خیزش کرونا در سایه غفلت از رعایت پروتکل‌های بهداشتی

به گزارش «راهبرد معاصر»؛ بیش از دو سال پیش در بهمن 1398 بعد از آنکه کروناویروس ووهان چین را درنوردید و در ادامه میهمان ناخوانده کشورمان شد، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به طور رسمی ابتلای چند بیمار را در کشورمان اعلام کرد. ایران در آن روزها در وحشت از شیوع همه گیری منحوس به سر می برد و در غفلتی که ناشی از چگونگی نحوه برخورد با این ویروس ناشناخته بود، به تدریج تک تک شهرها و استان های کشور درگیر شد.

کسی نمی‌دانست چطور می توان با این ویروس جهش یافته و ناشناخته  که حتی منبع و مبدأ اصلی آن مشخص نبود، مقابله کرد و در برابر این بیماری ایستاد؛ شاید تنها راه حل ها  تصاویری بود که از ووهان چین مخابره می‌شد. پزشکانی با لباس‌های فضایی، تمام استریل و جان‌باختن و رها شدن بیماران مبتلا به کرونا در خیابان و دفن آنها در آهک و بدون همراهی اقوام و نزدیکان.

رعایت پروتکل ها، راه قطع زنجیره انتشار

روزها گذشت و روزانه انسانهای بیشماری از این کره خاکی قربانی ویروس ناشناخته شدند و پزشکان و دانشمندان بسیاری تلاش کردند تا بلکه بتوانند راه درمانی کشف کنند تا جلوی مرگ بیماران را بگیرند. آن روزها یکی از اصلی ترین مواردی که سازمان بهداشت جهانی بر آن تأکید می کرد تا جلوی انتشار بیشتر بیماری گرفته شود، رعایت پروتکل های بهداشتی بود؛ پروتکل هایی که نقش مهمی در قطع زنجیره انتقال کرونا در دنیا داشت و مهمترین آن استفاده از ماسک های بهداشتی، رعایت فاصله اجتماعی و شست و شوی مداوم دست ها و ضد عفونی کردن آنها بود.

دانشمندان بر این باورند رعایت این پروتکل ها توانست درصد بالایی از ابتلای بیماری و انتشار آن جلوگیری کند تا روزی که راه درمانی قطعی برای آن پیدا شود. انتظار برای کشف واکسن این بیماری دیری نپایید و دانشمندان توانستند نخستین واکسن کرونا را کشف و تولید کنند.

دانشمندان بر این باورند رعایت پروتکل ها توانست درصد بالایی از ابتلای بیماری و انتشار کرونا جلوگیری کند تا روزی که راه درمانی قطعی برای آن پیدا شد

تولید واکسن کرونا به یک کشور ختم نشد و از چین گرفته تا روسیه، آمریکا و هند توانستند واکسن های مقابله با کووید-۱۹ را در شرایط متفاوت تولید کنند. دانشمندان ایرانی نیز واکسن های مختلفی تولید کردند و همراه دیگر کشورها نامشان در زمره تولیدکنندگان و عوامل درمان کرونا ثبت و ضبط شد.   

با وجود این، مردم ایران همانند سایر مردم جهان شرایط سخت و دشواری را می گذراندند و فراز و نشیب‌های زیادی را با کرونا تجربه کردند، سفرها جز در شرایط اضطرار ممنوع بود، دید و بازدید، رفت و آمدها و تعاملات و مراودات عادی مردم محدود بود.

دولت سیزدهم و نهضت واکسیناسیون

در شرایط بحرانی و در دوره  خیز پنجم کرونا، درحالی‌که روزانه ۵۰۰ تا ۷۰۰ نفر بر اثر ابتلا به این بیماری جان خود را از دست می‌دادند، دولت سیزدهم توانست در گام نخست با تأمین ۱۰۰ میلیون دُز واکسن و آغاز نهضت واکسیناسیون شرایط را تغییر دهد و به تدریج در گام های بعدی با تزریق دُز دوم و سوم واکسن، تب کرونا فروکش کرد و آمار فوتی ها از سه رقمی بودن، تک رقمی شد.

واکسیناسیون عمومی باعث شد کشور با کاهش آمار مرگ و میر از ۷۰۰ نفر در روز به کمتر از ۲۰۰ نفر در پیک اُمیکرون برسد و موفق شد بسیاری از نگرانی‌ها را درباره ابتلا به کرونا یا فوت به وسیله واکسیناسیون کاهش دهد.

نیروهای بهداشت و درمان، پزشکان و پرستاران و در یک کلام مدافعان سلامت در کنار مردم و نهضت واکسیناسیون عمومی تلاش کردند و بیماری کرونا در ایران کنترل و مهار شد تا جایی که ۱۲ خرداد ماه ۱۴۰۱روز بدون فوتی کرونا بود. وضعیت در تمام کشور عادی شد، سفرها و ارتباطات مردمی شکل عادی خود را ازسر گرفت و به تدریج روزهای سخت کرونا و قربانیان آن به دست فراموشی سپرده شد.

فراموشی و غفلت از زدن ماسک

شرایط آنقدر عادی شد که به تدریج ماسک ها کنار رفت، رعایت فاصله اجتماعی و ضدعفونی کردن دست ها رنگ باخت و حالا با شناسایی بیماران بیشتر در روز و آغاز فوتی ها باید نگران عادی انگاری های مردم بود؛ عادی انگاری هایی که به تعبیر کارشناسان به سهل انگاری و فراموشی روزهای سخت تعبیر می شود.

مردم از خاطر بردند چه روزهایی را گذراندند! روزهایی که از ترس ابتلا به بیماری کشنده حتی نان را در خانه طبخ می کردند تا مبادا با بیمار کرونا مواجه شوند؛ روزهایی که کیسه ها و نایلون های خریدشان را هم ضد عفونی میکردند و حالا در پس غفلت ها و فراموشی ها کرونا بار دیگر در حال جوشش مجدد است.

آمار مبتلایان به کرونا در حال افزایش است و تعداد فوتی ها بیشتر می شود و رنگ شهرها به تدریج به زردی و سرخی می گراید و بیم آن می رود روزهای ناخوشی بار دیگر بازگردد. اما چه باید کرد که شیرینی بیرون راندن کرونای منحوس به تلخی نگراید و بار دیگر شاهد روزهای سختی که بوی مرگ و دلتنگی می داد، نباشیم؟

شاید راه حل این باشد که روزهای سخت گذشته یادآوری شود تا مردم از نگرانی ناشی از  ابتلای خود و عزیزانشان در رعایت بیشتر پروتکل های بهداشتی بکوشند. زدن ماسک به ویژه در فضای بسته و شلوغ باید جزو رعایت موارد بهداشتی باشد.

شرایط آنقدر عادی شد که به تدریج ماسک ها کنار رفت، رعایت فاصله اجتماعی و ضدعفونی کردن دست ها رنگ باخت و حالا با شناسایی بیماران بیشتر در روز و آغاز فوتی ها باید نگران عادی انگاری های مردم بود

مجموعه های تفریحی  و پذیرایی مانند مجموعه های آبی و پارک های سرپوشیده، رستوران ها و ... باید از ازدحام مهمانان جلوگیری و روزانه تعداد مشخصی پذیرش داشته باشند و شاید مورد دیگری که از منظر مسئولان در عدم شیوع مجدد بیماری کرونا مؤثر باشد، تزریق دُز چهارم واکسن است. دُزی یادآور که می تواند ایمنی افراد را در برابر ویروس به طرز چشمگیری بالا ببرد و تا مدتی مشخص آنتی بادی خون را افزایش دهد.

عباس شیراوژن، سخنگوی ستاد ملی کرونا یکی از عوامل مهم در افزایش بیماران جدید را تکمیل نکردن میزان واکسیناسیون می داند و می گوید: تقریباً افراد میان‌سال واکسیناسیون خود را کامل انجام داده‌اند، اما هرچه به سنین پایین‌تر می‌رسیم استقبال از واکسیناسیون در نوبت سوم کمتر بوده است. در واقع کمتر از نصف جمعیت این رده های سنی نوبت سوم را تزریق نکرده‌اند.

وی تزریق دُز یادآور را برای افزایش سطح ایمنی مهم عنوان کرد و افزود:  افرادی که دو دُز واکسن تزریق کرده و از زمان آخرین تزریق آنها 6 ماه گذشته است، ایمنی بدن آنها کاهش یافته و امکان بیشتری دارد بیمار شوند. اگر این افراد دوباره نوبت یادآور 1401 را تزریق کنند، مشکل زمان‌بندی حل می شود و سطح ایمنی افزایش می یابد.

بی تردید نباید اجازه دهیم در غفلت و فراموشی، روزهای سخت شیوع کرونا بار دیگر ازسر گرفته و بیماری از کنترل خارج شود.