حمله به الشیبه؛ وقتی راه‌های جایگزین تنگه هرمز برای امارات بسته می‌شود+ نقشه

به گزارش راهبرد معاصر؛ امارات متحده عربی کشوری است که بر خلاف تلاش گسترده برای تنوع بخشی به منابع درآمدی، همچنان 30% کل تولید ناخالص داخلی اش از نفت و گاز تامین می شود. به همین دلیل، ضربه به تاسیسات نفتی و گازی آن در واقع بازوی مشروعیت بخشی نظام حاکم را که همان کارآمدی اقتصادی است، قطع خواهد کرد. طبیعی است که در چنین بستری انصارالله برای ضربه به ابوظبی و آل نهیان، یکی از اهداف خود را بستن شریان های نفتی این دولت قرار دهد. از سوی دیگر، رابطه تیره ابوظبی با تهران و قدرت تهران در بستن تنگه هرمز نگرانی بزرگی برای آل نهیان بوجود آورده است. لازم به ذکر است اکنون عمده خریداران نفت امارات از شرق هستند و به همین خاطر، اهمیت عبور از دریاهای جنوبی ایران بسیار بیشتر از اهمیت عبور از دریای سرخ است.

امارات به دنبال ساختن میانبری از تنگه هرمز

با توجه به کنترل کامل و راحت جمهوری اسلامی ایران بر تنگه هرمز و تجربه جنگ نفت کش ها در اواخر جنگ تحمیلی، امارات طرحی را برای جایگزینی مسیر صادرات نفت در نظر داشت و آن را سال 2016 اجرایی کرد. سال 2016 با راه اندازی خط لوله بندر جبل علی به اسکله بندر فجیره اماراتی ها چنین پنداشتند که تنگنای هرمز برای آن‌ها تمام شده‌است. شیخ حمد بن محمد الشرقی حاکم امارت (منطقه) فجیره، در سخنرانی افتتاحیه این خط لوله در 2016، با اشاره به ایران مدعی شد: " خط لوله نفت که به تازگی عملیاتی شد و می‌تواند 70 درصد از تولید نفت امارات را بدون نیاز به تنگه هرمز به بازارهای بین‌المللی منتقل می‌کند... این به این معنی است که تهدید به بستن تنگه هرمز به تاریخ پیوست و اهمیت زیادی به آن نمی دهیم... ما با پیشرفت‌هایمان جواب می دهیم. این خط لوله هم اکنون وجود دارد. این خط لوله، میدآن‌های نفتی در حبشان ابوظبی را به بندر فجیره امارات متصل می‌کند و عملا انتقال نفت امارات را به دریای آزاد بدون نیاز به عبور از تنگه هرمز ممکن می سازد». پر واضح است که حتی اگر این خط لوله تمام ظرفیت اسمی خود را به کار گیرد، 70% نفت امارات را می‌تواند منتقل کند و 30% دیگر به احتمال زیاد باز هم بایستی از تنگه هرمز و تحت نظر ایران عبور کند.

انفجارهای مشکوک فجیره؛ وقتی اصلی‌ترین مسیر جایگزین تنگه هرمز برای امارات نا امن می‌شود

انفجار 4 نفت کش در بندر فجیره در می 2019 شکننده بودن امنیت آن را اثبات کرد. در واقع انفجار نفت کش ها در بندر فجیره نشان داد که راه جایگزین انتقال نفتی که امارات بسیار روی آن حساب باز کرده، آسیب پذیر است. به بیان صریح تر با وقوع این انفجارها، ابوظبی فهمید که حتی اگر بتواند از مسیری به غیر از تنگه هرمز نفت خود را عبور دهد، آن مسیر ممکن است نا امن شود.

نقشه مسیر لوله حبشان-فجیره

ارتباط الشیبه عربستان با امارات

چاه‌های نفت الشیبه عربستان در نوع خود، یکی از بزرگترین ها در جهان هستند. نفت بیرون آمده از این چاه ها با خط لوله ای به بندر ابقیق منتقل می شود و از آن جا به سوی دریای سرخ یا مرکز عربستان می رود. انصارالله در اقدام جدیدی، الشیبه را به عنوان هدف بزرگترین حمله خود به داخل خاک عربستان برگزید. 10 پهپاد یمنی با طی مسیری بیش از 1400 کیلومتر خود را در داخل تاسیسات این منطقه منفجر کردند. نکته بسیار مهم این است که عبدالملک الحوثی پس از این حمله، در پیام تصویری خود، یکی از دلایل حمله به الشیبه را هشدار به امارات دانست.

چه ارتباطی میان این چاه‌های نفت و امارات وجود دارد؟

این چاه‌های نفت در 10 کیلومتری شیخ نشین ابوظبی هستند. پس انصارالله اگر می خواست می توانست پهپادها را 10 در خاک ابوظبی هم منفجر کند. به علاوه، با توجه به طرح عربستان برای احداث خط لوله ای از استان المهره یمن به بندر نشطون در سواحل جنوبی این کشور، بنظر می رسد که امارات یکی از مسیرهای جایگزین صدور نفت خود را (در کنار بندر الفجیره) که تحت تاثیر مقاومت نباشد، خط لوله الشیبه به ابقیق ارزیابی می کرده. البته حتی اگر این پروژه با موفقیت به اتمام برسد، توان نهایی انتقال نفت آن روزانه 1.6 میلیون بشکه در روز خواهد بود.

حمله به الشیبه؛ وقتی تمامی شاهراه های عبور نفت امارات در تیر رس مقاومت است

با حمله به الشیبه، آل نهیان متوجه شد که راه جایگزین دوم (بعد از فجیره) برای دور زدن تنگه هرمز که تحت نظر دقیق ایران قرار دارد هم مصون از حمله نیروهای مقاومت نیست. به همین خاطر بنظر می رسد که امارات تحت فشار مضاعفی قرار گرفته و احتمالا طی روزهای آتی، گام های بیشتری برای عادی سازی روابط با ایران برخواهد داشت به خصوص که با سفر محمد عبدالسلام به تهران، مسلما روابط انصارالله و ایران تقویت شده و احتمال رد درخواست های جمهوری اسلامی از سوی یمنی‌های مستقل، کمتر شده است.