قرار گرفتن تحریم فلزات ایران ذیل حقوق بشر رفع آن را مشکل می‌سازد

به گزارش راهبرد معاصر؛  آمریکا در تازه‌ترین اقدامات خصمانه خود علیه ایران، بخشی از تحریم‌های اقتصادی را به اتهام‌های حقوق بشری گره زده است.

در همین رابطه، «اوفک» اداره نظارت بر دارایی‌های خارجی وزارت خزانه داری آمریکا، در اطلاعیه‌ای که در وبسایت این وزارتخانه منتشر شد، اعلام کرد که با تغییر عنوان مصوبه «مقررات تحریم مرتبط با نقض حقوق بشر در ایران»، تحریم بخش صنایع فلزی به مقوله حقوق بشر مرتبط خواهد بود.

این اقدام در حالی صورت گرفته است که پیش از این دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا فرمان اجرایی وضع تحریم در ارتباط با صنایع آهن، فولاد، آلومینیوم و مس ایران را با ادعای مسدود کردن تمامی راه‌های دستیابی ایران به تسلیحات موشکی بالستیک، هسته‌ای و همچنین مقابله با آنچه به زعم وی نفوذ مخرب ایران در منطقه است، امضا کرده بود.

در همین ارتباط، خبرگزاری مهر در گفتگویی با پروفسور «فرانک فن هیپل» که در ادامه آمده، به بررسی ابعاد مختلف این موضوع پرداخته است.

حوزه تحقیقاتی «فن هیپل» معاون اسبق امنیت ملی کاخ سفید در زمینه علوم و فناوری شامل مواردی چون کنترل تسلیحات اتمی و منع اشاعه هسته ای، انرژی و توازن سیاست گذاری در عرصه های تکنولوژی است.

وی، پیش از پیوستن به دانشگاه «پرینستون»، به مدت ۱۰ سال مشغول تحقیق در زمینه فیزیک نظری ذرات بنیادی بود و به طور خاص به نگارش آثاری با موضوع پایه و اساس فنی منع اشاعه هسته ای و راهکارهای خلع سلاح، آینده انرژی اتمی و بهینه سازی اقتصاد سوخت خودرو علاقه دارد.

هیپل در سال ۱۹۹۳ به پاس تحقیقات ارزشمندش، موفق به دریافت فلوشیپ موسسه «مک آرتور» شد. وی که دارای مدرک دکتری از دانشگاه آکسفورد است، در حال حاضر عضو هیئت مدیره پنل بین المللی درباره مواد شکافت پذیر است.

*آمریکا به تازگی با تغییر آیین‌نامه تحریم‌های مالی علیه ایران، بخش صنایع فلزی ایران را نیز ذیل آیین‌نامه مربوط به نقض حقوق بشر قرار داده است. به نظر شما دلیل این اقدام واشنگتن چیست؟

من اطلاع زیادی از چگونگی دسته‌‎بندی تحریم‌ها علیه ایران ندارم، اما دولت ترامپ آشکارا در تلاش است تا با فشار بر اقتصاد ایران، جبهه‌ای گسترده را تا حد امکان علیه تهران به راه اندازد.

با این حال من خودم به شخصه چندان نگرانی‌های حقوق بشری آمریکا را جدی و منطقی نمی‌دانم. در حالی که عربستان سعودی چالش‌های بسیار جدی‌تری در حوزه حقوق بشری دارد، اما دولت ترامپ یکسری مسائل حقوق بشری دیگری را از جمله در ارتباط با ایران دنبال می‌کند.

*گفته می‌شود که حتی در صورت بازگشت آمریکا به برجام، اما تحریم‌ها علیه صنایع فلزات ایران حذف نخواهد شد. ارزیابی شما در این ارتباط چیست؟

اگر نامزد دموکرات در انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۰ پیروز شود و آمریکا را به برجام بازگرداند، امکان بازگشت وضعیت به قبل و تغییر اوضاع فعلی قابل تصور است، اما همان گونه که شما هم به درستی گفتید، در صورتی که این تحریم مرتبط با مسائل حقوق بشری باشد، این موضوع خودش مسئله‌ای جداگانه خواهد بود و سیاست‌های مجزایی را نسبت به مسائل هسته‌ای خواهد داشت.

*تقریبا همه نامزدهای دموکرات انتخابات ریاست جمهوری آمریکا دارای پیش شرط‌هایی برای بازگشت مجدد به برجام هستند که از جمله این پیش شرط‌ها گسترش و طولانی‌تر کردن نظارت‌ها در توافق فعلی برجام در ذیل بند «غروب آفتاب» است. در این شرایط به نظر می‌رسد حتی در صورت پیروزی دموکرات‌ها در انتخابات آتی ریاست جمهوری، اما رئیس جمهور احتمالی دموکرات آمریکا نیز حاضر به پذیرش توافق برجام در شکل و شمایل امروزی نخواهد بود و با برخی خواسته‌های فعلی ترامپ همراه خواهد شد. نظر شما در این ارتباط چیست؟

بله شما درست عنوان کردید که یک نامزد دموکرات هم خواسته‌هایی فراتر از برجام را خواهد داشت، اما این خواسته‌های احتمالی با شرایط امروز ترامپ متفاوت است و به احتمال زیادی نامزد دموکرات خواسته‌های فراتر از برجام خود را در قالب یک استراتژی قابل مذاکره و منطقی دنبال خواهد کرد و در فضای متفاوتی به دنبال بازگشت به برجام خواهد بود و به احتمال بیشتری به دنبال شکل دهی به یک سری کارهای بنیادین و اساسی خواهد بود و این اقدامات بسیار متفاوت از رویکرد ترامپ است که با نفی همه چیز، برجام را پاره کرد.

به اعتقاد من که البته پیشتر هم اعلام کرده‌ام، بهتر این است که ما به سوی غنی سازی چندملیتی و چندگانه به جای غنی سازی ملی و منحصر به یک کشور باشیم. مثلا در خلیج فارس که ما شاهد برنامه‌های غنی سازی انحصاری و جداگانه از سوی ایران و عربستان هستیم و فضا برای رقابت‌های بیشتر به سوی تولید بمب آماده است، نظریه غنی سازی چندملیتی می‌تواند مورد توجه قرار گیرد و دنبال شود.

*علاوه بر صنایع نفت، فلزات و پتروشیمی، کدام بخش‌های دیگر از اقتصاد ایران می‌تواند هدف تحریم‌های آمریکا قرار گیرد؟

دولت ترامپ، در تلاش است تا هرچیزی مربوط به ایران را که تا کنون مشمول تحریم نبوده، ذیل تحریم قرار دهد. رویکرد آن‌ها به راه انداختن یک جنگ اقتصادی است، فقط امیدوارم که این جنگ اقتصادی به یک جنگ تمام عیار تبدیل نشود.

منبع: مهر