آیا دولت به زائران حج تمتع ۱۴۰۱ یارانه داده است؟
به گزارش راهبرد معاصر، خبر اختصاص یارانه به زائران حج تمتع در آستانه اعزام زائران به زیارت خانه خدا مطرح شده و بعضی افراد در شبکه‌های اجتماعی به دلیل بی‌اطلاعی و برخی هم به صورت مغرضانه درصدد تخریب دولت و حتی عملیات حج تمتع بوده و مدعی شده‌اند که دولت به زائران خانه خدا یارانه داده است!
این خبر پس از سخنان رئیس سازمان حج و زیارت درباره هزینه‌های حج تمتع سال جاری مطرح شد. چرا که سیدصادق حسینی گفته بود: هزینه حج برای هر زائر ۴ هزار و ۵۰۰ دلار شده و این مبلغ با دلار ۹ هزار تومانی محاسبه شده است.
بر همین اساس، بسیاری از افراد مدعی شدند که این امر به معنای یارانه ۱۰۰ میلیونی به هر حاجی است و دولت اگر بودجه کافی دارد، چرا به مردم یارانه بیش‌تری نمی‌دهد؟ یا اصلا افرادی که به حج می‌روند باید «مستطیع» باشند و دلیلی برای اختصاص این یارانه به آن‌ها وجود ندارد.
تثبیت ارز ۹ هزار تومانی زائران حج تمتع ۹۹ برای جلوگیری از افزایش هزینه‌ها
این امر در حالی است که زائران حج تمتع امسال، سال‌ها در انتظار تشرف به این سفر معنوی بوده و از سال ۸۶ به قبل ودیعه‌گذاری کرده بودند و حتی سال ۹۹ که قرار بود حج تمتع برگزار شود، هزینه آن را پرداخت کرده‌اند، اما با شیوع کرونا و نبود واکسن برای پیشگیری از این ویروس، عربستان تصمیم گرفت که هیچ زائر خارجی را نپذیرد و حج تمتع در آن سال فقط با حضور حدود ۱۰ هزار ساکن عربستان برگزار شد.
بر همین اساس، سازمان حج و زیارت با هماهنگی بانک مرکزی تلاش کرد تا با توجه به اینکه دولت برای عملیات حج تمتع سال ۹۹ ارز ۹ هزار تومانی در نظر گرفته بود، هزینه حج را برای زائران تثبیت کند. به همین دلیل، اعلام کرد افرادی که هزینه کامل حج تمتع را بپردازند، دیگر مشمول افزایش هزینه حج در اعزام بعدی نخواهند شد.
پول‌های زائران حج تمتع ۹۹ به حساب بانک مرکزی واریز شد
با این امر، حدود ۷۴ هزار نفر از مشمولان حج تمتع سال ۹۹ هزینه حج که قسط اول حج تمتع یعنی ۲۵ میلیون تومان با احتساب سود سپرده اولیه را پرداخت کرده بودند، برای تکمیل این هزینه که از ۳۲ تا ۴۱ میلیون تومان بود، اقدام کردند تا برای حج تمتع سال آینده حاضر شده و بتوانند با همان قیمت به حج تمتع سال ۱۴۰۰ مشرف شوند. پس از واریز این هزینه، سازمان حج و زیارت، پول‌های جمع‌آوری شده برای حج تمتع سال ۹۹ را به حساب بانک مرکزی واریز کرد تا دولت برای زائران دلار به قیمت ۹ هزار تومان خریداری کند.
با توجه به ادامه شیوع کرونا، حج تمتع ۱۴۰۰ هم بدون حضور زائران خارجی برگزار شد و این افراد امکان تشرف به سرزمین وحی نداشتند؛ تا اینکه امسال عربستان از پذیرش زائر خارجی خبر داد و قرار شد یک میلیون زائر از کشور‌های مختلف در حج تمتع امسال شرکت کند.
کاهش سهمیه حج تمتع کشورها به حدود ۴۳ درصد
البته با توجه به برخی محدودیت‌ها و کاهش سهمیه کشورها، عربستان سهمیه کشورها را به حدود ۴۳ درصد کاهش داد و به این ترتیب از بین ۸۷ هزار و ۵۵۰ نفر از سهمیه کشورمان، فقط ۳۹ هزار و ۶۳۵ نفر با محدودیت سنی کمتر از ۶۵ سال امکان تشرف به سرزمین وحی را پیدا کردند.
با اعلام سعودی‌ها مبنی بر امکان حضور زائران خارجی به حج تمتع امسال، سازمان حج و زیارت تلاش کرد تا با توجه به افزایش هزینه‌های حج به دلیل کاهش سهمیه‌ها و افزایش مالیات در عربستان، هزینه‌ها را تعدیل و از سایر منابع تأمین کند. چرا که بر اساس وعده مسؤولان سازمان حج و زیارت، افرادی که هزینه حج تمتع سال ۹۹ را پرداخت کرده بودند، دیگر نیازی به پرداخت هزینه اضافه ارزی نخواهند داشت.
تلاش سازمان حج و زیارت برای تعدیل ۱۱۶۰ دلار اضافه شده به هزینه‌های حج تمتع
با این وجود، پس از اعزام تیم اجرایی کشورمان به عربستان برای انجام مذاکرات و انعقاد قرارداد‌های اسکان و سایر خدمات زائران کشورمان، سعودی‌ها از افزایش برخی هزینه‌ها و امکانات به ویژه خدمات ارائه شده به حجاج در ایام تشریق خبر دادند و به یک باره اعلام کردند که همه کشورها باید مبلغی معادل یک هزار و ۱۶۰ دلار به عنوان هزینه‌های ایام تشریق به هزینه‌های حج بپردازند.
اعلام نابهنگام افزایش هزینه‌ها از سوی سعودی‌ها آن هم زمانی که بسیاری از زائران حج تمتع آماده تشرف به سرزمین وحی بودند، موجب اعتراض بسیاری از کشورها شد. اما تیم اجرایی کشورمان با مذاکراتی که با طرف سعودی داشت، توانست بخشی از این هزینه‌ها را کاهش داده و از سعودی‌ها تخفیف بگیرد.
زائران حدود یک سوم هزینه‌های اضافه را پرداختند
اگر قرار بود که یک هزار و ۱۶۰ دلار با نرخ ۲۶ هزار تومان یعنی ارز نیمایی محاسبه شود، هر زائر باید بیش از ۳۰ میلیون تومان دیگر می‌پرداخت، اما با تخفیف گرفته شده و همچنین صرفه‌جویی‌هایی که مسؤولان پیش‌بینی کردند، کمتر از ۱۰ میلیون تومان از این هزینه از زائران دریافت شد و هزینه حج تمتع سال جاری به حدود ۴۵ تا ۴۷ میلیون تومان رسید.
آیا دولت به حجاج یارانه داده است؟
بر همین اساس، نمی‌توان مدعی شد که دولت به زائران خانه خدا یارانه داده است. بلکه زائران امسال هزینه حج را سال ۹۹ پرداخت کرده بودند و حتی قرار بود دیگر مبلغی نپردازند؛ اما با افزایش برخی هزینه‌ها، سازمان حج و زیارت نتوانست بر وعده خود پایبند باشد و به این ترتیب بخشی از هزینه‌ها از زائران گرفته شد.
علاوه بر این، با توجه به اینکه حج تمتع بر افراد مستطیع، واجب است، در صورتی که کسی امکان تأمین هزینه حج تمتع را هم نداشته باشد، مستطیع به شمار نمی‌رود و حج بر او واجب نخواهد بود.
امسال ۳۹ هزار و ۶۳۵ نفر از مشمولان حج تمتع که متولد ۱۰ خرداد ۱۳۳۶ به بعد هستند، در قالب ۲۸۹ کاروان به سرزمین وحی اعزام می‌شوند. اعزام زائران از ۲۲ خرداد از ۱۹ ایستگاه پروازی آغاز خواهد شد و به مدت ۲۲ روز ادامه دارد. همچنین عملیات حج تمتع هفتم مردادماه به پایان خواهد رسید./فارس