یارانه نقدی کی اضافه می‌شود؟/ زمان پرداخت یارانه جدید
تعلل دولت در افزایش یارانه نقدی در حالی ادامه دارد که سید مرتضی افقه، اقتصاددان می‌گوید دولت برای افزایش یارانه نیاز به منبعی همچون درآمد‌های نفتی دارد، اما با وجود ادعای دولتمردان مبنی بر فروش نفت، آثاری از درآمد‌های آن در جامعه مشهود نیست.
به گزارش راهبرد معاصر، وعده افزایش یارانه‌ها از ماه‌ها قبل داغ است؛ وعده‌ای که گرچه از دی ماه سال گذشته بار‌ها داده شده، اما هنوز جامه عمل نپوشیده است. در تازه‌ترین اقدام یارانه رمضان به خانوار‌های محدودی پرداخت شد؛ اما این در حالی است که با وجود تورم موجود بسیاری از خانوار‌ها از عدم تخصیص یارانه به خود معترض هستند.
در پرده دوم ارائه کارت نان، کارت گوشت و... در حالی خبرساز شده که هنوز از چند و، چون آن اطلاع دقیقی در دست نیست؛ اما سوال اصلی این است که چه مشکلی سد راه افزایش یارانه‌ها شده است؟
چرا یارانه جدید به تعویق افتاد؟
یک اقتصاددان در این رابطه به اقتصاد ۲۴ گفت: وعده‌های نپخته متعدد در مورد افزایش یارانه‌ها نشان از سردرگمی دولت دارد. البته بخشی از این سردرگمی ناشی از مبهم ماندن سرنوشت برجام است، چون بسیاری از این وعده‌ها به ویژه در مورد پرداخت‌های جبرانی، به میزان درآمد دولت بستگی دارد و میزان درآمد دولت هم در حال حاضر در ارتباط مستقیم با درآمد‌های نفتی و رفع تحریم هاست.
سید مرتضی افقه ادامه داد: به نتیجه نرسیدن برجام باعث شده که دولتمردان نتوانند در مورد افزایش یارانه‌ها تصمیم قطعی بگیرند. از طرف دیگر دولت به دلیل کمبود منابع درصدد بود با حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی مقداری از کسری بودجه را تامین کند؛ ولی به دلیل آثار منفی آزادسازی ارز ترجیحی، فعلا از حذف آن عقب نشینی کرده است.
دلیل تعلل در حذف ارز ترجیحی
این استاد دانشگاه شهید چمران اهواز گفت: تعلل در حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی، مشخص نشدن برجام و تکلیف درآمد‌های آتی و کسری بودجه و ناهماهنگی میان دولتمردان و مجلسی‌ها باعث شده که بعضا آن‌ها در دادن وعده افزایش یارانه‌ها با هم مسابقه دهند. اما چون منابع یارانه هنوز مشخص نشده عملا منتفی می‌شود.
افقه افزود: یکی از دلایل تعجیل در دادن اخبار گشایش‌ها و افزایش یارانه این است که تا دولتی‌ها خوش بینی در روند مذاکرات می‌بینند بلافاصله وعده می‌دهند؛ در حالی که عملا حوادثی اتفاقی افتاد که باعث تاخیر و بن بست در مذاکرات شد. در واقع می‌توان گفت آن وعده‌ها براساس پیش بینی‌هایی بود که توافق را قطعی می‌دیدند، ولی جنگ اوکراین همه معادلات را به هم زد.
زمان پرداخت یارانه جدید
این اقتصاددان با بیان اینکه آمریکا و ایران ناچارند توافق کنند، گفت: مذاکرات و نتیجه آن هم بر سرنوشت ایران و هم بر سرنوشت احزاب حاکم بر آمریکا تاثیرگذار است.
افقه در پاسخ به سوال اقتصاد ۲۴ مبنی بر اینکه چه زمانی یارانه جدید پرداخت خواهد شد، گفت: دولت فعلا منبعی برای پرداخت یارانه جدید ندارد، زیرا این منبع یا باید از مالیات‌های مردم باشد که فعلا در ابتدای سال هستیم و وصول نشده است یا از فروش نفت باشد.
ابهام در آزادسازی دلار‌های بلوکه شده
این اقتصاددان گفت: البته تعجب و حیرت من و بسیاری از کارشناسان این است که بار‌ها دولت مدعی شده که ما نفت را به اندازه قبل از تحریم‌ها داریم می‌فروشیم و پولش را هم می‌گیریم، اما مردم هیچ نشانه‌ای در زندگی شان نمی‌بینند. این نشان می‌دهد که ادعای دولتمردان یا واقعیت ندارد یا اینکه پولش به دست آن‌ها نرسیده است.
افقه ادامه داد: البته یک منبع افزایش یارانه‌ها از محل دلار‌های بلوکه شده است. یکی از مسئولان مدعی شده این پول را گرفتیم، اما صرف بدهی‌های دولت قبلی کردیم. دولت قبلی از روی ناچاری معادل دلار‌های بلوکه شده، ریال به دولت تزریق کرد. بر این اساس این فرد مدعی شده دلار‌های بلوکه شده، برگشته، ولی چون قبلا نقدینگی آن در جامعه آمده در حال حاضر این پول‌ها به بانک مرکزی برگردانده شده است. مهم این است که دولت به صورت مستمر بتواند نفت بفروشد و روی درآمد‌های آتی برنامه ریزی کند هم از باب میزان فروش نفت و هم از باب اینکه بتواند درآمد‌هایی را وارد کشور کند که برای افزایش یارانه‌ها به کار آید./ اقتصاد 24