کرملین: احتمال عامدانه بودن سقوط هواپیمای پریگوژین بررسی می‌شود
سخنگوی کاخ کرملین تصریح کرد سقوط عامدانه هواپیمای حامل فرمانده سابق ارتش خصوصی واگنر یکی از احتمالاتی است که مسئولان روسیه‌ای در حال بررسی آن هستند.
به گزارش راهبرد معاصر؛ «دیمیتری پسکوف»، سخنگوی کاخ کرملین روز چهارشنبه گفت مسئولان روسیه احتمال سقوط عامدانه هواپیمای «یوگنی پریگوژین»، فرمانده سابق گروه واگنر را در نظر می‌گیرند.
پسکوف در جمع خبرنگاران در پاسخ به سوالی درباره تحقیقات جاری در خصوص مرگ پریگوژین گفت: «مشخص است که احتمال‌های متفاوتی در حال بررسی هستند از جمله این احتمال که یک جنایت عامدانه در میان باشد.»
پسکوف در پاسخ به این سوال که آیا سازمان بین‌المللی هوانوردی غیر‌نظامی نیز درباره سقوط این هواپیما تحقیق خواهد کرد گفت: «اجازه بدهید منتظر تحقیقات روسیه بمانیم.»
خبرگزاری رویترز پیش از این مدعی شده بود روسیه به اطلاع شرکت سازنده هواپیما رسانده که فعلاً بر اساس قواعد بین‌المللی اقدام به تحقیقات درباره سقوط این هواپیما نخواهد کرد.
پسکوف در پاسخ به سوالی در این خصوص گفت: «اول آنکه، تحقیقات جریان است و کمیته تحقیقات در حال انجام آن است. در چنین شرایطی نمی‌توان از جنبه‌های بین‌المللی در این تحقیقات سخن به میان آورد.»
هواپیمای سبک «امبرائر» که روز ۲۳ اوت در حال انتقال پریگوژین از سن‌پطرزبورگ به مسکو بود در منطقه شمال مسکو سقوط کرد. این حادثه به مرگ تمامی ۱۰ سرنشین هواپیما از جمله دو نفر از مقام‌های ارشد واگنر، چهار مأمور حفاظت از پریگوژین و سه خدمه هواپیما شد.
علت حادثه هنوز مشخص نیست، اما رسانه‌های غربی از نخستین دقایق حادثه مدعی شده‌اند که ممکن است سقوط هواپیما به صورت عامدانه برای انتقام از شورش ارتش خصوصی واگنر علیه روسیه صورت گرفته باشد.
سقوط این هواپیما دقیقاً دو ماه بعد از آن صورت گرفت که نیرو‌های پریگوژین توانستند در رویدادی که آن را «راه‌پیمایی عدالت» نامگذاری کردند کنترل شهر «روستوف» را به دست بگیرند.
پنجشنبه گذشته روزنامه‌های نیویورک‌تایمز و وال‌استریت‌ژورنال با استناد به مقام‌های غربی که اشاره‌ای به نام آن‌ها نشده مدعی شده بودند انفجار بمب عامل سقوط هواپیمای حامل «یوگنی پریگوژین» بوده است.
روزنامه نیویورک‌تایمز به نقل از مقام‌های آمریکایی و سایر کشورهای غربی نوشته بود احتمالاً انفجار یک بمب در هواپیمای حامل پریگوژین باعث سقوط آن و مرگ تمامی سرنشین‌های آن بوده است.
نیویورک‌تایمز با بیان اینکه این نتیجه‌گیری مربوط به «گزارش‌های اطلاعاتی مقدماتی» است نوشت که هنوز هیچ جمع‌بندی قطعی در این خصوص حاصل نشده است.
ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه پنجشنبه گذشته در نخستین اظهارنظر درباره این حادثه گفت که مسئولان روسیه‌ای در حال انجام تحقیقات درباره دلیل سقوط هواپیما هستند.
او درگذشت یوگنی پریگوژین و دیگر سرنشین‌های آن هواپیما را به خانواده‌های جان‌باختگان تسلیت گفت و تصریح کرد که از دهه ۱۹۹۰ پریگوژین را می‌شناخته است.
پوتین تصریح کرد: «این تحقیقات به طور کامل انجام خواهند شد و تا پایان ادامه خواهند یافت. تردیدی در این خصوص وجود ندارد. اجازه بدهید ببینیم عوامل تحقیق در آینده نزدیک در این خصوص چه می‌گویند. همین الان، آزمایش‌های کارشناسان، آزمایش‌های فنی و آزمایش‌های ژنتیک در حال انجام است و این مسئله قدری طول خواهد کشید.»
سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه هم در اظهارنظر درباره این موضوع گفته لازم است که بر واقعیت‌ها تمرکز شود نه بر آنچه رسانه‌های غربی می‌گویند.
مقام‌های برخی از کشورهای غربی طی یک هفته گذشته تلاش کرده‌اند این سانحه و مرگ پریگوژین را به انتقام‌جویی ولادیمیر پوتین بابت شورش ناکام او در دو ماه گذشته نسبت دهند.
ه عنوان مثال، زیبیگنیو راو، وزیر امور خارجه لهستان پنجشنبه گذشته گفت: «اگر کسی فکر کند که این حادثه تصادف بوده است ما برای پیدا کردن اسمی که بتواند او را توصیف کند دچار مشکل می‌شویم.»
وی اضافه کرد: «مشخص است که مخالفان سیاسی‌ای که پوتین آن‌ها را خطری برای قدرتش می‌داند با مرگ طبیعی فوت نمی‌کنند.»
جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا هم چهارشنبه هفته گذشته بدون ارائه هیچ مستنداتی مدعی شده بود در روسیه اتفاقات کمی رخ می‌دهند که ولادیمیر پوتین عامل آن‌ها نباشد.
مقام‌های اوکراین حتی با صراحت بیشتر این اتفاق را به پوتین نسبت داده‌اند. میخائیلو پودولیاک، یکی از مشاوران زلنسکی ساعتی بعد از وقوع سانحه دیروز در فضای مجازی نوشته بود که پریگوژین با کودتای ناکام خود حکم مرگش را امضا کرده بود.
او نوشت: «مشخص است که پوتین کسی را نمی‌بخشد و منتظر لحظه مناسب برای کشتن او بود.»
او در ادامه نوشت: «حذف پریگوژین و فرماندهی واگنر دو ماه بعد از کودتای ناکام علامتی از پوتین به نخبگان روسیه قبل از انتخابات ۲۰۲۴ است.»
پریگوژین ۶۲ ساله فرمانده شرکت نظامی خصوصی واگنر بود که تا چندی قبل تحت حمایت کرملین قرار داشت. به پریگوژین لقب «سر آشپز پوتین» داده شده بود، زیرا مشهور بود که پوتین در رستوران‌های او غذا می‌خورد و با بعضی از غذاخوری‌های او قرارداد‌های دولتی امضا کرده بود.
نام گروه واگنر از چند ماه پیش که خبر‌هایی از عزیمت آن‌ها به اوکراین برای کمک به نیرو‌های ارتش روسیه در جنگ منتشر شده بود بر سر زبان‌ها افتاد. هنگامی که اختلافاتی میان پریگوژین با فرماندهان ارتش روسیه بروز کرد گروه واگنر معروف‌تر از هر زمان دیگر شده بود.
اوج اختلافات پریگوژین با ارتش روسیه سوم تیرماه سال جاری به صحنه نمایش در آمد. او بعد از متهم کردن نیرو‌های ارتش روسیه به حمله به مواضع این گروه، شورشی را علیه روسیه رهبری کرد که البته تنها ۲۴ ساعت دوام داشت و با وساطت بلاروس به پایان رسید.
با آنکه پریگوژین از حامیان حمله روسیه به اوکراین بود به صورت علنی از «سرگئی شویگو»، وزیر دفاع روسیه و «والری گراسیموف»، رئیس ستاد مشترک ارتش روسیه انتقاد می‌کرد و این دو مقام روسیه را عامل کمبود‌های ارتش روسیه در جنگ می‌دانست.
ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه در یک سخنرانی تلویزیونی در روز شورش اقدامات واگنر را خیانت و خنجر از پشت توصیف کرد.
نیرو‌های گروه واگنر در این شورش توانستند کنترل شهر «روستوف-نا-دونو» در کشور روسیه را به دست بگیرند و در حال حرکت به سمت مسکو بودند که «الکساندر لوکاشنکو»، رئیس‌جمهور بلاروس اعلام کرد به توافقی با پریگوژین برای پایان دادن به این غائله دست پیدا کرده است.
شب ۲۴ ژوئیه عقب‌نشینی نیرو‌های واگنر آغاز شده بود و در این شرایطی بود که مفاد این توافق و شرایط اجرای آن از موضوعات مبهمی بود که به موضوعی برای گمانه‌زنی‌های زیادی میان تحلیلگران تبدیل شد.
اندکی بعدتر از این شورش ناتمام کاخ کرملین اعلام کرد پریگوژین ۵ روز بعد از رهبری آن شورش در جلسه‌ای با پوتین شرکت کرد.
پریگوژین گروه واگنر را در سال ۲۰۱۴ پایه‌گذاری کرد. این گروه که گفته می‌شود در حال حاضر حدود ۲۵۰۰۰ نیروی نظامی دارد در فهرست تحریم‌های ایالات متحده آمریکا قرار گرفته است.
پریگوژین سه‌شنبه گذشته برای نخستین بار از زمان رهبری کردن شورش نیروهایش علیه کرملین، ویدئویی از خود که احتمالا در آفریقا ضبط شده بود در کانال‌های تلگرامی مربوط به این شرکت منتشر کرد.
در این ویدیو پریگوژین در لباس استتار نظامی و مسلسل به دست در یک منطقه بیابانی ایستاده بود. پشت سر پریگوژین در فاصله کمی دورتر افراد مسلح دیگری به همراه یک وانت پیکاپ نظامی به چشم می‌خوردند. / فارس