تشریح اصول ۸گانه حاکم بر ابتکار ایران-راه در کریدور شمال-جنوب
وزیر راه و شهرسازی با تشریح ۸ محور حاکم بر ابتکار ایران-راه، خواستار بهره‌مندی حداکثری برای رونق مبادلات و توسعه مسیرهای کریدور حمل و نقل بین المللی شمال-جنوب شد.
به گزارش راهبرد معاصر؛ مهرداد بذرپاش در سومین نشست سه‌جانبه ایران-هند و روسیه که با هدف تسهیل ترانزیت در مسیر کریدور شمال-جنوب با حضور مقامات کشورهای مختلف در تهران برگزار شد، ضمن خیرمقدم به مدعوین اعلام کرد اصول حاکم بر ابتکار ایران-راه که در پیوند عمیق با مفاهیم مرتبط با کریدور شمال-جنوب هستند، شامل 8 اصل اساسی به شرح زیر است؛
1- چندجانبه‌گرایی یا به عبارتی حرکت به سمت همگرایی اقتصادی در حوزه کریدورها و خنثی‌سازی یک‌جانبه‌گرایی و تحریم‌ها
2- مشارکت جویانه یعنی پاسخ به نیازها و تأمین منافع مشترک ذی‌نفعان.
3-رویکرد همسایگی ترانزیتی به مفهوم ایجاد فرصت‌های ترانزیتی و لجستیکی برای کشورهای همسایه و غیرهمسایه از طریق تقویت پیوندهای ترانزیتی.
4- رویکرد شبکه ای یعنی هم‌افزایی کلیه زیرساخت‌ها و تسهیلات ترانزیتی و لجستیکی ذی‌نفعان به منظور آزادسازی ظرفیت‌های بالقوه شرکای ترانزیتی.
5-تسهیل گر یعنی توجه به درهم‌تنیدگی ترانزیت، لجستیک، تجارت و امور مالی - بانکی و هماهنگ‌سازی رویه‌ها، قوانین در این حوزه‌ها.
6- مبتنی بر حافظه تاریخی یا به عبارتی، یادآور مناسبات تاریخی کشورها در قرن های پیشین در مراودات تجاری جهانی.
7-هوشمندانه و فناورانه یعنی تقویت جریان انتقال دانش، تجربیات و فناوری لجستیکی و ترانزیتی با تاکید بر فناوری‌های هوشمند و دیجیتال.
8- انعطاف پذیر و تاب آور یا به عبارتی، حفظ کارایی و کیفیت زیرساخت‌ها و خدمات حمل‌ونقلی و لجستیکی در شرایط گوناگون.
بذرپاش خطاب به حاضران ادامه داد: مهمانان گرامی،در راستای بهره‌مندی حداکثری از پنجره فرصت بیان شده جهت رونق مبادلات و توسعه مسیرهای مقرون به صرفه در جهت شمال-جنوب و مشخصاً کریدور حمل و نقل بین المللی شمال-جنوب در چارچوب مشارکت‌جویانه، راهبردهای اساسی این ابتکار را به شرح زیر پیشنهاد می‌کنم:
1- حمایت و تشویق فعالان و بازیگران تجارت، لجستیک، حمل و نقل و ترانزیت به منظور توسعه و تقویت حمل‌ونقل ترکیبی و چندوجهی
2- استفاده از ظرفیت شورای هماهنگی کریدور شمال-جنوب به منظور همسان‌سازی سازوکارهای همکاری و پیاده سازی مفهوم پنجره واحد ترانزیت
3- استفاده از ظرفیت سازمان‌های بین‌المللی و منطقه‌ای از جمله سازمان همکاری شانگهای، اتحادیه اقتصادی اوراسیا و سازمان همکاری های اقتصادی یا همان اکو
4- مدیریت یکپارچه جریان حمل‌ونقل و توسعه حمل‌ونقل فناورانه، با تاکید بر اتصال پلتفرمهای آنلاین و اشتراک‌گذاری اطلاعات و داده ها با تأکید بر امکان رصد محموله‌ها در مسیر کریدور
5- توسعه همکاری ها در حوزه بیمه های حمل ونقل و افزایش گردش پول در مبادلات و تسویه های مالی در مناسبات حمل و نقل و ترانزیتی بر اساس پیمان های پولی دوجانبه جهت دفع ریسک های مالی و رقابتی تر شدن مسیرهای کریدور شمال-جنوب
6- تعمیق همکاری‌های راهبردی در زمینه سرمایه‌گذاری مشترک در توسعه زیرساخت‌های کلیدی حمل و نقل و لجستیکی جهت تسریع در تکمیل و توسعه آن‌ها
وزیر راه و شهرسازی پس از بیان محورهای راهبردی، خطاب به حاضرین تشریح کرد:حضار محترم،نزدیک به یک ماه قبل و در سخنرانی‌ام در بیست و ششمین مجمع بین المللی اقتصادی در سنت پترزبورگ، ابتکار جمهوری اسلامی ایران به نام ایران-راه (IRAN-RAH) را به عنوان پنجره فرصتی برای استفاده کشورهای ذی‌نفع و کلیه بازیگران عرصه تجارت، لجستیک و ترانزیت، از قلمروی جمهوری اسلامی ایران به عنوان سرزمین فرصت های لجستیکی و ترانزیتی مطرح و اشاره کردم که واژه راه در زبان فارسی، همزمان هم به معنای راه و هم راه‌حل است.
بذرپاش ادامه داد: لذا، ایران-راه به این معنی است که ایران، هم به عنوان راه و هم راه حل، برای پیوندهای امن، ایمن، سهل، سریع و مقرون به صرفه‌ی اقتصادی، برای رقابت سازنده و مشارکتِ بازیگران ذی‌نفع در عرصه ترانزیت و لجستیک نقش آفرینی خواهد کرد.
به این ترتیب، کشورهای منطقه و فرامنطقه‌ای این فرصت را خواهند داشت که با استفاده از مسیرها، امکانات و ظرفیت‌های ایران، بخش عمده‌ای از مسائل ترانزیتی و لجستیک خود را حل کنند.
وی یادآورشد: از منظر تاریخی، سرزمین ایران قرن‌ها به عنوان گذرگاه بین قاره ای، نه تنها نقشی کلیدی در تجارت و مبادلات کالا ایفا کرده، بلکه دریچه های تعامل را میان انسان ها گشوده و فصلی با شکوه را در تاریخ بشریت رقم زده است. در این عصر طلایی، در مسیرهای باستانی که از قلمروی ایران می‌گذشتند، روح صلح و همکاری و سود متقابل بر مبنای تشریک مساعی نژادها، اقوام و تمدن‌ها و ادیان گوناگون و نیز جریان های پایدار مبادله فرهنگ، دانش و تجربه موج می‌زد و این چنین شد که میراث بزرگ بشریت در این تعاملات و تبادلات شکل گرفت، که آثار باستانی به جا مانده از آن دوران، نظیر کاروانسراها، مؤید این واقعیات انکار ناپذیر است.
این اصول حاکم بر ابتکار ایران-راه، کاملا همسو با مفاهیم بنیادین کریدور شمال-جنوب آزادکننده ظرفیت‌های عظیم ناشی از مزیت‌های متعدد نسبی و رقابتی جغرافیایی و اقتصادی است.
به گفته وزیر راه و شهرسازی اهمّ این مزیت‌های نسبی و رقابتی عبارتند از:
1-همجواری «کریدور شمال-جنوب»، با قطب‌های تولید و مصرف انرژی جهان.
2-ایجاد ائتلاف های جدید ترانزیتی بر مبنای تجارت و توسعه زنجیره تامین نوین.
3-پیوند و دسترسی کشورهای حوزه غرب آسیا، قفقاز، آسیای میانه و خلیج‌فارس.
4-ایران به عنوان پلی با ثبات، امن، مقرون به صرفه و بهینه برای ترانزیت.
5-فرصت‌های جذب سرمایه‌گذاری مشترک کشورهای ذی‌نفع در کریدور شمال-جنوب در زیرساخت‌های کلیدی.
6-امکان تعریف و توسعه مسیرهای ترانزیتی ترکیبی و چند وجهی.
7- امکان بهره‌گیری از ظرفیت‌های همکاری همه‌جانبه سازمان‌های منطقه‌ای./ تسنیم