سنگینی واگرایی‌ها در شورای ریاستی بر ایده همگرایی

به گزارش «راهبرد معاصر»؛ عیدروس الزبیدی، رئیس شورای انتقالی جنوب در مجمع پنجم شورای ملی دولت جنوب اعلام کرد «صلح در صورتی ممکن است که دولت جنوب عربی به رسمیت شناخته شود.» وی درباره شرکت نیروهای نظامی وابسته به شورای انتقالی در جنگ یمن گفت« در کنار نیروهای سعودی و امارات در ائتلاف عربی هستیم و از دولت یمن و بازگشت امنیت به آن در کنار برادران عرب خود حمایت می کنیم».

آنچه در ارتباط با سخنان و اظهارات الزبیدی می توان فهمید در دو بُعد قابل بررسی است؛ به طوری که این ابعاد دوگانه به ماهیت اتفاقات در جنوب بازمی گردد و شامل اهداف و برنامه های شورای انتقالی برای ایجاد کشور جدید مربوط می شود.

شورای انتقالی، شورای ریاستی را سازمانی بیگانه با جنوب می داند و جنوب را مایشاء خود به شمار می آورد

بُعد نخست این اتفاق گویای آن است که مشارکت شورای انتقالی در ذیل همکاری با شورای ریاستی پایان یافته است. در واقع بن بست موجود از اتفاقات در جنوب موجب شده است تا شورای انتقالی به طور صریح به این موضوع ورود کند و در مجمع پنجم ملی دولت جنوب به صراحت به آن بپردازد. در واقع بیان این سخنان از زبان عیدروس الزبیدی به معنای آن است که شورای انتقالی به این نتیجه دست یافته باید مواضع و جهت گیری های خود را نسبت به آینده جنوب بدون هرگونه سانسوری بیان کند.

این یعنی شورای انتقالی همکاری قرار گرفتن به عنوان بخشی از مجموعه یا زیر مجموعه شورای ریاستی و حتی جغرافیای کلان یمن را نمی پذیرد؛ به نحوی که این اظهارات و جهت گیری ها در شکل کنونی آن علاوه بر آنکه به موقعیت حال و منازعات و اختلافات در شورای ریاستی باز می گردد، بلکه مربوط به آینده جنوب نیز می باشد. به عبارت بهتر، اعلام صریح مواضع شورای انتقالی جنوب به وسیله الزبیدی، بر این موضوع دلالت دارد که شورای انتقالی، شورای ریاستی و سازوکارهای آن را در جنوب مستعجل و موقت می داند و هیچ آینده ای برای حضور آنها در چارچوب مناسبات در جنوب قائل نیست. این سخنان پیامی برای اعضای شورای ریاستی و برای دو عضو ائتلاف، یعنی سعودی و امارات است. بنابراین بُعد نخست این رویداد مربوط به ترسیم مواضع شورای انتقالی، اختلافات و منازعات درونی شورای ریاستی و آینده تجزیه جنوب بدون شورای ریاستی و جدا از مختصات یمن است.

اما بُعد دوم این رخداد که از آن با نام «اهداف و برنامه های شورای انتقالی برای ایجاد کشور جدید» یاد کردیم، به معنای از سرگیری آن چیزی است که شورای انتقالی در قالب طرح، اهداف و برنامه ها در سال های گذشته دنبال کرده است. در واقع شورای انتقالی که چند سالی است به طور آشکار در جنوب از ابزارهای مختلف بهره می برد تا سلطه و هژمونی خود را بر نهادهای سیاسی – امنیتی- نظامی – اجتماعی و حتی مالی اعمال کند، اکنون با دنبال کردن آن، بعد از دوره کوتاه از واگذاری قدرت از سوی عبد ربه منصور هادی به شورای ریاستی درصدد احیای دوباره آن است.

گر چه منصور هادی در این مسیر احتمالاً با نیروهای شورای ریاستی مواجه خواهد شد و ضرایب امکان درگیری میان آنها نیز وجود دارد و حتی بالاست، با وجود این، شورای انتقالی، شورای ریاستی را سازمانی بیگانه با جنوب می داند و جنوب را مایشاء خود به شمار می آورد. علاوه بر این، نباید فراموش کرد آغاز اعتراضات خیابانی به عملکرد ضعیف شورای ریاستی و افزایش نارضایتی های اجتماعی – سیاسی نیز زمینه های موجود برای بازکنشگری شورای انتقالی برای اداره و مدیریت امور در جنوب را بیش از پیش تسریع کرده است.

آنچه رخ داده بیش از پیش تزلزل و تصنعی بودن ایده ایجاد شورای ریاستی را بر همه آشکار کرده است. در واقع آنچه در این زمینه رخ می دهد، در شرایط فعلی به سود صنعا خواهد بود و مخالفان صنعا را در برابر هم قرار خواهد داد

آنچه از سخنان الزبیدی بر می آید، این است که واگرایی ها در میان شورای ریاستی بیشتر شده و آینده فعالیت های آن را با ابهاماتی مواجه کرده است. واقعیت این است، آنچه در قالب شورای مصنوعی ریاستی از سوی سعودی دنبال می شد اکنون با در تعارض قرار گرفتن با اهداف شورای انتقالی، در مرحله نابودی است. این یعنی شورای انتقالی به هیچ وجه قائل به نقش ناظر شورای ریاستی در جنوب نیست، بلکه آن را موقتی و زودگذر می داند. به علاوه اینکه از نظر شورای انتقالی، حضور شورای ریاستی در جنوب به دلیل حمایت های شورای انتقالی از آنها و به واسطه روند همکاری های جنوبی ها با ائتلاف می باشد.

بنابراین از دید رهبران شورای انتقالی این حضور ولو با دست نیافتن به نتیجه مورد نظر یعنی مغلوب سازی صنعا، نمی تواند برای شورای ریاستی دائمی و همیشگی باشد، زیرا بنابر عملکرد، اظهارات و رهیافت های تعیینی در ذیل اقدامات شورای انتقالی، سرنوشت جنوب از جغرافیای یمن مجزا خواهد بود و روند تجزیه در هر صورت رخ خواهد داد و شورای ریاستی در این مرحله تنها یک مهمان خواهد بود که میزبانش جنوب و شورای انتقالی است.

خلاصه اینکه آنچه رخ داده بیش از پیش تزلزل و تصنعی بودن ایده ایجاد شورای ریاستی را بر همه آشکار کرده است. در واقع آنچه در این زمینه رخ می دهد، در شرایط فعلی به سود صنعا خواهد بود و مخالفان صنعا را در برابر هم قرار خواهد داد؛ به نحوی که رویارویی و صف بندی آنها در برابر هم در شرایط فعلی به معنای تضعیف جبهه مقابل صنعاست. با وجود این، باید منتظر ماند و دید روند تحولات در جنوب با توجه به آشکار شدن اختلافات و تعارضات به کدام سمت خواهد رفت و راهکار سعودی در این باره چه خواهد بود.