چه راهکارهایی برای کاهش آلودگی هوا وجود دارد؟

به گزارش «راهبرد معاصر»؛ نفس های شهرمان سال هاست به شماره افتاده و با وجود راهکارهای بسیاری که کارشناسان و متخصصان محیط زیست عنوان می کنند، همچنان اندرخم یک کوچه مانده ایم و هر سال دریغ از پارسال. آلودگی بیشتر و بیشتر می شود و به روزهای سرد پاییز و زمستان که می رسد و پدیده ناخوشایند وارونگی رخ می دهد، به فکر راهکارهای موقت ازجمله تعطیل کردن مدارس، کاهش ساعات کار کارخانجات شن و ماسه، ممنوعیت عبور و مرور خودروهای فرسوده و دودزا، جلوگیری از روشن ماندن اتوبوس‌ها و مینی بوس‌ها در پایانه‌ها، جلوگیری از فعالیت‌های عمرانی که موجب تشدید آلودگی هوا می‌شود، ممنوعیت مصرف نفت کوره و مازوت در واحدهای نیروگاهی، صنعتی، تولیدی، معدنی و خدماتی می افتیم، بلکه نفس های گرفته شهرمان را اندکی احیا کنیم.

از وارونگی هوا تا طرح زوج و فرد خودروها

اسماعیل کهرم، کارشناس محیط زیست درباره راهکارهای کاهش آلودگی هوا به «راهبرد معاصر» گفت: راهکارهای کاهش آلودگی هوا برای امروز نیست، باید در فصولی که وارونگی هوا اتفاق نمی افتد کاری انجام داد. در فصل پاییز و زمستان که هوا سرد است، هوای آلوده نمی‌تواند فرار کند، زیرا یک لایه هوای سرد روی آن می نشیند و اجازه عبور نمی دهد و همانند قشر بیرونی و محافظ عمل می کند.

وی افزود: لایه هوای سردی که از کوه ها بلند می شود، روی دود و دمی که با 2 میلیون و ۸۰۰ هزار خودرو، کارخانه و ... تولید شده است، می نشیند و اجازه فرار نمی دهد که به این پدیده «اینورژن» (وارونگی هوا) می گویند.

وقتی وارونگی هوا شروع شد، نمی توان کاری کرد؛ معضل آلودگی هوا با مُسَکن برطرف نمی شود و نمی توان کوتاه مدت به آن نگریست

کارشناس محیط زیست با بیان اینکه وارونگی هوا سبب می شود قشر محافظ اجازه عبور  و فرار آلودگی تولید شده از محل خودروهای فرسوده، دیزلی و کارخانجات ندهد، عنوان کرد: با این فرایند آلودگی هوا به سمت زمین برمی گردد و سطوح سفید را دودی می کند. وارونگی در تابستان رخ نمی دهد، بنابراین آلودگی تولید شده به راحتی عبور می کند و لایه هوای سردی وجود ندارد که روی آن بنشیند و مانند قشر محافظ عمل کند. مقام ها و مسئولان در این زمان است که باید به فکر جلوگیری از وارونگی هوا باشند، خطوط مترو را افزایش دهند، ماشین های تک سرنشین را جریمه کنند و اجازه تردد به آنها ندهند، به کارخانه ها در فیلتر کردن آلایندگی کمک و ماشین های دودزای مربوط به شرکت اتوبوسرانی و ... را متوقف کنند.

کشور نیازمند راهکارهای ۱۰ ساله

کهرم با تأکید بر اینکه باید به توسعه پارک ها و کمربند سبز توجه بیشتری شود، گفت: وقتی وارونگی هوا شروع شد، نمی توان کاری کرد؛ معضل آلودگی هوا با مُسَکن برطرف نمی شود و نمی توان کوتاه مدت به آن نگریست، برای اقدام برای حل چالش میان پنج تا ۱۰ سال زمان لازم است تا به عنوان نمونه فضای سبز توسعه یابد، خودروهای فرسوده و آلوده کننده از رده خارج شوند، بازه معاینه فنی از دو سال به یک کاهش یابد و خودروهای نو جایگزین شود.

وی با بیان لزوم بهره گیری از تجربه دیگر کشورها در زمینه کاهش آلودگی محیط زیست عنوان کرد: باید از تجربه کشورهایی همچون فرانسه در طرح زوج و فرد از در خانه ها استفاده کرد که با 2 میلیون جمعیت آن را اجرایی کردند.

نیازمند اجرایی شدن طرح ها برای حل مشکل آلودگی هوا

حسین آخانی، کارشناس محیط زیست نیز درباره راهکارهای کاهش آلودگی هوا به «راهبرد معاصر» گفت: راهکارها سال هاست به وسیله کارشناسان مطرح می شود و مسئولان باید در اجرای راهکارها توان بیشتری به خرج دهند. در این زمینه نیز راهکارهای زیادی وجود دارد، اما اعتبارات به جای صرف در جا و تصمیم گیری های مناسب در راستای کاهش آلودگی هوا در طرح های نادرست به کار گرفته می شد؛ به عنوان نمونه به جای توسعه سدسازی ها در کشور باید روی برقی کردن اتوبوس ها و نوسازی ناوگان حمل و نقل درون شهری سرمایه گذاری کرد.

آلودگی هوا یکی ار راحت ترین راهکارها را برای حل دارد، ولی اگر نتوان آن را اجرایی کرد، نمی توان به حل دیگر مشکلات اندیشید

وی افزود: می توان به جای هزینه کردن در طرح های بی استفاده، مترو را توسعه داد. بی تردید دولت سیزدهم باید از کم کاری های دولت گذشته درس بگیرد و پیشنهادهای مطرح در حوزه محیط زیست را اجرایی کند در سال های آینده دیگر شاهد چنین معضلاتی در زمینه آلودگی هوا نباشیم.

استفاده از حمل و نقل پاک به جای خودروهای فسیلی

کارشناس محیط زیست با تأکید بر اینکه آلودگی هوا یکی ار راحت ترین راهکارها را برای حل دارد، ولی اگر نتوان آن را اجرایی کرد، نمی توان به حل دیگر مشکلات اندیشید. استفاده از دوچرخه به جای خودروهای شخصی یکی از راهکارهای کاهش آلودگی هواست، اما خطوط دوچرخه های اشتراکی از سطح شهر جمع شد و حتی خطوط دوچرخه در حال جمع آوری است و مدیریت شهری باید بیش از پیش متوجه لزوم توسعه و استفاده از حمل و نقل پاک و دوچرخه به جای خودروی شخصی باشد.

کارشناسان محیط زیست بر این باورند می توان از تجربیات دیگر کشورها در کاهش آلودگی هوا بهره برد؛ به عنوان نمونه مکزیک از نوعی نقاشی دیواری که رنگ به کار رفته در آن همچون فتوسنتز انجام می دهد و آلایندگی تولید شده ۶۰ هزار خودرو را تصفیه می کند، استفاده کرده است. ایتالیا نیز از تپه های اسفنجی که هزار تن دی اکسید کربن به زیر زمین می کشاند و باعث تولید هوای پاک می شود، استفاده می کند.

فرهنگ ساری در ژاپن سبب شده است مردم برای ترددهای داخل شهر به جای استفاده از خودروهای شخصی از ناوگان حمل و نقل عمومی استفاده کنند و افزایش فضای سبز به کاهش آلودگی هوا کمک بسیاری کرده است.

چین نیز با پرتاب یون های نقره ای و تولید کریستال های یخ سبب بارش برف و باران می شود و جاروبرقی مکنده ای تولید کرده که ذرات گرد و غبار را با استفاده از نیروی الکترواستاتیک مکیده و هوا را پاک می کند. دولت هند نیز در دهلی نو از محدودیت تردد استفاده کرده و تسهیلاتی برای شرکت های تولیدکننده خودروهای الکتریکی درنظر گرفته است.

تردد خودروهای تولید شده قبل از سال ۱۹۹۷ میلادی در فرانسه ممنوع است و مردم از دوچرخه استفاده می کنند. در هر صورت استفاده یا بهره گیری هر یک از این تجربیات می تواند نفس های به شماره افتاده شهر را احیا کند.