گزارش رویترز از عملیات موفق ایران در دستگیری ده‌ها جاسوس سیا
یک رسانه انگلیسی در گزارشی به نحوه به دام افتادن مخبران «سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا» (سیا) در ایران پرداخته است.
به گزارش راهبرد معاصر خبرگزاری رویترز در گزارشی مفصل به عملیات موفق دستگاه‌های اطلاعاتی ایران در شناسایی و دستگیری ده‌ها نفر از جاسوسان سیا پرداخته است.
خبرگزاری رویترز این گزارش را با شرح داستان به دام افتادن فردی به نام «غلامرضا حسینی»، یکی از مأموران سیا در ایران در سال ۲۰۱۰ آغاز کرده است.
رویترز می‌نویسد: «تنها چند دقیقه مانده بود جاسوس [سیا] از ایران خارج شود که دستگیر شد. غلامرضا حسینی اواخر سال ۲۰۱۰ در فرودگاه امام خمینی آماده پرواز به سمت بانکوک بود. این مهندس ایرانی قرار بود در آنجا با مدیرانش در سیا ملاقات کند. اما قبل از آنکه مالیات خروجش را پرداخت کند، دستگاه خودپرداز فرودگاه اعلام کرد که کارتش معتبر نیست. لحظاتی بعد، یک مأمور امنیتی خواستار بررسی گذرنامه‌اش شد و سپس، او را به سمتی دیگر هدایت کرد.»
حسینی گفته او به یک سالن VIP هدایت شده از او خواسته شده روی صندلی‌ای که به سمت دیوار چرخانده شده بود بنشیند. حسینی برای چند دقیقه تنها گذاشته شد و با توجه به آنکه هیچ دوربین امنیتی در آنجا نمی‌دید دستش را داخل جیب شلوارش برد و کارت حافظه‌ای که پر از اطلاعات دولتی بود و می‌توانست به اعدامش منجر شود را در دهانش گذاشت، آن را جوید و بلعید.»
تنها اندکی بعدتر، مأموران وزارت اطلاعات وارد اتاق شدند و بازجویی آغاز شد. انکارهای او و نابودی آن اطلاعات هیچ فایده‌ای برایش نداشتند. به نظر می‌رسید که آنها از همه چیز خبر داشتند. اما چگونه؟
این جاسوس سیا به خبرگزاری رویترز گفته است: «اینها چیزهایی هستند که من به هیچ کس در دنیا نگفته‌ام.» در آن لحظاتی که اطلاعات به ذهنش هجوم می‌آورند حتی این به ذهنش خطور کرد که شاید سیا خودش او را فروخته است.
خبرگزاری رویترز نوشته تحقیقات این رسانه درباره نحوه مدیریت جاسوسان در سازمان سیا نشان می‌دهد غلامرضا حسینی، به جای آنکه قربانی خیانت سیا باشد، قربانی غفلت و قصور این سازمان جاسوسی شده است.
مطابق این گزارش، نظام ارتباطات پنهانی سیا معیوب بوده و این موجب شده دستگاه‌های اطلاعاتی ایران بتوانند به آسانی مخبرانی مانند او را شناسایی و دستگیر کنند. حسینی که نزدیک به یک دهه در ایران زندانی شد گفته که دیگر هیچ‌گاه، حتی بعد از آزادی‌اش در سال ۲۰۱۹ چیزی از سازمان سیا نشنیده است.
سازمان سیا از اظهارنظر درباره روایت این جاسوس خودداری کرده است.
رویترز نوشته تجربه حسینی از سوءمدیریت و بی‌اعتنایی سیا به سرنوشت او، تنها مختص او نیست. رویترز طی مصاحبه‌ای که با ۶ جاسوس سابق سیا در ایران داشته به این نتیجه رسیده که سیا برای جمع‌آوری اطلاعات در ایران بی‌احتیاط عمل کرده و زندگی کسانی که جانشان را برای کمک به ایالات متحده به خطر می‌اندازند در معرض خطر قرار داده است.
یک جاسوس گفت سیا به او دستور داد برای جمع‌آوری اطلاعات به مکانی در ترکیه برود که آن سازمان اطلاع داشت تحت نظر ایران است. یک مرد دیگر که از کارکنان دولت بود می‌گوید هنگام سفرش به ابوظبی برای گرفتن ویزای آمریکا یک مأمور سیا از او خواسته برای آمریکا جاسوسی کند؛ او این درخواست را رد کرده اما بعد از بازگشت به ایران دستگیر شده است.
رویترز نوشته چنین اقدامات بی‌پروایی از سوی سیا گاهاً ایرانی‌های عادی را در معرض خطر قرار می‌دهد بی‌آنکه هیچ اطلاعات حساسی نصیب واشنگتن کند. وقتی این افراد دستگیر می‌شدند سیا هیچ کمکی به آنها یا خانواده‌‌شان حتی در سال‌های بعدتر نمی‌کرده است.
جیمز اولسون، از مقام‌های سابق ضداطلاعاتی سیا گفته اطلاعاتی درباره این پرونده‌های بخصوص ندارد. اما گفته ایجاد خطرات غیرضروری برای منابع اطلاعاتی از سوی سازمان، یک شکست حرفه‌ای و اخلاقی برای سیا خواهد بود.
اولسون به رویترز گفت: «اگر ما بی‌احتیاط بوده‌ایم، اگر بی‌پروا عمل کرده‌ایم و باعث شده‌ایم به ما نفوذ کنند، شرم بر ما. اگر آدم‌هایی به ما آنقدر اعتماد کرده‌اند که اطلاعاتی در اختیار ما قرار داده باشند و بعد مجازات شده‌اند ما از لحاظ اخلاقی شکست خورده‌ایم.»
رویترز نوشته این افراد در پاکسازی‌های ضداطلاعاتی‌ای که ایران از سال ۲۰۰۹ آغاز کرد دستگیر شدند. تهران در گزارش‌های پخش‌شده از رسانه‌های دولتی خود بارها گفته که موفق به شکار ده‌ها نفر از مخبران سیا شده است.
رویترز می‌گوید برای تهیه این گزارش ده‌ها ساعت مصاحبه با ۶ نفر از ایرانی‌هایی که بین سال‌های ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۵ توسط حکومت ایران به جاسوسی متهم شده‌اند انجام داده است.
برای راستی‌آزمایی روایت این افراد، رویترز اقدام به مصاحبه با ۱۰ مقام سابق اطلاعاتی آمریکا که از عملیات‌ها در ایران مطلع بوده‌اند کرده‌اند و علاوه بر آن به بررسی اسناد و گزارش‌های رسانه‌ای در ایران پرداخته است. علاوه بر این، این رسانه می‌گوید با کسانی که جاسوس‌ها را می‌شناخته‌اند نیز مصاحبه کرده است.
هیچ‌یک از مقام‌های سابق یا کنونی آمریکا که با رویترز مصاحبه کرده‌اند هویت هیچ یک از منابع اطلاعاتی سیا را تأیید یا افشا نکرده‌اند.
سیا از اظهارنظر به طور مشخص درباره گزارش رویترز خودداری کرده، با این حال، یک سخنگوی این سازمان گفت سیا همه تلاش خودش را برای محافظت از منابع اطلاعاتی خود انجام می‌دهد.
از میان ۶ فردی که رویترز با آنها مصاحبه کرده حسینی تنها فردی بوده که گفته ابزار ارتباطی که در اختیار او قرار داده شده معیوب بوده است؛ اما تحلیل دو متخصص امنیت سایبری به این نتیجه رسیده که سیستم ارتباط مخفیانه آنلاین مورد استفاده حسینی احتمالاً ۲۰ جاسوس ایرانی دیگر و شاید صدها جاسوس در دیگر نقاط دنیا را لو داده است.
این پلتفورم پیام‌رسانی که تا سال ۲۰۱۳ عملیاتی بوده در میان وب‌سایت‌های خبررسانی و سرگرمی پنهان شده بود و جاسوس‌ها از طریق آن با سیا ارتباط می‌گرفتند. رویترز از طریق چهار مقام سابق آمریکایی وجود این سیستم ارتباطی را تأیید کرده است.
رویترز نوشته سیا، ایران را یکی از سخت‌ترین مقاصد جاسوسی‌اش قلمداد می‌کند. از سال ۱۹۱۷۹ که دانشجویان ایرانی سفارت آمریکا در تهران را به تسخیر خود درآوردند، ایالات متحده حضور دیپلماتیکش در ایران را از دست داده است؛ به همین سبب، مأموران سیا مجبور شده‌اند از مأموران بالقوه‌شان در خارج از ایران یا از ارتباطات آنلاین برای جمع‌آوری اطلاعات استفده کنند.
چهار مأمور سابق اطلاعاتی به رویترز گفته‌اند سیا تمایل دارد هنگام جاسوسی در ایران مخاطرات بزرگتری را بپذیرد. یکی از موضوعاتی که آمریکا علاقه زیادی به جمع‌آوری اطلاعات درباره آن دارد برنامه هسته‌ای ایران است.
«جیمز لاولر»، از مأموران سابق سیا گفت: «یکی از اهداف اطلاعاتی بسیار بسیار جدی ما نفوذ در برنامه هسته‌ای ایران است. هیچ اولویتی از این بالاتر وجود ندارد. بنابراین، هنگامی که آنها (مأموران سیا) تحلیل هزینه-فایده انجام می‌دهند مجبورند دستاورد باورنکردنی‌ای که حاصل می‌شود را در نظر بگیرند.»
شش ایرانی که رویترز با آنها مصاحبه کرده به مجازات‌هایی از ۵ تا ۱۰ سال حبس محکوم شده‌اند. چهار نفر از آنها از جمله حسینی بعد از آزادی‌شان در ایران باقی ماندند و کماکان در خطر دستگیری مجدد قرار دارند. دو نفر دیگر از ایران فرار کرده و پناهنده شده‌اند.
هر ۶ نفر گفته‌اند که مرتبطان سیا به آنها وعده‌های محکمی برای کمک در صورت دستگیری نداده بودند، با وجود این، همگی معتقد بوده‌اند که آمریکا بالاخره یک روز به آنها کمک خواهد کرد.
رویترز نوشته این شکست می‌تواند به مخدوش شدن اعتبار سیا منجر شود که در تلاش برای باسازی شبکه جاسوسی خود در ایران است. رسانه‌های دولتی ایران بعضی از این پرونده‌ها را علنی کرده و آن را نشانه ناکارآمدی و بی‌خاصیت بودن سیا دانسته‌اند.
حسینی به رویترز گفت: «این، برای دولت آمریکا یک لکه ننگ است.»/فارس