش دفن پسماند و دفع شیرابه توسط شهروندان، توضیح داد: اگر شهروندان پسماند تر و خشک را از همان خانه تفکیک کنند، نتیجه بسیار مثبتی برای کاهش دفن و دفع شیرابه خواهد شد. پسماند تر نظیر پوست میوه، تفاله چای و قهوه میتواند در خانه آبگیری و خشک شوند و پس از آن در داخل مخزن انداخته شود.
آموزش خشک کردن پسماند تر توسط شهروندان در خانه
مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند با بیان اینکه شهروندان بسیاری از کشورهای جهان، آموزشهای سادهای را فرامیگیرند تا بخش عالی پسماند تر خود را تبدیل به کمپوست کنند، عنوان کرد: این اقدام بوی نامطبوع و دردسر زیادی ندارد. این طرح نیز در دستور کار برنامههای ۱۴۰۱ شهرداری قرار گرفته است. شهروندان تهرانی میتوانند در این زمینه کمکهای بسیاری به محیط زیست شهر خود و سپس شهرداری کنند.
عزیزی درباره جزئیات این طرح توضیح داد: قرار است که شهروندان پسماند تر خود نظیر پوست میوه را خشک کنند و آن را به غرفههای بازیافت تحویل دهند و سپس غرفهها با تجمیع این نوع از پسماند، آن را به دامداریها بفروشند.
وی با اعلام اینکه سازمان پسماند از ابتدای امسال ضایعات میادین میوه تره بار و همچنین میوه و سبزی فروشیهای بزرگ شهر تهران را به صورت مجزا جمع آوری میکند، افزود: این پسماند به سایت اختصاصی هدایت میشود تا پسماند آن به کمپوست درجه یک تبدیل شود. همچنین جمع آوری ضایعات بوستانهای بزرگ (چمن زنی، نشاء فصلی و ...) در برنامه قرار گرفته تا به پسماند میوه و تره بار اضافه شوند و در مسیر تبدیل کمپوست با کیفیت قرار گیرد.
جمع آوری روزانه ۱۹۸ تن پسماند تر از آغاز اجرای طرح
مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند در ادامه خبر داد: طی آغاز این طرح (دو هفته گذشته) روزانه حدود ۱۹۸ تن پسماند تر از پسماندی که به آرادکوه منتقل میشود، جدا شده است، به معنایی دیگر ورودی پسماند تر به آرادکوه به میزان ۱۹۸ تن در روز کاهش یافته است. تمامی میادین میوه و تره بار و بوستانهای بزرگ تا پایان فصل بهار تحت پوشش این طرح قرار میگیرند تا روزانه به عدد ۴۰۰ تن پسماند تر برسد.
عزیزی در پاسخ به پرسشی مبنی براینکه چگونه میتواند تولید پسماندخانگی را کاهش داد، بیان کرد: اساسیترین راهکار برای کاهش پسماندخانگی، تغییر الگوی مصرف و آموزش به شهروندان برای تفکیک اصولی پسماند در خانه است. آگاهی به جامعه درباره مضرات پسماند خانگی که محیط زیست و سلامت شهروندان را تحت الشعاع قرار میدهد، در دستورکار قرار گرفته است.
وی در ادامه عنوان کرد: همچنین اقدام دیگر سازمان پسماند در سال جاری آموزش به شهروندان درباره استفاده مجدد از کالاها است؛ یعنی شهروندان میتوانند از کالاهای دست دوم بادوام استفاده کنند که این اقدام موجب کاهش پسماند و خطرات زیست محیطی میشود. اگر اصلاح سبک زندگی در مصرف به شهروندان آموزش داده شود، تولید پسماندخانگی کاهش مییابد.
ضرورت تضمین تحویل درازمدت زبالههای بیمارستانی برای احداث زبالهسوز بیمارستانی
مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند درباره برنامه احداث زباله سوز بیمارستانی، گفت: سازمان پسماند در اینباره بررسیهای متعددی را داشته و طرح نخست احداث زباله سوز بیمارستانی با ظرفیت ۲۰۰ تن در روز را تهیه کرده است. برای اجرای این طرح باید توافقاتی میان شهرداری و وزارت بهداشت رخ دهد.
عزیزی با تأکید براینکه سازمان پسماند شهرداری تهران متولی جمع آوری پسماندهای خانگی و عادی شهر است و جمع آوری پسماندهای صنعتی و بیمارستانی جزو وظایف شهرداری تهران نیست، افزود: اگر زباله سوزی احداث شود باید تضمین تحویل درازمدت زبالههای بیمارستانی به شهرداری داده شود. درحال رایزنی با وزارت بهداشت برای توافقات اولیه هستیم.
وی در ادامه یکی دیگر از بهترین اقدامات سازمان مدیریت پسماند را راه اندازی خط پردازش پسماند یا MRF اعلام کرد که از طریق مجتمعهای نوین پردازش پسماند، تمامی اقدامات مربوط به پسماند در همان خط انجام میشود.
احداث نخستین مجتمع نوین پردازش پسماند تا یک ماه دیگر
به گفته مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند؛ نخستین مجتمع نوین پردازش پسماند تا پایان اردیبهشت ۱۴۰۱ در محله کوهک منطقه ۲۲ شهر تهران افتتاح خواهد شد؛ بیش از ۹۵ درصد این کار انجام شده است.
عزیزی با بیان اینکه شهر تهران در سال ۱۴۰۱ به هشت پهنه برای ایجاد مجتمعهای پردازش نوین پسماند تقسیم بندی خواهد شد، افزود: کار اجرایی در چهار پهنه آغاز شده است که یکی از این پهنهها تا پایان اردیبهشت ۱۴۰۱ به بهره برداری میرسد. سه پهنه دیگر تا نیمه نخست امسال افتتاح میشود.
وی در پایان عنوان کرد: یکی دیگر از مهمترین اقدامات امسال، احداث بخش تکمیلی MRF ها یا دفع و تعیین تکلیف کامل پسماند در سایتهای پردازش است. اگر بخش فاینال سازی MRF ها اجرا شود، ورودی پسماند به آرادکوه کمتر از ۵ درصد طی سه سال آینده خواهد بود./شهر