به گزارش راهبرد معاصر، 26 نماینده جمهوریخواه مجلس سنای آمریکا در نامهای از دولت «جو بایدن»، رئیسجمهور آمریکا خواستهاند درباره توافق مبادله زندانی با ایران توضیح دهد.
سناتورها در این نامه نوشتهاند: «در حالی که اعتقاد راسخ داریم ایالات متحده باید از تمامی منابع مناسب خود برای آزادی شهروندان آمریکایی که به ناحق در خارج از کشور بازداشت شدهاند استفاده کند اما این تصمیم رویهای فوقالعاده خطرناک را پایهگذاری میکند و رژیم ایران را قادر میسازد تا فعالیتهای بیثباتکننده خود را در سراسر خاورمیانه افزایش دهد.»
واشنگتن در سال ۲۰۱۸ چندین میلیارد دلار از داراییهای ناشی از فروش نفت ایران به کره جنوبی را پس از خروج «دونالد ترامپ» رئیس جمهور سابق آمریکا از توافق هستهای موسوم به «برنامه جامع اقدام مشترک» (برجام) مسدود کرد.
تلاشهای کره جنوبی از آن زمان تا کنون برای تحویل این داراییها به ایران با مخالفت آمریکا روبرو شده بود. با این حال، منابع خبری روز ۱۹ مرداد ماه گزارش دادند ایران و آمریکا با آزادسازی این داراییها در ازای مبادله چند زندانی میان دو طرف توافق کردهاند.
روزنامه نیویورکتایمز، به عنوان اولین رسانهای که این خبر را منتشر کرد گزارش داده بود پنج زندانی آمریکایی در ازای آزادی ایرانیهایی که به دلیل نقض تحریمها مجرم شناخته شدهاند از زندان آزاد خواهند شد.
مطابق این ادعا، ایالات متحده این۶ میلیارد دلار دارایی ایران در کره جنوبی را به حسابی در بانک مرکزی قطر منتقل خواهد کرد. این حساب تحت کنترل دولت قطر خواهد بود و به ایران اجازه داده خواهد شد تنها برای خرید مواد غذایی و دارو از آن استفاده کند.
این توافق انتقاد سیاستمداران جمهوریخواه را به همراه داشته است. در روزهای گذشته بسیاری از سیاستمداران فعلی و سابق این حزب از بایدن بابت اعطای دسترسی به ۶ میلیارد دلار دارایی ایران انتقاد کردهاند.
نامه این ۲۶ سناتور تازهترین نمونه از این انتقادها است. در بخشی از این نامه از دولت بایدن بابت رقم بالای داراییهایی که به موجب این توافق در اختیار ایران گذاشته میشود سوال شده است.
نگارندگان نامه خاطرنشان کردهاند: «زمانی که دولت اوباما در سال ۲۰۱۶، ۴۰۰ میلیون دلار دارایی نقد شده را به ایران منتقل کرد ما هشدار دادیم که این رویه خطرناک باعث قیمتگذاری روی جان آمریکاییها خواهد شد. هفت سال بعد، دولت فعلی در اقدامی که مصداق دیگری از نقض سیاست عدم باجدهی محسوب میشود ۱۵ برابر رقم قبلی به بزرگترین حامی تروریسم پرداخت میکند که ۱۵ برابر رقم قبلی به بزرگترین دولت حامی تروریسم دولتی در جهان باج پرداخت میکند.»
اشاره نگارندگان نامه به ماجرای تبادل زندانیان بین ایران و آمریکا در ۲۶ دی ماه سال ۱۳۹۴ در دولت باراک اوباما است که طی آن در ازای آزادی چهار زندانی از ایران، چند تن از ایرانیان بازداشت شده در آمریکا آزاد شدند.
در کنار تهیه تدارک برای این تبادل زندانیان، واشنگتن و تهران در آن زمان بر سر حل و فصل یک دعوای حقوقی قدیمی نیز توافق کردند که در نهایت به پرداخت ۱.۷ میلیارد دلار پول به ایران منجر شد.
ایران، بعد از پیروزی انقلاب اسلامی از دولت آمریکا بابت عدم تحویل ۴۰۰ میلیون دلار مندرج در قراردادی اجرایینشده برای خرید تسلیحات میان دولت «جیمی کارتر»، رئیسجمهور اسبق با شاه مخلوع ایران به «دیوان داوری دعاوی ایران و آمریکا» شکایت برده بود که در نهایت این دادگاه به نفع تهران رای داد.
وال استریت ژورنال گزارش داده بود که دولت اوباما در یک نشست محرمانه به قانونگذارن آمریکایی گفت که در راستای حل و فصل این دعوای حقوقی، بعد از پرداخت ۴۰۰ میلیون دلار اولیه، مبلغ ۱.۳ میلیارد دلار دیگر در دو قسط در تاریخ های ۲۲ ژانویه و ۵ فوریه آن سال به ایران انتقال داده شدند.
پرداخت این پول به ایران که تقریباً از نظر زمانی با آزادی چندین شهروند آمریکایی بازداشتی در ایران مقارن شد در آن زمان هم سبب ایجاد جنجالهای فراوان در محافل سیاسی آمریکا شد و انتقادات تند نمایندگان کنگره را همراه داشت./فارس