سرنوشت نامعلوم فعال برجسته سعودی در زندان

به گزارش راهبرد معاصر، مقامات سعودی با گذشت حدود 100 روز از پایان دوران محکومیت 10 ساله «محمد القحطانی» مدافع برجسته حقوق بشر، همچنان به بازداشت وی ادامه می‌دهند.

به گزارش عربی 21، محکومیت محمد القحطانی در نوامبر گذشته به پایان رسید اما مقامات سعودی یک ماه قبل از موعد مقرر وی را به اجبار ناپدید کردند و در اکتبر 2022 مانع برقراری ارتباط با خانواده‌اش شدند.

در همین راستا « مها القحطانی» همسر محمد القحطانی بارها اعلام کرده که محمد به زور ناپدید شده است.

«عبدالله الجریوی» فعال سعودی و عضو حزب « التجمع الوطنی» اعلام کرد که مقامات سعودی با ادامه بازداشت اجباری محمد القحطانی باوجود پایان دوره محکومیتش، تمام قوانین بین‌المللی و همچنین مقررات جاری در عربستان را زیر پا می‌گذارند.

وی در گفت‌وگو با عربی 21 اعلام کرد که محمد القحطانی از جمله شخصیت‌هایی بود که علیرغم آسیب‌هایی که متحمل شد ، به دفاع از حقوق بشر و مقاومت در برابر فساد پایبند بود.

وی افزود که با آغاز ولیعهدی «محمد بن سلمان» بازداشت منتقدان، فعالان و اصلاح‌طلبان تشدید شد و در شرایط حاضر حضور اصلاح‌طلبان در صحنه کم‌رنگ شده است و این امر نشان می‌دهد که قوه قضاییه عربستان این افراد را به حبس طولانی محکوم یا آن‌ها را اعدام می‌کند.

این فعال سعودی تصریح کرد که مقامات سعودی از آزادی اصلاح‌طلبان در عربستان هراس دارند، به ویژه از کسانی که سابقه طولانی در زمینه دفاع از حقوق بشر دارند و خواستار تغییر سلطنت مطلقه هستند.

عبدالله الجویری تاکید کرد: مسئولان سعودی تلاش می‌کنند تا از آزادی هر یک از فعالان جلوگیری کنند بدین ترتیب یا حبس‌های طولانی علیه آن‌ها صادر یا آن‌ها را به اجبار ناپدید می کنند. آن ها در شرایطی فعالان و مدافعان حقوق بشر را آزاد می‌کنند که مطمئن شوند به فعالیت مسالمت‌آمیز خود ادامه نمی‌دهند.

وی در ادامه گفت که « عیسی النخیفی» فعال سعودی دیگر نیز به اجبار ناپدید شده است، اگرچه خانواده وی مانند خانواده القحطانی، شرایط عیسی النخیفی را در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی اعلام نکرده‌اند؛ اما مقامات سعودی در تلاش هستند تا اراده این فعال سعودی در زمینه مبارزه با نقض حقوق بشر در عربستان را درهم بشکنند و اطمینان حاصل کنند که بعد از آزادی به فعالیت خود ادامه نمی‌دهد».

این فعال سعودی تاکید کرد که ممکن است مقامات سعودی به قوه قضاییه دستور دهند تا حکم قبلی علیه محمد القحطانی را لغو و مجددا وی را مانند سایر بازداشت‌شدگان محاکمه کنند.

چندین سازمان حقوق بشری طی هفته‌های گذشته با هدف ایجاد فشار بر آل سعود برای آزادی محمد القحطانی پس از پایان دوره محکومیت وی، دست به اقداماتی زدند.

سازمان‌های حقوق بشری با صدور بیانیه‌ای مشترک از دولت عربستان سعودی خواستار افشای محل اقامت محمد القحطانی و آزادی فوری و بدون قید و شرط وی شدند.

این سازمان‌های حقوق بشری در بیانیه‌ای اعلام کردند که در 30 اکتبر، همسر القحطانی با زندان تماس گرفت تا در مورد محل اختفای محمد القحطانی جویا شود و یک افسر گفت که به زندان دیگری منتقل شده است و از افشای اطلاعات دیگر خودداری کرد.

بر اساس این بیانیه، خانواده القحطانی مشکوک هستند که مقامات سعودی محمد القحطانی را از ارتباط با خانواده‌اش محروم کردند تا به عنوان مجازاتی برای افشای شکنجه‌اش در زندان « الحائر» باشد.

سازمان‌های حقوق بشری اعلام کردند که محمد القحطانی در اواسط سال 2021 توسط یک زندانی مورد ضرب و شتم قرار گرفت و یکی از زندانیان دیگر نیز تلاش کرده بود وی را آتش بزند.

القحطانی چندین بار دست به اعتصاب غذا زد و هدف وی تحت فشار قرار دادن مقامات سعودی برای ارائه حقوق اولیه در زندان و همچنین اجرای خواسته‌هایش مبنی بر عدم اجبار او برای هم سلولی شدن با مظنونان جنایی بود.

گروه کاری سازمان ملل در مورد بازداشت خودسرانه گفت که بازداشت القحطانی خودسرانه بوده و خواستار آزادی وی شد.

سرکوب‌گری در نیمه دو سال 2022 به طور بی‌سابقه‌ای افزایش یافته است، به گونه‌ای که دادگاه کیفری تخصصی پرونده‌های تروریسم احکام طولانی حبس را علیه برخی فعالان ، منتقدان و واعظان صادر کرده است.

نکته قابل توجه این بود که دادگاه تجدیدنظر احکام قبلی را که برخی از آنها مستلزم آزادی بودند را لغو و فقط برای آنها احکام طولانی حبس صادر کرد.

دکتر محمد فهد القحطانی، استاد سابق اقتصاد (مؤسسه امور دیپلماتیک وزارت امور خارجه) و یکی از اعضای مؤسس انجمن حقوق مدنی و سیاسی در عربستان سعودی، نزدیک به 10 سال است که توسط مقامات سعودی بازداشت شده است؛ مقامات امنیتی وی را در اواسط سال 2012 به دلیل فعالیت‌های حقوق بشری بازداشت کردند، در حالی که دادگاه در مارس 2013 او را به 10 سال زندان و پس از اتمام این دوره، ممنوعیت از سفر به مدت 10 سال محکوم کرد.

مهمترین اتهامات وارده به محمد القحطانی، مشارکت در ایجاد یک انجمن مدنی غیرمجاز، انتقاد از سیاست دولت و نحوه مدیریت امور اقتصادی توسط دولت، تحریک افکار عمومی علیه مقامات و توصیف «پادشاهی عربستان سعودی» با عناوینی چون دولت پلیسی و حکومت نظامی است.

سازمان‌های حقوق بشری اعلام کردند که محمد القحطانی سال‌های طولانی شکنجه‌های سختی را تحمل کرده و در دوران بازداشتش تحت شکنجه و آزار و اذیت شدید قرار گرفته و این به خاطر فعالیت‌های اصلاح‌طلبانه وی بوده است.

ناپدید شدن اجباری اغلب به عنوان یک استراتژی برای گسترش وحشت در جامعه سعودی مورد استفاده قرار گرفته است. احساس ناامنی ناشی از این عمل تنها به بستگان نزدیک ناپدیدشدگان محدود نمی‌شود ، بلکه بر جوامع و جامعه آنها نیز تأثیر می‌گذارد.

ناپدید شده اجباری در زندان‌های رژیم آل سعود در حال افزایش است. این رژیم عامدانه از سیاست وحشیانه و سرکوبگرانه علیه مخالفان ، بدون احترام به قوانین بشردوستانه یا بین‌المللی استفاده می‌کند.

هر از گاهی خانواده‌های ناپدید شدگان به اجبار از رژیم سعودی درخواست می‌کنند تا به خواسته‌های بشردوستانه آنها پاسخ دهد ، آنها را از محل بازداشت بستگانشان مطلع کرده و به آنها اطمینان دهد؛ اما این رژیم به تماس‌های بشردوستانه و حقوق بشر اهمیتی نمی‌دهد و این امر سازمان‌های حقوق بشری را بر آن داشت تا سیاست ناپدید شدن اجباری رژیم سعودی علیه منتقدان و مخالفان را دنبال کنند.

محمد بن سلمان در سال 2017 که به ولیعهدی رسید، موج بازداشت مخالفان، واعظان و فعالان را به راه انداخت که بعدها معلوم شد یک عملیات سازماندهی شده و مورد حمایت آمریکا برای رفع همه موانع بر سر راه رسیدن او به تاج و تخت بود.

سرکوب مخالفان به ویژه پس از پادشاهی «سلمان بن عبدالعزیز» و ولیعهدی پسرش محمد به شکل چشمگیری در عربستان افزایش یافت و علاوه بر منتقدان نظام سعودی، مخالفان شخص محمد بن سلمان را نیز در برگرفت. مفتی‌ها و مبلغان سعودی نیز از جمله شخصیت‌های بارزی به شمار می‌روند که به جرم آزادی بیان در عربستان زندانی می‌شوند./ تسنیم