چرا بازار مرغ به هم ریخت؟

به گزارش راهبرد معاصر؛ مرغ منبع اصلی پروتیئنی در کشورمان است و نرخ آن برای مصرف کنندگان مهم است اما با توجه به تغییرات قیمت مواد اولیه، برنامه‌ریزی و اقدامات مناسب تولید و تصمیم گیری و تصمیم سازی مسئولان دولتی و عوامل بیرونی به شدت بر روی وضعیت تولید و قیمت آن تاثیر گذار است.

قیمت مرغ در کشورمان در مقایسه با دیگر کشور ها نوسانات شدیدتری دارد و به صورت الاکلنگی عمل می‌کند؛ در یک مقطع تولید کننده به دلیل ارزانی بیش از اندازه این محصول ناراضی است و در مرحله ای نیز به دلیل گرانی مصرف کننده نقره داغ می‌شود.

این روزها شاهد رکوردشکنی قیمت مرغ به اعداد بالای 80 هزار تومان در بازار های مرغ فروشی هستیم که البته قیمت خرده فروشی در برخی فروشگاه های لوکس به بالای 100 هزار تومان هم می رسد.

در سال جاری محرک‌های زیاد و سیستماتیکی برای افزایش نرخ مرغ در کشورمان وجود داشت که برای روشن شدن دلایل مرور این تغییرات خالی از لطف نیست.

نرخ مصوب هر کیلوگرم مرغ در سال 1400، 31 هزار تومان بود و در بازار مصرف نیز در کانال 30 هزار تومان به فروش می‌رسید اما در 22 اردیبهشت ماه سال 1401 با مردمی سازی یارانه ها و حذف ارز 4200 تومانی واردات کالاهای اساسی، قیمت رسمی این محصول به 59 هزار و 800 تومان و بعد از مدت کوتاهی 63 هزار تومان افزایش یافت.

بعد از تغییرات شدید قیمت مرغ ناشی از مردمی سازی یارانه و حذف ارز 4200 تومانی، قابل پیش بینی بود که تقاضا برای خرید مرغ در کشور کاهش یابد به همین دلیل طی سال گذشته قیمت این محصول به نرخ های مصوب (59 هزار و 800 تومان و 63 هزار تومان) خود نرسید و در محدوده 50 هزار تومان خرید و فروش می‌شد.

در شرایطی که قیمت مرغ در بازار 50 هزار تومان و زیر قیمت مصوب به فروش می‌رسید و حتی در مقطعی نرخ 45 هزار تومان را نیز دید ، مرغداران در فروش محصولات خود ضرر و زیان دیدند و حتی اخباری از جوجه کُشی نیز شنیده شد.

حبیب اسدالله‌نژاد مدیرعامل اتحادیه سراسری مرغداران گوشتی ایران در این ارتباط می‌گوید: «به دلیل متناسب نبودن قیمت تمام شده و قیمت فروش، واحدهای مرغداری روزانه بیش از 120 میلیارد تومان و ماهانه بیش از 3 هزار میلیارد تومان متحمل زیان می‌شوند.»

برهم خوردن آرامش چند ماه بازار مرغ

بازار مرغ در ماه های اخیر روند نسبتا کم نوسانی را در حل طی کردن بود به طوری که این محصول به طور متوسط با قیمت های هر کیلوگرم 58 هزار تومان تا 65 هزار تومان به فروش می‌رسید.

ولی این آرامش طولی نکشید که تبدیل به طوفان شد؛ از اوخرسال گذشته هشدار مشکلات تامین نهاده های دامی و کاهش جوجه ریزی به طور مرتب در رسانه ها به ویژه خبرگزاری تسنیم و توسط مسئولان بخش خصوصی داده شد که با مشکل کاهش عرضه و گرانی این محصل مواجه خواهیم شد، به طوری که اکنون قیمت مرغ در سطح شهر و برخی از فروشگاه ها هر کیلوگرم 80 هزار تومان را نیز رد کرده است.

قیمت مرغ در میادین میوه و تره بار شهرداری تهران اما با قیمت های مصوب به فروش می‌رسد اما باید توجه داشت که کل نیاز بازار را با میادین میوه و تره بار نمی‌توان تامین کرد و وقتی اختلاف قیمت بازار با میادین میوه زیاد باشد، تقاضای زیادی به سمت آنجا روانه می‌شود و توزیع در این امکان نیز دیگر پاسخگوی بازار نیست.

کاهش 27 درصدی جوجه ریزی فروردین در مقایسه با قبل از مردمی سازی یارانه‌ها

بنابراین گزارش میزان جوجه ریزی مرغ قبل از حذف ارز 4200 تومانی و مردمی سازی یارانه ها ماهانه حدود 130 میلیون قطعه بود اما از دی ماه سال گذشته برای جبران کاهش میزان تقاضا در بازار این رقم به 110 میلیون قطعه کاهش یافت و در واقع 20 میلیون قطعه افت کرد.

این کاهش جوجه ریزی باعث تنظیم قیمت مرغ در بازار و رسیدن قیمت مرغ به نرخ مصوب خود شد به طوری که قیمت مرغ از حدود 50 تا 55 هزار تومان به 60 تا 63 هزار تومان رسید.

اما کاهش واردات نهاده‌های دامی که در ماه های پایانی سال قبل صورت گرفت باعث شده که بر اساس جدید ترین برآورد صورت گرفته میزان جوجه ریزی در فروردین ماه سال جاری به 95 میلیون قطعه کاهش یافته، یعنی نه تنها نتوانسته است همان 110 میلیون قطعه را تامین کند بلکه در مقایسه با ارقام قبل از مردمی سازی یارانه‌ها، میزان جوجه ریزی 35 میلیون قطعه در ماه کاهش یافته است.

این اعداد نشان می دهد که میزان جوجه ریزی در فرودین ماه سال جاری در مقایسه با 130 میلیون قطعه در ماه قبل از مردمی سازی یارانه ها حدود 27 درصد کاهش یافته است.

با وجود افزایش قیمت مرغ در بازار و کاهش جوجه ریزی به نظر نمی‌رسد که این گرانی طولانی مدت باشد و دولت برای تعادل در عرضه اقدام خواهد کرد و اجازه نمی‌دهد روند مشکلات تامین نهاده های طیور ادامه دار باشد.

بر این اساس به تازگی اجازه واردات مرغ گرم داده شده است و از قبل نیز مرغ منجمد برای عرضه در این شرایط وجود دارد؛ همچنین انجمن پرورش دهندگان مرغ گوشتی نیز به تازگی اعلام کرده است که مشکل تامین نهاده های دامی رفع شده است.

کمالی مشاور اتحادیه مرغداران گوشتی اعلام کرد: مشکل تامین نهاده مرغداران به تازگی حل شد.

وی همچنین گفته است: بخشی از افزایش قیمت گوشت مرغ به دلیل گران فروشی و بخشی مرتبط به هزینه‌های تمام شده تولید است.

کاهش قیمت‌ گوشت مرغ در روزهای آینده

محمدرضا صدیق پور دبیر انجمن صنفی تولیدکنندگان جوجه یکروزه نیز که دقیق ترین آمار را در ارتباط با وضعیت جوجه ریزی و در نتیجه تولید مرغ دارد گفت: علت افزایش قیمت گوشت مرغ در بازار، وقفه یک هفته‌ای تولید جوجه یکروزه در اسفندماه سال 1401، حذف برخی گله‌های مرغ مادر مولد و کمبود نهاده‌های دامی است.

وی افزود: به طور قطع افزایش قیمت گوشت مرغ در بازار مقطعی است و به‌زودی به روال عادی باز می‌گردد، زیرا اکنون میزان جوجه ریزی بین 100 تا 110 میلیون قطعه انجام می‌شود. با توجه به حل مشکل نهاده‌های طیور و روال عادی روند تولید در فروردین ماه به‌زودی بازار این محصول به شرایط عادی باز می‌گردد.

شهیاد آبنار، مدیر کل دفتر بازرگانی کالاهای کشاورزی هم با بیان اینکه محموله‌های گوشت مرغ گرم وارداتی برای تنظیم بازار و تأمین بخشی از نیاز کشور در راه است، گفت: تاکنون شرکت پشتیبانی امور دام دو یا سه محموله گوشت مرغ گرم وارد کرده و بخشی از آن هفته گذشته با قیمت مناسب در استان تهران توزیع شده است.

اگرچه به نظر می رسد، افزایش قیمت مرغ در شرایط فعلی موقت باشد اما می توانستیم از بروز این مشکلات جلوگیری کنیم و با تامین به موقع نهاده های دامی تولید و رفع نگرانی های تولید کنندگان، تولید پایدار را رقم بزنیم./ تسنیم