نگاهی به عملکرد پنجمین شورای شهر تهران

به گزارش راهبرد معاصر: هفته آینده سومین انتخابات هیات‌رئیسه شورای شهر تهران در دوره پنجم برگزار خواهد شد. انتخابات هیات‌رئیسه‌ای که در دو سال گذشته محسن هاشمی را به‌عنوان رئیس شورای شهر به خود دید. هرچند بر اساس شنیده‌ها برخی اعضای شورای شهر تمایلی به تغییر در هیات رئیسه شورای شهر تهران را ندارند.

به همین مناسبت و پایان دومین سال فعالیت شورای شهر پنجم نگاهی گذرا به آنچه در این مدت گذشت، می‌اندازیم؛ اتفاقاتی که هرکدام به نوبه خود بر سیاست‌های شهری و روند زندگی شهروندان اثر گذاشت. شاید اصلی‌ترین و اولین مساله‌ای که حول شورای شهر تهران در این دوره مطرح است و از آن گاهی به‌عنوان بی‌تدبیری و گاهی به‌عنوان بدشانسی شورای پنجمی‌ها یاد می‌شود، همان مساله تغییرات مداوم شهرداران و آمد و رفت سه شهردار و دو سرپرست در مدت حدود دو سال باشد.

محمدعلی نجفی، شهردار اول، محسن افشانی دومین شهردار و پیروز حناچی سومین شهردار منتخب شورای شهر پنجم در مدت حدود دو سال مدیریت شهری بوده‌اند که همین مساله حواشی بسیاری را به دنبال داشته است، خصوصا وقتی این بی‌ثباتی بعد از یک دوره 12ساله ثبات در راس هرم مدیریت در شهرداری تهران و زمان محمدباقر قالیباف بود.

عملکرد ضعیف شورای شهر پنجم

تقریبا وضعیت موجود در مدیریت شهری تهران، تغییرات پیاپی و عدم‌اقدامات با ثبات و اثرگذار در پایتخت باعث شده است کسی دفاع محکمی از عملکرد شورای پنجمی‌ها نداشته باشد. این را حتی می‌توان در سخنان محسن هاشمی، رئیس شورای شهر تهران هم دید، وقتی که چند ماه پیش از عملکرد مدیریت شهری دوره پنجم انتقاد کرد و گفت: «حرکت‌های نمادین، شعار و فعالیت‌های تبلیغاتی، فقط می‌توانند در کوتاه‌مدت موثر باشند و در درازمدت اتکا به این فعالیت‌ها، تاثیر منفی در ارزیابی مردم دارد؛ در فعالیت‌های عینی ما دچار چالش جدی هستیم» .

علاوه‌بر این محسن هاشمی قبل‌تر هم بابت عملکرد ضعیف شورای شهر پنجم از مردم عذرخواهی کرد و گفته بود: «از همه شهروندان عذرخواهی می‌کنم، چراکه آن‌طور که شهروندان جامعه انتظار داشتند با توجه به آن رایی که به اعضای شورای پنجم دادند، نتوانستیم پاسخگوی انتظارات آنها باشیم».

وعده‌های مترویی که عملی نشد

محسن هاشمی، رئیس شورای شهر تهران با انتقاد از وضعیت مدیریت مترو گفت: «در طول بیش از سی سال از فعالیت شرکت مترو پس از انقلاب و حتی قبل از انقلاب این وضعیت بی‌سابقه بوده است. حمل‌ونقل ریلی و مجموعه بزرگ مترو که باید اولویت نخست شهرداری تهران برای حل مشکل آلودگی هوا و ترافیک باشد، از اهمیت کافی برای شهردار تهران برخوردار نیست و به مسائل آن رسیدگی نمی‌شود. وضعیت کنونی مترو به نظم عمومی و حقوق شهروندان آسیب وارد کرده است، ما به شهروندان قول داده بودیم سفرهای ریلی از 2.5 میلیون سفر به هفت‌میلیون سفر افزایش پیدا کند اما در تحقق این برنامه دچار مشکل اساسی شده‌ایم».

45درصد مصوبات عمومی مربوط به معرفی افراد!

بررسی مصوبات شورای شهر تهران یکی‌دیگر از راهکارهایی است که به مدد آن می‌توان آنچه تا امروز در شورای شهر پنجم تهران گذشته است را مورد بررسی قرار داد. سامانه جامع مصوبات و بررسی مصوبات شورای شهر از ابتدای شهریور سال 96، یعنی ایام آغاز به کار شورای پنجمی‌ها تا همین امروز که حدود یک‌هفته‌ای به انتخابات هیات‌رئیسه سوم باقی مانده است نتایج جالبی را نشان می‌دهد. از شهریور 96 تا امروز مجموعا 399 مصوبه در شورای شهر تهران گذشته است که از این تعداد، 254 مصوبه عمومی، 124 مصوبه مربوط به باغ‌ها و 21 مصوبه هم مرتبط با نامگذاری‌ها بوده است.

اما جالب‌تر از 21 مصوبه مرتبط با نامگذاری‌ها، مصوبات عمومی شورای شهر است که در آن حدود 115 مصوبه از 254 مصوبه عمومی مربوط به انتخاب و معرفی و تعیین افراد به سمت‌ها و مسئولیت‌ها و عضویت در کمیسیون‌ها و... است. یعنی در یک نگاه کلی چیزی نزدیک به 45درصد مصوبات عمومی شورای شهر تهران در دو سال اخیر مربوط به معرفی افراد در جایگاه‌های مختلف بوده است. البته ناگفته نماند حدود 6-5 مورد از این انتخاب‌ها و معرفی‌ها مربوط به انتخاب شهردار تهران و سرپرست‌های شهرداری تهران است!

اجرای طرح کاهش آلودگی هوا با هدف کسب درآمد

اقدامات دیگر مدیریت شهری جدید در حوزه حمل‌ونقل، ترافیک و مشخصا مساله طرح ترافیک جدید که محسن پورسیدآقایی، معاون حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری تهران آن را اجرایی کرد هم بعد از دوسال و پس از ایجاد مسائل و حواشی بسیار، در آخر به مقصود نرسید. به‌طوری که در آخرین اظهارنظرها در این‌باره هادیانفر، رئیس‌پلیس راهنمایی و رانندگی ناجا با تاکید بر اینکه طرح کاهش آلودگی هوا از نظر پلیس کارساز نیست، گفت: «تهران ظرفیت چهارمیلیون خودرو را ندارد و اجرای این طرح بیشتر با هدف کسب درآمد انجام شده است.»پیش از هادیانفر برخی دیگر از مدیران شهری و کارشناسان و مسئولان نیز همچون بسیاری از مردم مخالفت خود را با اجرای طرح جدید ترافیک و تعیین محدوده دوم ترافیکی و... عنوان کرده بودند.

بهره سخن

یکی از ایرادات اصلی و موانع راه پیش‌روی مدیران شهری ممانعت دولت‌ها و عدم‌همسویی آنها با جریان مدیران شهری است که این اتفاق در دوره پنجم حل شده بود. یعنی دقیقا مدیرانی بر مسند مدیریت شهری نشستند که از لحظات فکری و جریان سیاسی همسو با دولت بودند و برای اولین‌بار شهردار در جلسات هیات دولت نیز حاضر بود. این امکان می‌توانست برای شهرداری و شورای پنجم به عنوان یک فرصت تلقی شود تا بتواند با هماهنگی بیشتر با دولت طرح های مهم و بزرگی را به مرحله اجرا بگذارد.

به نظر می رسد این مساله هم همچون انتخاب پیاپی شهردار باری اضافه بر دوش مدیران شهری شد، چراکه حالا آنها دیگر همین بهانه را هم برای پوشش کاستی‌ها نداشتند و نمی‌توانستند قصورات خود را به گردن دولت بیندازند. همچنان که یکدستی و یک صدایی موجود در شورا شهر کنونی مانع تضارب آراء شده و باعث شد که مسائل به خوبی پیش نرود.

براساس ادعایی که شورای شهر پنجم دارد و معتقد است مهم‌ترین موضوع و دستاوردش شفافیت است توقع می رود به صورت شفاف گزارش عملکرد دوساله خودشان را به مردم ارائه کنند. یعنی بگویند در این دوسال چه اقداماتی انجام داده‌اند، بگویند چرا شهر تهران در تمام زمینه‌ها تقریبا متوقف شده است؟