برآورد غلط اسرائیل از قدرت آل سعود

به گزارش «راهبرد معاصر»؛ عربستان سعودی برای شناسایی اسرائیل در قالب توافق نامه ابراهیم رویکرد پیچیده ای را اتخاذ کرده است. این کشور در همکاری مخفیانه با اسرائیل علیه دشمنان متقابل سابقه طولانی دارد. اخیرا مقامات آل سعود اعلام کرده اند که شناسایی اسرائیل تنها در صورتی محقق خواهد شد که اقدامی برای حل مناقشه فلسطین و ایجاد راه حل دو کشوری برداشته شود. اما پادشاهی سعودی، گسترش روابط دیپلماتیک و نظامی بین برخی از نزدیک ترین شرکای خود و اسرائیل را تحمل کرده و حتی از آن حمایت و پشتیبانی کرده است.

 
مقامات اسرائیل برای برقراری ارتباطات پنهانی با عربستان سعودی ارزش زیادی قائل می شوند و آن ها به عنوان راهی برای پایان دادن به انزوای خود در جهان اسلام به دنبال شناسایی توسط عربستان سعودی هستند. اما در واقع مقامات اسرائیل، قدرت ریاض را بیش از حد در نظر گرفته است. در واقع کشورهای مسلمان از الگوی سعودی در عادی سازی روابط با اسرائیل تبعیت نمی کنند. برای نمونه می توان به الجزایر (بزرگترین کشور عربی و آفریقایی)، عراق (که اخیرا هرگونه تماس با اسرائیل را جرم در نظر گرفته است) و پاکستان (تنها کشور مسلمان دارای سلاح هسته ای) اشاره کرد.

 
اما مقامات اسرائیل همچنان به دنبال شناسایی توسط مقامات آل سعود هستند. همکاری مخفیانه بین دو کشور به اوایل دهه ۱۹۶۰م بازمی گردد؛ زمانی که هر دو در برابر دولت جمهوری خواه یمن تحت حمایت مصر و شوروی از سلطنت طلبان حمایت کردند. سرویس های اطلاعاتی هر دو کشور در ارسال تسلیحات و آموزش به سلطنت طلبان یمن نقش مهمی را ایفا کردند. روسای موساد و اطلاعات سعودی در یک مناسبت در هتل دورچستر لندن با یکدیگر ملاقات کردند. قرارداد اسلو در سال 1993 تماس های پشت پرده بیشتری را تسهیل کرد.

اگر سعودی ها مخالف شناسایی اسرائیل توسط بحرین بودند؛ به راحتی جلوی این کار را می گرفتند. در واقع مقامات آل خلیفه از ناراحت کردن مقامات آل سعود اجتناب می کنند

 
متحدان عربستان سعودی در خلیج فارس یعنی بحرین و امارات متحده عربی، اسرائیل را در سال 2020 مورد شناسایی قرار دادند تا از اقدام سعودی ها علیه ایران حمایت کنند. عربستان به پروازهای مستقیم از تل آویو به منامه، ابوظبی و دبی اجازه عبور از خاک خود را داده است. بحرین کشور مهمی برای عربستان سعودی است. این دو کشور از طریق گذرگاه ملک فهد به طول 15 مایل به هم متصل می شوند که تنها راه دسترسی بحرین به سرزمین عربستان سعودی است. در سال 2011، نیروهای سعودی برای کمک به خاندان آل خلیفه در سرکوب اعتراضات اکثریت شیعه در جزیره از گذرگاه عبور کردند. دولت بحرین به طور معمول ایران را به حمایت از ناآرامی های شیعیان متهم می کند. شیعیان بحرین با به رسمیت شناختن اسرائیل مخالف هستند.

 
اگر سعودی ها مخالف شناسایی اسرائیل توسط بحرین بودند؛ به راحتی جلوی این کار را می گرفتند. در واقع مقامات آل خلیفه از ناراحت کردن مقامات آل سعود اجتناب می کنند. بنابراین سعودی ها از تصمیم بحرین برای صلح با اسرائیل حمایت کرده اند. عربستان سعودی دارای جمعیت زیادی از کارگران مهاجر فلسطینی است. این شهر همچنین میزبان دو مکان مقدس مکه و مدینه است. تشکیلات وهابی طرفدار حقوق فلسطینیان خواستار پایتختی فلسطین در بیت المقدس شرقی است. بنابراین مقامات آل سعودی برای شناسایی اسرائیل با محدودیت های قابل توجهی روبرو هستند.

 
جو بایدن، رئیس جمهور ایالات متحده، محدودیت های پیش روی مقامات آل سعود را در این موضوع درک می کند. در طول سفر او به جده هیچ موفقیت بزرگی حاصل نشده. وی با 9 رهبر عرب دیدار کرد: شش پادشاهی عربی خلیج فارس به اضافه مصر، اردن و عراق. بر اساس برخی گزارش ها، سعودی ها قصد دارند کنترل بیشتری بر جزیره تیران در خلیج عقبه داشته باشند. سعودی‌ها معنی پیشرفت در مسئله فلسطین را به طور مشخص تعریف نکرده‌اند. این به آنها فضایی برای مانور می دهد. متأسفانه، هیچ نشانه‌ای وجود ندارد که واشنگتن موضوع فلسطین را در اولویت قرار دهد، بنابراین سعودی‌ها برای ادامه روند عدم شناسایی اسرائیل، توجیه مناسبی خواهند داشت.