امپراتوری جاسوسی آمریکا

به گزارش «راهبرد معاصر»؛ قریب به یک دهه از رسوایی موسوم به PRISM که در قالب آن ادوارد اسنودن، پیمانکار سابق دفاعی آمریکا به افشاگری از فعالیت های جاسوسی سایبری دولت آمریکا پرداخت و خشم گسترده جهانی را برانگیخت می گذرد. در این راستا، دولت آمریکا در لوای حراست از منافع ملی خود اقدام به جاسوسی گسترده سایبری و حتی حملات سایبری مخرب در اقصی نقاط جهان کرده است.

آمریکا با تکیه بر هژمونی و امکانات خود در حوزه فضای سایبری، همواره این محیط را به مثابه ابزار و اهرمی مهم در قالب جنگ ترکیبی اش علیه دیگر کشورهای جهان دیده است. در این چارچوب، آمریکا همچون دیگر ابزارهای در دسترس خود نظیر تحریم های اقتصادی، فعالیت های تروریستی و مداخله های نظامی، از جنگ سایبری نیز برای مداخله در امور داخلی دیگر کشورها و کسب اهداف و اغراض سیاسی خود استفاده کرده است و می‌کند.

واشنگتن برای حراست از هژمونی خود، نوعی استعمار دیجیتال را در رابطه با دیگر کشورها در پیش گرفت و جنایت ها و اقدامات مجرمانه زیادی انجام داد. موضوعی که در کلیت خود این کشور را به امپراطوری نظارت، جاسوسی، متجاوز و به بیان ساده تر امپراطوری قلدر و زورگو تبدیل کرده است.

از میان تمامی اسنادی که به وسیله اسنودن در سال 2013 افشا شد، شاید یکی از جنجالی ترین سندها مرتبط با پروژه موسوم به PRISM بود

اوایل تابستان سال 2013 میلادی، اسنودن اقدام به افشای اطلاعات محرمانه آمریکا در روزنامه ها و نشریاتی نظیر گاردین، واشنگتن پست و دیگر رسانه ها کرد و به طور خاص به این نکته پرداخت که آمریکا اقدامات جاسوسی گسترده ای را در فضای سایبری در جهان انجام می دهد. 10 سال بعد، همچنان شواهد تازه ای از فعالیت های جاسوسی آمریکا در حوزه سایبری افشا می شود که نشان می دهد آمریکا جدیت و البته وسواس زیادی در جاسوسی سایبری در اقصی نقاط جهان دارد.

این واقعیت که آمریکا حتی از شهروندان و متحدان نزدیک به خود نیز جاسوسی سایبری گسترده ای انجام می دهد، سبب شد جهان بیش از پیش از رفتار متناقض آمریکا در پیگیری سیاست هایش در لوای شعارهای زیبایی نظیر حراست از حقوق بشر و دموکراسی آگاه شود.

جایی برای پنهان شدن نیست

از میان تمامی اسنادی که به وسیله اسنودن در سال 2013 افشا شد، شاید یکی از جنجالی ترین سندها مرتبط با پروژه موسوم به PRISM بود. اسناد افشا شده نشان می دادند دستگاه های اطلاعاتی آمریکا و نهادهای اجرای قانون در این کشور، می توانند به داده های خصوصی افراد دسترسی داشته باشند و در عین حال 10 نوع از اطلاعات و داده های خصوصی انسان ها در اقصی نقاط جهان نظیر پست های الکترونیک، تماس های صوتی و تصویری، عکس ها، فایل های شخصی و جزئیات مرتبط با شبکه های اجتماعی مورد استفاده افراد را هدف جاسوسی قرار دهند.

جالب است اصلی ترین قربانیان این قبیل فعالیت های جاسوسی آمریکا در جهان، متحدان اروپایی آن بوده اند. طبق اسناد افشا شده، آژانس امنیت ملی آمریکا بیش از 97 میلیارد داده اینترنتی و همچنین 124 میلیارد تماس تلفنی را در مدت 30 روز هدف سرقت و جاسوسی قرار دادند. از این میزان 500 میلیون مورد مربوط به آلمان، 70 میلیون مورد فرانسه و 60 میلیون مورد نیز مربوط به اسپانیا بود.

آنگلا مرکل، صدراعظم سابق آلمان در میان 35 رهبر سیاسی در جهان قرار داشت که دولت آمریکا از وی جاسوسی کرد. جالب است اسناد دولت آمریکا نشان می دهند صدر اعظم آلمان 11 سال هدف دقیق‌ترین عملیات های جاسوسی دولت آمریکا قرار داشت. آژانس امنیت ملی آمریکا حتی از سامانه های ارتباطی سازمان ملل متحد نیز جاسوسی و 458 مورد شنود از مراکز مختلف سازمان ملل متحد را تنها در مدت سه هفته ثبت کرد.

با وجود این، فعالیت های جاسوسی دولت آمریکا علیه متحدانش به مراتب گسترده تر از آن چیزی بود که تاکنون بیان شده است. سال 2015 ویکی لیکس افشا کرد، در فاصله زمانی میان سال های 2006 تا 2012، آژانس امنیت ملی آمریکا از سه رئیس جمهور فرانسه جاسوسی کرد تا به این وسیله بتواند از دستورکارهای اصلی سیاسی و البته سیاست خارجی آن ها اطلاع کسب کند.

واشنگتن پست نیز در سال 2020 فاش کرد، در دهه 1970 میلادی شرکت موسوم به CRYPTO AG که سوئیسی و مرتبط با رمزگذاری است، مخفیانه به تملک آژانس اطلاعات مرکز آمریکا (سیا) درآمد. البته که گفته شده این اقدام در هماهنگی با آژانس اطلاعاتی آلمان غربی انجام و توافق شده بود به این وسیله محصولات تولید شده به وسیله شرکت سوئیسی، زمینه برای جاسوسی آمریکا را از 120 کشور در اقصی نقاط جهان فراهم کند.

آژانس امنیت ملی آمریکا حتی از سامانه های ارتباطی سازمان ملل متحد نیز جاسوسی و 458 مورد شنود از مراکز مختلف سازمان ملل متحد را تنها در مدت سه هفته ثبت کرد

در 30 می سال 2021 طبق گزارشی که رسانه های دانمارکی منتشر کردند، آمریکا از همکاری های خود با آژانس اطلاعات خارجی دانمارک برای جاسوسی از رهبران اروپایی و و مقام های ارشد آلمانی، فرانسوی، سوئدی و نروژی استفاده کرد. در این زمینه دولت آمریکا اقدام به جاسوسی از پیام ها، تماس‌های تلفنی، سابقه جست و جوهای اینترنتی و همچنین تاریخچه گفت و گوهای افراد در محیط فضای مجازی کرد.

در آوریل سال جاری میلادی نیز جلوه هایی تازه از فعالیت های جاسوسی دولت آمریکا علیه متحدانش به واسطه برخی اسناد نظامی لو رفته در جریان گفت وگوی درون بازی های رایانه ای گروهی، آشکار شد. این اسناد نشان می داد آمریکا مجموعه ای از اطلاعات طبقه بندی شده را به ویژه در زمینه استقرار سامانه های پدافند هوایی اوکراین بررسی و محتوای مذاکرات میان ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهور اوکراین و مقام های ارشد این کشور و مذاکرات مخفی میان مقام های ارشد کره جنوبی درباره اینکه آیا کره باید به اوکراین سلاح های مرگبار بدهد یا خیر، در اختیار دارد. این موضوعاتت نشان می دهند آمریکا در فعالیت های جاسوسی خود حتی به متحدانش هم رحم نمی کند.

اعتیاد آمریکا به جاسوسی، مرز و اخلاق نمی شناسد

اعتیاد آمریکا به جاسوسی ریشه در تاریخ دارد و به هیچ عنوان پدیده تازه ای نیست. دولت آمریکا از زمان جنگ جهانی اول تا به امروز همواره فعالیت های جاسوسی خود را بیش از گذشته توسعه داده است. در این راستا، با توجه به دیجیتالی شدن بیش از پیش جوامع بشری، آمریکا نیز تلاش های فراوانی انجام داده است و می دهد تا از مزایای خود در حوزه فناوری استفاده کند و بتواند اطلاعات بیشتری جمع آوری کند. در عین حال واشنگتن تمرکز ویژه ای  معطوف به حوزه تحلیل داده ها کرده است و سعی می کند توانایی های خود را در این حوزه تقویت کند.

دولت آمریکا به وسیله اقدامات و ظرفیت هایی به ظاهر قانونی و همچنین اصلاحیه هایی که بر قوانین داخلی‌اش اعمال می شوند، راه و مسیر خود برای جاسوسی علیه دیگر دولت های جهان هموار می کند. به بیان ساده تر، این دولت در لوای حراست از منافع و امنیت ملی خود، با اقداماتی از این دست سعی دارد از هژمونی جهانی اش حراست کند.

پس از حملات تروریستی 11 سپتامبر، دولت آمریکا لایحه موسوم به «وطن‌پرستی» را تصویب، لایحه نظارت اطلاعات خارجی خود را اصلاح کرد و در عین حال، اصلاحات تازه‌ای در دیگر مواد و لوایح قانونی اش با هدف تسهیل جاسوسی خارجی انجام داد.

این قبیل اقدامات دامنه قدرت و تحرکات اف بی آی، سازمان سیا، آژانس امنیت ملی آمریکا و دیگر دپارتمان های دولت آمریکا را برای نظارت و جاسوسی از کشورهای اقصی نقاط جهان افزایش دادند. سال 2008، کنگره آمریکا لایحه ای تصویب کرد و به آژانس های اطلاعاتی این کشور اجازه داد مخفی و پنهانی از افراد و جوامع خارجی بدون اخذ مجوزهای لازم از نهادهای قضایی جاسوسی کنند.

در اوایل سال 2021، روزنامه نیویورک تایمز این نکته را فاش کرد که آژانس اطلاعات دفاعی آمریکا اقدام به جاسوسی از شهروندان آمریکایی به وسیله برنامه های مختلف می کند

سال 2018 کنگره آمریکا تمدید این قانون را تا تاریخ 31 دسامبر 2023 اعلام کرد. طبق همین موارد قانونی، شمار زیادی از شرکت های فناوری آمریکایی به همدستان دولت در انجام اقدامات مخرب جاسوسی تبدیل شدند. طبق افشاگری های اسنودن و در قالب برنامه PRISM، شرکت هایی نظیر مایکروسافت، یاهو، گوگل، فیس‌بوک، پالتاک، یوتیوب، اسکایپ، AOL و اپل با درخواست های جدی از سوی دولت آمریکا برای همکاری با آن برای جاسوسی از افراد و شخصیت های مختلف مواجه شده اند. در واقع، دولت آمریکا به این شرکت ها حکم کرد باید پایگاه های داده ای و اطلاعاتی خود را در اختیار این دولت و اهداف مرتبط با جاسوسی آن قرار دهند.

جالب است در اوایل سال 2021، روزنامه نیویورک تایمز این نکته را فاش کرد که آژانس اطلاعات دفاعی آمریکا اقدام به جاسوسی از شهروندان آمریکایی به وسیله برنامه های مختلف می کند و در این رابطه به هیچ ملاحظه قانونی و قضایی نیز توجه ندارد. از این منظر، با توجه به اینکه دولت آمریکا در زمینه زیرساخت های اینترنتی و فضای مجازی، نفوذ زیادی دارد.

باید گفت، فعالیت های جاسوسی این دولت در محیط های مذکور به مراتب بیشتر از آن چیزهایی است که تاکنون گفته شده و به دلیل همین هژمونی آمریکا در حوزه های مذکور است که این دولت بدون هرگونه ترسی اقدام به جاسوسی از دیگر کشورها و افراد می کند و هیچ توجهی به اعتماد و حریم شخصی انسان ها نمی کند.

البته که قبل از افشاگری های اسنودن، اروپا به خوبی از فعالیت های جاسوسی دولت آمریکا در محیط سایبری اطلاع داشت و پارلمان اروپا در این زمینه کمیته های تحقیقی خاصی را نیز تشکیل داد. آلمان، فرانسه، سوئد، برزیل و دیگر کشورهایی که هدف فعالیت های جاسوسی دولت آمریکا قرار گرفته اند، همواره نسبت به این رویکرد دولت آمریکا اعتراض کرده اند.

با وجود این، گوش واشنگتن برای شنیدن اعتراضات کاملا ناشنواست، زیرا آن ها نمی توانند از وابستگی خود به آمریکا در حوزه فناوری خلاص شوند و البته که از نظر امنیتی نیز از سوی آمریکا با تهدیدات مختلفی مواجه هستند. این موارد نشان می دهند آمریکا در پس شعارهای زیبا و عوام فریب خود، بر امپراطوری جاسوسی تکیه می کند؛ امپراطوری ای که واشنگتن همواره سعی کرده است چهره آن را از مقابل افکار عمومی جهان و حتی مردم خود دور نگه دارد.