به گزارش راهبرد معاصر، سال های کم بارانی را پشت سر گذاشتیم و به لطف خدای مهربان در ماه های گذشته ایام پرباران و پر برکتی را شاهد بودیم.
زمستان سال گذشته و همچنین فروردین و اردیبهشت امسال بارش های کم نظیری در سراسر کشور اتفاق افتاد که موجب شادی فراوان هموطنان شد.
پس از سال ها در تهران چندین بار شاهد بارش برف بودیم و پایتخت نشینان از این نعمت الهی که سال ها از آن محروم بودند شاد شدند. برف و باران اگر چه در برخی مناطق خساراتی را به دنبال دارد اما در بسیاری مناطق دیگر به دلیل همین بارش های فراوان باعث حاصل خیزی زمین و رونق کشت و زرع بویژه کشت دیم شده و مهم تر اینکه میزان آب های ذخیره شده پشت سدها و یا سطح آب های زیرزمینی افزایش می یابد.
در همین بارش های اخیر، اعلام شد که بسیاری از سدهای کشور حتی بیش از 60 درصد آبگیری داشته اند که در سال های اخیر بی سابقه بوده است.
بر اساس این گزارش، عوامل عمده آتش سوزی در ارتفاعات و فضای سبز شهری دو دسته هستند، عوامل عمدی همچون آتش افروزی جهت گسترش زمین و تصرف غیر قانونی و عوامل غیر عمدی همچون آتش افروزی توسط گردشگران، چوپانان، آتش سوزی به علت صاعقه، اشیاء ذره بینی، خودسوزی جنگل و مراتع است.
ضروری است برای کاستن از آسیب های احتمالی، از قبل پیش بینی های لازم را انجام و با مدیریت بهینه و اعمال اقدامات پیشگیرانه بسیاری از آسیب های را کم کرد. با شروع فصل گرما گیاهان خودرو کم کم خشک شده و امکان بروز آتش سوزی های گسترده بیشتر شده است. پوشش گیاهی متراکم در صورت وقوع آتش سوزی با وزش بادهای محلی به سرعت گسترش پیدا کرده و پهنه وسیعی از منظر زیبای شهری را از بین می برد که برای جلوگیری از وقوع حریق و آتش سوزی در سطح پارک های جنگلی و فضاهای سبز تمهیدات ویژه ای از سوی مدیران اندیشیده شده است.
بیشتر آتش سوزی ها فضای سبز شهری توسط عامل انسانی انجام می شود. افزایش حضور مردم در طبیعت به طور قطع باعث آمار بالای حریق ها می شود که باعث آسیب های جدی به محیط زیست گیاهی و جانوری پارک های جنگلی می شود.
با شروع فصل گرما حریق ها در علفزارها و نقاطی که گیاهان خشک دارند بیشتر می شود. با جلال ملکی معاون اجتماعی و سخنگوی سازمان آتش نشانی شهرداری تهران در خصوص اقدامات سازمان آتش نشانی شهرداری تهران در زمینه حریق های طبیعت به گفت و گو نشستیم.
با پایان فصل بهار و شروع فصل گرما چقدر احتمال آتش سوزی در فضاهای سبز وجود دارد؟ چه برنامه ای برای مهار این حریق های احتمالی دارید؟ در این زمینه توضیح دهید.
بارش های بهار امسال تهران را نیز بی نصیب نگذاشت/تپه ها و ارتفاعاتی که در سال های گذشته تلی از خاک بود امسال پوشش گیاهی انبوه دارند/رشد حجم انبوهی از گیاهان به ویژه در مناطق اطراف شهر
بارش های بهار امسال تهران را نیز بی نصیب نگذاشت و لطف خدا شامل حال پایتخت نشینان هم شد. همین مسئله باعث رشد حجم انبوهی از گیاهان خودرسته بویژه در مناطق اطراف شهر شده است. تپه ها و ارتفاعاتی که در سال های گذشته تلی از خاک بود امسال پوشش گیاهی انبوهی در خود جای داده و حتی تا بالاترین نقطه نیز گیاه و علوفه روئیده است. دیدن این تصاویر و صحنه ها بسیار جذاب است اما نگران کننده است اگر بدانیم همین صحنه های زیبا می تواند به زودی به محل یک آتش سوزی تبدیل شود.
علف های خشک شده مستعد آتش سوزی هستند/ همه ساله آمار آتش سوزی در بخش های که گیاهان خشک دارند زیاد است/علفزارها با گرمای هوا کاملا خشک شده و غالباً بسیار متراکم هستند/حریق در علفزارها سریع گسترش می یابد/جهت حرکت و پیشروی آتش در حوادث علفزاهای خشک به صورت دایره ای است
با پایان یافتن فصل بارش ها و افزایش گرمای هوا، این علف ها کاملاً خشک شده و بسیار مستعد آتش سوزی هستند. همین مسئله باعث می شود همه ساله و در همین ایام، آمار آتش سوزی در این نقاط بالاتر رود. آتش سوزی هایی که به آن ها حریق فضای سبز می گویند. این علفزارها که با گرمای هوا کاملا خشک شده اند غالباً بسیار متراکم هستند و به خوبی قد کشیده اند و در صورت بروز آتش سوزی به سرعت گسترش می یابند. از آنجایی که جهت حرکت و پیشروی آتش در این حوادث به صورت دوار و دایره ای شکل است، در مدت زمان کمی بخش زیادی از منطقه را فرامی گیرد و در همه جهت ها گسترش پیدا می کند. وزش باد که غالباً در مناطق اطراف شهر و ارتفاعات وجود دارد نیز باعث افزایش سرعت گسترش آتش سوزی می شود.
آتش نشانان شهرداری تهران چطور این حریق ها را اطفا می کنند؟ آتش سوزی ها بیشتر در چه زمان هایی رخ می دهد؟خودروها چطور در مسیرهای پرفراز و نشیب می روند؟ دراین باره توضیح دهید.
نیروها برای رسیدن به شعله های آتش که در دل طبیعت و تپه ها واقع شده گاهی صدها متر در مسیری پر فراز و نشیب پیاده روی می کنند/ خطراتی نظیر گم کردن مسیر، سقوط از ارتفاع، سقوط در چاه و گودال برای آتش نشانان وجود دارد
خاموش کردن این آتش ها مشکلات فراوانی برای آتش نشانان دارد. از جمله این که مسیر مناسب و همواری برای دسترسی به محل آتش سوزی وجود ندارد و نیروها برای رسیدن به شعله های آتش که در دل طبیعت و تپه ها واقع است باید گاهی صدها متر در مسیری پر فراز و نشیب آن هم با تجهیزاتی نظیر خاموش کننده، طناب، آتش کوب و... حرکت کنند.
تجهیزات و خودروهای آتش نشانی گاهی در معرض آسیب های جدی قرار می گیرد/افزایش حضور شهروندان درصورت بی احتیاطی از عوامل بروز آتش سوزی هاست/فرمانده عملیات باید در حریق طبیعت بسیار مراقب نیروهای خود باشد
گاهی آتش سوزی ها در ساعات پایانی شب و حتی میانه شب است و دید مناسبی برای یافتن مسیر مناسب وجود ندارد و خطراتی نظیر گم کردن مسیر، سقوط از ارتفاع، سقوط در چاه و گودال و ... وجود دارد که فرمانده در این مقطع باید بسیار مراقب نیروهای خود باشد. ضمن اینکه تجهیزات و خودروهای آتش نشانی که با هزینه شهروندان تامین می شود نیز گاهی در معرض آسیب های جدی قرار می گیرند.
همزمانی این ایام با ورود به تعطیلات تابستانی باعث شده که بسیاری از شهروندان در ایام تعطیلات و یا روزهای آخر هفته برای تفرج به دامن طبیعت رفته و ساعاتی را به دور از هیاهوی شهر سپری کنند. همین افزایش حضور شهروندان درصورت بی احتیاطی از عوامل بروز آتش سوزی هاست. البته موارد دیگری مانند صاعقه نیز وجود دارد که جزو عوامل طبیعی است.
برای کاهش آسیب های ناشی از حریق های طبیعت باید چه نکاتی را رعایت کرد؟
به منظور کاهش این آتش سوزی ها، نکته هایی را باید رعایت کرد تا کمتر شاهد تخریب محیط زیست وطبیعت خود باشیم.
از روشن کردن آتش در علفزارها و بوته زارهای خشک و کنار درختان بویژه در زمان وزش باد خودداری شود/شهروندان برای روشن کردن آتش از منقل های فلزی استفاده کنند/مردم بطری و ظروف شیشه ای داخل طبیعت نیندازند
اگر شهروندان قصد دارند برای تفریح به طبیعت بروند بهتر است به بوستان های معتبر و تایید شده بروند. این بوستان ها از خدمات مناسب نظیر آب آشامیدنی، سرویس بهداشتی، محل بازی مناسب برای کودکان، پارکینگ، حراست و نگهبانی و ایمنی قابل قبول برخوردار است. اما خارج از این نقاط امکانات مناسبی وجود ندارد و حتی مجبور به پارک خودروی خود در حاشیه جاده خواهند شد.
بعد از استفاده از آتش، حتماً آن را با آب کامل خاموش کنید/علوفه ها و بوته های خشک را کنار زده و اطراف را از وجود این مواد قابل اشتعال پاکسازی کنید/طبیعت متعلق به همه ماست
در طبیعت، از روشن کردن آتش در علفزارها و بوته زارهای خشک و کنار درختان بویژه در زمان وزش باد خودداری شود.برای روشن کردن آتش از منقل های فلزی استفاده شود. اگر منقل به همراه ندارند، علوفه ها و بوته های خشک را کنار زده و اطراف را از وجود این مواد قابل اشتعال پاکسازی کنید و روی زمین غیر قابل اشتعال آتش روشن کنند.
از انداختن بطری و ظروف شیشه ای داخل طبیعت خودداری شود. این کار علاوه بر اینکه محیط زیست را آلوده می تواند مانند یک عدسی عمل کرده و با متمرکز کردن نور خورشید باعث آتش سوزی در بوته های خشک شود.
بعد از استفاده از آتش، حتماً آن را با آب کامل خاموش کنید. مطمئن شوید که ذغال های زیرین آتش نیز خاموش شده است.
از شکستن شاخه های درختان برای روشن کردن آتش خودداری شود/ ذغال های زیرین آتش حتما خاموش شود/طبیعت، زباله دانی ما نیست/شهروندان حتماً زباله های تولیدی خود را جمع آوری کرده و با خود از طبیعت خارج کنند
همچنین از آتش بازی کودکان در طبیعت جلوگیری شود. مالکان حقیقی و حقوقی زمین ها و مراتع، نسبت به محصور کردن و ایمن سازی املاک خود برای جلوگیری از ورود افراد اقدام کنند.از شکستن شاخه های درختان برای روشن کردن آتش خودداری شود.اگر ساختمان یا ویلایی در طبیعت دارید، پیش از آتش سوزی نسبت به چیدن علف های زائد اطراف ملک بنای خود اقدام شود.خودروی خود را بر روی بوته زارها و علفزارهای خشک پارک نکنید.
طبیعت، زباله دانی ما نیست. این زباله ها به طبیعت آسیب فراوانی وارد می کنند. در پایان تفریح حتماً زباله های تولیدی خود را جمع آوری کرده و با خود از طبیعت خارج کنند.
بعضی افراد گمان می کنند که آتش سوزی در طبیعت و سوختن مقداری علوفه هرز خسارتی ندارد /آتش سوزی در طبیعت احتمال افزایش مرگ و میر حیوانات و یا کوچ دسته جمعی آنها را افزایش می دهد/ از طبیعت لذت ببریم اما مراقب باشیم که به آن آسیبی وارد نکنیم/هر از گاهی حیواناتی در داخل شهرها و مناطق مسکونی مشاهده می شود/انسان ها محیط زندگی حیوانات را ناامن کرده و آنان را آواره می کنند
طبیعت جزو سرمایه های کشور ماست و آسیب زدن به طبیعت، آسیب وارد کردن به خود ماست. بعضی افراد گمان می کنند که آتش سوزی در طبیعت و سوختن مقداری علوفه هرز خسارتی ندارد که این باوری بسیار اشتباه است. دود حاصل از سوختن این مواد، محیط زیست ما را آلوده کرده و هوا را ناپاک می کند. ضمن اینکه بعضی از انواع حیوانات به عنوان سهام داران اصلی در طبیعت زندگی می کنند. جوندگان و خزندگانی نظیر خرگوش، انواع موش و سمور و مار و حتی حیواناتی نظیر روباه، شغال و گرازها نیز در دل خاک زندگی می کنند و آتش سوزی در طبیعت احتمال افزایش مرگ و میر این حیوانات و یا کوچ دسته جمعی آن ها را از یک منطقه باعث می شود و همین امر، سبب تغییر ناخواسته اکوزیست برخی مناطق می شود. این که هر از گاهی حیواناتی در داخل شهرها و مناطق مسکونی مشاهده می شوند گواه همین مسئله است که ما انسان ها محیط زندگی حیوانات را ناامن کرده و آنان را آواره ساخته ایم و آنان با حضور گاه به گاه خود در شهرها، گلایه و شکایت خود را این طریق به ما اعلام می کنند. شهروندان از انداختن ته سیگار یا کبریت روشن روی زمین و یا روشن کردن آتش به منظور تفریح به طور جدی خودداری کنند.
طبیعت متعلق به همه ماست و همه باید در حفاظت از آن بکوشیم و آن را به عنوان میراثی گرانبها به آیندگان تحویل دهیم. از طبیعت لذت ببریم اما مراقب باشیم که به آن آسیبی وارد نکنیم./فارس