به گزارش راهبرد معاصر، سرطان یکی از شایعترین بیماریهایی است که سالانه میلیونها نفر به آن مبتلا میشوند. به سلولهایی که به دلیل عملکرد غیرطبیعی ژنها و پروتئینهای مسئول کنترل رشد و تنظیم چرخه سلولی، دچار رشد و تکثیر غیر کنترلشده میشوند؛ سلولهای سرطانی میگویند.
۵۰ درصد سرطانهای شایع در ایران مربوط به دستگاه گوارش است و در این میان سرطان معده از همه شایعتر است.
در دهههای اخیر مطالعات زیادی بر روی اثرات گیاهان دارویی و انواع سرطان انجامشده و مشخصشده است که عصارههای برخی گیاهان در کنترل سلولهای سرطانی مؤثر هستند. زنجبیل یکی از گیاهان دارویی است که در طب سنتی کاربرد وسیعی دارد از گذشته در درمان روماتیسم، آسم، تهوع، استفراغ، عفونت و ... کاربرد داشته است.
با توجه به اینکه این گیاه دارویی از دیرباز بهعنوان مکمل غذایی کاربرد فراوانی داشته است، پژوهشگران در یک مطالعه تأثیر عصاره را بر رده سلولی سرطان معده مورد مطالعه قرار دادند. همچنین با توجه به شیوع مقاومت آنتیبیوتیکی در جهان، در این مطالعه اثر ضد میکروبی عصاره زنجبیل بر باکتریهای کلبسیلا پنومونیه، سودوموناس آئروژینوزا، اشرشیا کلای و استافیلوکوکوس اورئوس نیز بررسی شد.
برای انجام این مطالعه عصارههای آبی و هیدروالکلی زنجبیل تهیه شد و از عصاره آبی زنجبیل در محیط کشت باکتریهای ذکر شده استفاده شد. همچنین عصاره الکلی این گیاه را نیز در محیط کشت سلولهای سرطان معده، مورد استفاده قرار گرفت و بقا و زندهمانی این سلولها در حضور عصاره زنجبیل اندازهگیری شد.
بررسیهای این مطالعه نشان داد که عصاره هیدروالکلی زنجبیل میتواند بر روی باکتریهای استافیلوکوکوس اورئوس، کلبسلا پنومونیه و اشرشیا کلای، اثر مهاری دارد.
همچنین مشخص شد که تعداد سلولهای سرطان معده در حضور عصاره آبی زنجبیل نیز پس از ۲۴، ۴۸ و ۷۲ ساعت کاهش داشته است. این بررسیها نشان داد که سمیت این عصاره گیاهی به صورت وابسته به دوز است؛ به طوری که با افزایش غلظت عصاره، این فعالیت ضد سرطانی آن افزایش مییابد. بر اساس این نتایج میتوان گفت که استفاه از عصاره آبی زنجبیل میتواند در درمان سرطان معده اثرگذار باشد.
با توجه به نتایج به دست آمده از این تحقیق پژوهشگران این مطالعه میگویند که عصاره زنجبیل را میتوان در برابر مشکل مقاومت آنتیبیوتیکی و سرطان که هر دو خطر جدی بر سلامت جامعه هستند، استفاده کرد. هچنین میتوان از عصاره این گیاه بهعنوان یک مکمل غذایی و حتی دارویی نیز بهره برد.
البته باید توجه داشت که این مطالعه در محیط آزمایشگاه انجام شده و مطالعات بیشتری در آینده برای استفاده از این گیاه در درمان سرطان و مقاومت آنتیبیوتیکی نیاز است.
در انجام این تحقیق فاطمه عبدالهی، فرانک عالی و علی شریفزاده؛ پژوهشگران میکروبیولوژی و بیوتکنولوژی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرکرد با یکدیگر مشارکت داشتند.
یافتههای این مطالعه پاییز سال جاری با عنوان سنجش اثرات ضد سرطانی و ضد میکروبی عصاره زنجبیل بر رده سلولهای سرطانی و برخی باکتریها در نشریه علوم غذایی و تغذیه منتشر شده است./ ایسنا