پرداخت وام شهریه تحصیلی به دانش آموزان مدارس غیردولتی
پرداخت وام شهریه تحصیلی به دانش آموزان مدارس غیردولتی از اول خرداد آغاز می شود.
به گزارش راهبرد معاصر سازمان مدارس و مراکز غیردولتی و توسعه مشارکت‌های مردمی در راستای ارتقای جایگاه نظام تعلیم و تربیت کشور با تأکید بر ارتقای کمی و کیفی مدارس دولتی به منظور بهره‌گیری از مشارکت همگانی مردمی در امر آموزش و پرورش و تأسیس مدارس و مراکز آموزشی و پرورشی غیردولتی و بهره‌گیری از ظرفیت قوانین بالادستی و مستند به سیاست‌های کلی ابلاغی ایجاد تحول در نظام آموزش و پرورش کشور از سوی مقام معظم رهبری و راهبردهای کلان و راهکارهای سند تحول بنیادین آموزش و پرورش، همچنین سند نقشه جامع علمی کشور با حفظ کارکردهای سیاستگذاری و نظارتی نظام تأسیس شد.
در سطح کشور بیش از ۱۸ هزار مدارس غیر دولتی وجود دارد که ۲۴۰ هزار نفر در این مدارس به ۲ میلیون دانش‌آموز، خدمات‌رسانی آموزشی دارند؛ بر اساس آخرین آمار، ۱۲.۹ درصد دانش‌آموزان کشورمان در مدارس غیر دولتی تحصیل می‌کنند و حدود ۱۴ درصد مدارس سطح کشور را مدارس غیردولتی تشکیل می‌دهند.
هیأت وزیران در جلسه نوزدهم آذر ۱۳۶۹ به پیشنهاد شماره ۹۳۳۵۴ مورخ ۲۸ مرداد ۱۳۹۶ وزارت آموزش و پرورش به استناد تبصره ماده(۱۳) قانون تأسیس و اداره مدارس و مراکز آموزشی و پرورشی غیردولتی مصوب ۱۳۹۵، اساسنامه صندوق حمایت از توسعه مدارس غیردولتی را تصویب کرد.
اما چرا این صندوق ایجاد شد؟ صندوق حمایت از توسعه مدارس غیردولتی به منظور حمایت از مؤسسان با اولویت مناطق محروم توسط وزارت آموزش و پرورش با مشارکت مؤسسان بخش غیردولتی به صورت مؤسسه عمومی غیردولتی و با شخصیت حقوق مستقل ایجاد شد. سرمایه اولیه صندوق حمایت از توسعه مدارس غیردولتی مبلغ 20 میلیارد ریال بود و مرکز اصلی آن هم در تهران واقع شده است.
در خصوص چرایی ایجاد صندوق حمایت از توسعه مدارس غیردولتی و فعالیت‌های آن برای این مدارس با عباس معزی مدیرعامل صندوق حمایت از توسعه مدارس غیردولتی گفت‌وگو کردیم.
**وظایف صندوق حمایت از توسعه مدارس غیردولتی
فارس: چرا صندوق حمایت از توسعه مدارس غیردولتی ایجاد شد و این صندوق چه وظایفی دارد؟
حدود فعالیت صندوق شامل «اعطای تسهیلات در راستای اهداف صندوق به مؤسسان در مواجهه با موقعیت‌های بحرانی با تصویب هیأت امنا»، «تقویت سرمایه‌گذاری در فعالیت‌های مرتبط با مدارس غیردولتی برای افزایش ظرفیت‌های توسعه مدارس غیردولتی از طریق اعطای تسهیلات به مؤسسان برای خرید و تملک ساختمان، احداث بنا، اجاره، نوسازی، مقاوم‌سازی و تبدیل به احسن کردن و توسعه و تجهیز مدارس غیردولتی برای دستیابی به استانداردهای آموزشی و پرورشی و اعطای تسهیلات برای تکمیل و راه‌اندازی ساختمان‌های ناتمام و آماده بهره‌برداری که مطابق قوانین و مقررات به مؤسسان به مظور تأسیس و راه‌اندازی مدارس غیردولتی واگذار می‌شود»، «تأمین بخشی از حق بیمه سهم مؤسس و کارکنان غیررسمی مدارس غیردولتی از محل اعتبارات صندوق در صورت وجود اعتبار تا سقف تعیین شده توسطه هیأت امنا»، «برنامه‌ریزی و مدیریت منابع مالی صندوق با هدف افزایش توانمندی و ظرفیت مؤسسان» و «کمک به تأمین بخشی از شهریه دانش‌آموزان مستعد بی‌بضاعت و ایتام با اولویت مناطق کمتر توسعه یافته است» است.
* فارس: منابع مالی صندوق چگونه تأمین می‌شود؟
منابع از طرق مختلف شامل «کمک های مالی دولت و سایر کمک‌های دولت یا وزارت از محل اعتبارات مصوب مربوط»، «منابع مالی جذب شده از بخش‌های غیردولتی، نهادهای اقتصادی، بانک‌ها و مؤسسات مالی و اعتباری مورد تأیید بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران»، «هدایای مؤسسات و اشخصاص حقیقی و حقوقی در چارچوب قوانین و مقررات مربوط»، «وجوه مربوط به سهم مشارکت مؤسسان»، «وجوه حاصل از کارمزد تسهیلات اعطایی در راستای اهداف صندوق به مؤسسان در مواجهه با موقعیت‌های بحرانی و تقویت سرمایه‌گذاری در فعالیت‌های مرتبط با مدارس غیردولتی» حاصل می‌شود.
** قانون در خصوص صندوق حمایت از توسعه مدارس غیردولتی اجرا نمی‌شود
* فارس: اسم صندوق حمایت از مدارس غیردولتی است اما تاکنون چقدر از مدارس غیردولتی حمایت کردید؟
اگر اجرای قانون شود، صندوق خوبی است. قانون در ماده 13 می‌گوید دولت موظف است تا 50 درصد هزینه دانش‌آموزان که تحت پوشش مدارس غیردولتی هستند به این صندوق بدهد و این صندوق در واقع به مدارس کمک بلاعوض یا تسهیلات بدهد.
در ماده (۱۳) قانون تأسیس و اداره مدارس و مراکز آموزشی و پرورشی غیردولتی آمده است: «به منظور حمایت از مؤسسان مدارس غیردولتی با اولویت مناطق محروم، وزارت آموزش و پرورش موظف است با مشارکت مؤسسان و بخش غیردولتی، «صندوق حمایت از توسعه مدارس غیردولتی» را به صورت مؤسسه عمومی غیردولتی ایجاد کند.
در مصاحبه‌ها گفتند که 100 میلیارد داده می‌شود که به ما ندادند و ما دست مان خالی است
دولت موظف است هر ساله و تا سقف ۵۰ درصد از قیمت تمام شده سرانه سالانه دانش‌آموزی در بخش دولتی را به ازای کل دانش‌آموزان شاغل به تحصیل در مدارس غیردولتی در قالب کمک در لایحه بودجه سالانه کل کشور پیش‌بینی کند».
به طور مثال اگر دولت برای هر دانش‌آموزی، 10 میلیون تومان هزینه سرانه پیش‌بینی کرده باشد یعنی باید 5 میلیون تومان بابت هر دانش‌آموز به صندوق بدهد؛ به عبارت دیگر وقتی دو میلیون دانش‌آموز در کل کشور تحت پوشش داریم باید رقم مناسبی در اختیار صندوق قرار گیرد تا بتواند خدمات بیمه تأمین اجتماعی، جذب معلم و توسعه مدارس را ارائه کند.
متأسفانه در این قصه گلایه‌مند هستیم و قانون اجرا نمی‌شود. یعنی چیزی به ما ندادند. در مصاحبه‌ها گفتند که 100 میلیارد داده می‌شود که به ما ندادند و ما دست مان خالی است.
* فارس: یعنی به شما هیچ اعتباری ندادند؟
یک 7 میلیارد تومان و یک 6900 میلیارد تومان برای سال 98 و 99 دادند. برای سال 1400، رقم 100 میلیارد تومان بود که ندادند.
واقعیتش این است که در یک مجموعه بزرگی هستیم و آموزش و پرورش خیلی بزرگ است که مشکلاتی دارد؛ وقتی ما برای جذب بودجه که قانونی هست، پیگیر می‌شویم و می‌گوییم مصوبه قانونی دارد، متأسفانه کارشناسان سازمان برنامه و بودجه، با چوبِ خود آموزش و پرورش، ما را می‌زنند و می‌گویند، بودجه نداریم که به آموزش و پرورش بدهیم، چگونه به شما که غیردولتی و غیرانتفاعی هستید، بودجه بدهیم.
به عبارت دیگر ما را قشر برخوردار آموزش و پرورش می‌دانند؛ در صورتی که نمی‌دانند در شهرستان‌ها، مؤسسان ما چگونه کار می‌کنند. ممکن است در سطح تهران، مدارس غیردولتی باشند که شهریه بالا بگیرند اما این موضوع، عمومی نیست یعنی در شهرستان‌ها با 3 میلیون، 4 میلیون و 5 میلیون دارند مدرسه را اداره می‌کنند. اگر با حقوق و اجاره بهای ساختمان مقایسه کنید می‌بینید بار سنگینی می‌شود.
** وام شهریه تحصیلی به والدین دانش‌آموزان مدارس غیردولتی اهدا می‌شود
*فارس: چقدر مدرسه تحت پوشش شما قرار دارد؟
۱۸ هزار مدرسه در کل کشور داریم و ۲۵۰ هزار نیروی انسانی تحت پوشش هستند که ۱۷۰ هزار نفر نیروی آزاد است. یعنی مدارس غیردولتی، اشتغال‌زایی ایجاد کرده است. ضمن همه این افراد، تحصیل‌کرده هستند و تحصیلات لیسانس، فوق لیسانس و دکتری دارند.
مشاهده می‌کنید که برخی مدارس غیردولتی، مشتاقان زیادی دارند و حتی برخی مواقع نمی‌توانند به دلیل محدودیت، همه دانش‌آموزان علاقه‌مند را ثبت‌نام کنند.
* فارس: صندوق حمایت از توسعه مدارس غیردولتی تاکنون برای دانش‌آموزان، معلمان و مؤسسان مدارس غیردولتی چه خدماتی را ارائه کرده است؟
ما بحث و بررسی کردیم و به این نتیجه رسیدیم که اگر حساب‌هایمان را در یک بانک قرض‌الحسنه متمرکز کنیم، می‌توانیم خدمات مناسبی را به اولیای دانش‌آموزان مدارس غیردولتی، مؤسسان و معلمان این مدارس ارائه دهیم. یکی از این اقدامات این است که برای هر اولیایی که دوست دارد فرزندش را در یک مدرسه غیردولتی ثبت‌نام کند، امکان استفاده از وام قرض‌الحسنه را پیش‌بینی کردیم. این طرح وام شهریه تحصیلی است که در قالب تفاهم‌نامه مهردانش تعلق می‌گیرد.
* فارس: سقف این وام چقدر است؟
شهریه مصوب آموزش و پرورش است. بستگی به هر مدرسه دارد. یعنی مدرسه‌ای شهریه‌اش 10 میلیون تومان است، والدین 10 میلیون وام می‌گیرند، شهریه مدرسه دیگری، 8 میلیون تومان است و والدین می‌توانند 8 میلیون وام قرض‌الحسنه بگیرند. به میزان شهریه مدارس است. چرا که شهریه هر مدرسه متفاوت است.
** شیوه‌نامه وام شهریه تحصیلی به‌زودی ابلاغ می‌شود
* فارس: طرح وام شهریه تحصیلی از چه زمانی اجرا می‌شود؟
از هفته دیگر، سامانه‌های آن را طراحی می‌کنیم.
*فارس: خانواده‌ها چگونه این وام را دریافت می‌کنند؟
از طریق مدارس است. یعنی خانواده‌ها به مدرسه مراجعه می‌کنند. شیوه‌نامه آن هم به‌زودی به مدارس ابلاغ می‌شود. البته تلاش می‌کنیم تا شیوه‌نامه هفته دیگر ابلاغ شود.
** به معلمان مدارس غیردولتی کارت کالای 50 میلیون تومانی اهدا می‌شود
* فارس: برای معلمان هم برنامه‌ای دارید؟
بله، کارت خرید کالا پیش‌بینی شده است که مهرمعلم نام دارد و خرید از یک سری فروشگاه مدنظر است.
* فارس: مبلغ این کارت کالا چقدر است؟
سقف آن 50 میلیون تومان است. معلمان درخواست می‌دهند و با یک ضامن امکان دریافت دارند.
*فارس: بازپرداخت آن، به شکل قرض‌الحسنه است؟
یک جدول دارد مثلا اگر مبلغ تا 4 ماه برگردانده شود، هیچ مبلغی بابت سود کم نمی‌شود اگر تا 8 ماه، برگردانده شود، دو درصد است و نهایتا یک ساله آن، 4 درصد است. یعنی بازپرداخت آن به میزانی است که از کارت مصرف شده و زمانی که بازگردانده می‌شود.
در واقع با این کارت، معلمان مدارس غیردولتی، خریدهای‌شان را انجام می‌دهد.
* فارس: به همه معلمان مدارس غیردولتی تعلق می‌گیرد؟
این طرح با مشارکت مؤسس مدارس غیردولتی است. ما مدرسه را به بانک معرفی می‌کنیم و مدرسه، معلم را معرفی می‌کند. برای مؤسس یک ظرفیت پیش‌بینی می‌شود و بر اساس آن، به معلمان متقاضی این کارت کالا ارائه می‌شود.
** کارت کالا از نیمه خرداد عملیاتی می‌شود
* فارس: وام شهریه دانش‌آموزی هم به تعداد محدود هست؟
خیر، وام شهریه دانش‌آموزی سقف ندارد و همه محصلان مدرسه می‌توانند وام بگیرند.
* فارس: وام دانش‌آموزان چند درصد است؟
4 درصد است.
*فارس: ارائه کارت کالا به معلمان مدارس غیردولتی از چه زمانی شروع می‌شود؟
از نیمه خرداد عملیاتی می‌شود.
*فارس: وام شهریه تحصیلی از چه زمانی اجرایی می‌شود؟
اول خرداد
** طرحی برای تحصیل دانش‌آموزان بااستعداد مناطق محروم در مدارس غیردولتی
* فارس: برنامه دیگری هم دارید؟
طرحی برای کمک به بچه‌های بی‌بضاعت داریم. در این طرح، دانش‌آموزانی که با استعداد هستند و توان مالی ندارند در مدارس غیردولتی جذب می‌شود. در این طرح از طریق شبکه‌ای کمک می‌کنیم که ثبت‌نام این دانش‌آموزان در مدرسه غیردولتی انجام شود.
این طرح با کمک بانک و خیرین است و می‌خواهیم یک کار نیکوکاری جدید را شروع کنیم یعنی بنیاد نیکوکاری جدیدی را راه‌اندازی می‌کنیم و صندلی‌های خالی مدارس غیردولتی را با دانش‌آموزان مستعد مناطق محروم پر خواهیم کرد.
** کیفیت مدارس غیردولتی را با مدارس دولتی مقایسه کنید
*فارس: برخی منتقدان درباره صندوق حمایت از توسعه مدارس غیردولتی، این سؤال را مطرح می‌کنند که چرا باید چنین صندوقی باشد؟ چرا باید پول را برای توسعه مدارس غیردولتی بدهیم و این با عدالت آموزشی مطابقت ندارد؟
این موضوع صراحت قانون است. اما مدارس غیردولتی کمک آموزش و پرورش است. بگذارید فقط از باب اقتصادی به اهمیت مدارس غیردولتی اشاره کنم و مابقی آن را بعدا تشریح می‌کنم؛ در حال حاضر 2 میلیون دانش‌آموز تحت پوشش مدارس غیردولتی هستند.
برای این 2 میلیون دانش‌آموز، نه دولت فکر مدرسه است و نه فکر معلم و آموزش است؛ سیستم به طور دقیق فعالیت می‌کند. در حقیقت مدرسه غیردولتی که ایجاد شد، باری از دوش دولت برداشته شده است.
فرض کنید دو میلیون دانش‌آموز که در حال حاضر تحت پوشش مدارس غیردولتی هستند، دیگر در این مدارس ثبت‌نام نشوند، مثلا مدرسه غیردولتی نباشد، در این صورت دولت باید دولت 10 میلیون به ازای هر دانش‌آموز هزینه کند. در حالی که اکنون دیگر هزینه نمی‌کند و تنها در ماده 13 قانون تأسیس مدارس غیردولتی آمده است که 50 درصد از سرانه دانش‌آموز را برای حمایت از توسعه این مدارس هزینه کند. این موضوع یعنی کاهش هزینه است.
در برخی شهرستان‌ها، شهریه مدارس غیردولتی 2، 3 میلیون تومان است و حالا کیفیت این مدارس را با مدارس دولتی مقایسه کنید. مدرسه کوچک است اما رنگ دارد، انضباط دارد و زیبایی دارد و در کنارش یک مدرسه دولتی است که درش شکسته است و تازه دولت باید 10 میلیون تومان هم به ازای هر دانش‌آموز هزینه کند. معتقدم باید مدیریت در بخش دولتی تجدیدنظر شود./فارس