واکاوی اهداف سفر امیرعبداللهیان به سوریه و لبنان

به گزارش «راهبرد معاصر»؛ در هفته‌های اخیر نظامیان اشغالگر آمریکایی تحرکات مشکوکی را در مرزهای عراق و سوریه انجام دادند و اعتراضات اقتصادی به دلیل افزایش تورم، کاهش ارزش پول ملی و خشکسالی در استان‌های السویدا و درعای سوریه تشدید شده است. تنش‌ها میان نظامیان رژیم صهیونیستی در مرزهای جنوب لبنان به شدت افزایش یافته است و برخی کارشناسان از احتمال برخورد نظامی میان دو طرف خبر می‌دهند. 

علاوه بر این، جریان‌های مختلف لبنان در کش و قوس اجماع بر سر گزینه احتمالی پست ریاست جمهوری هستند. برخی کارشناسان از احتمال ورود مشاور رئیس جمهور آمریکا برای میانجی گری و ترسیم مرزهای زمینی میان رژیم صهیونیستی و لبنان خبر می‌دهند. 

نکته کلیدی پس از پایان سفر کاری وزیر امور خارجه به دمشق، تأکید سوریه بر خروج کامل نیروهای نظامی ترکیه از خاک این کشور به عنوان شرط اصلی عادی سازی روابط میان دمشق و آنکاراست

چهارشنبه گذشته امیرعبداللهیان در سفری رسمی راهی دمشق، پایتخت سوریه شد. وزیر امور خارجه در دمشق با حسین عرنوس نخست وزیر، فیصل المقداد وزیر امور خارجه و درنهایت بشار اسد، رئیس جمهور سوریه دیدار و گفت‌وگو کرد. در این دیدارهای دو طرف علاوه بر درخواست اجرایی شدن سند جامع همکاری میان ایران و سوریه، به صورت ویژه بر ضرورت همکاری‌ها در زمینه انرژی، خودرو، برق و تسهیلات بانکی تأکید کردند. 

همچنین در این دیدارها به موضوعات مهمی همچون لزوم پاسخ به تجاوز هوایی رژیم صهیونیستی، تحرکات مشکوک نیروهای آمریکایی و تداوم حضور نظامیان ترک در شمال سوریه پرداخته شد. 

نکته کلیدی پس از پایان سفر کاری وزیر امور خارجه به دمشق، تأکید سوریه بر خروج کامل نیروهای نظامی ترکیه از خاک این کشور به عنوان شرط اصلی عادی سازی روابط میان دمشق و آنکاراست. به گزارش روزنامه دیلی‌صباح، رجب طیب اردوغان رئیس‌جمهور ترکیه دوشنبه برای دیدار با ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه راهی سوچی خواهد شد. 

در این سفر پیش‌بینی می‌شود دو طرف درباره موضوعات مهم منطقه‌ای و بین‌المللی مانند بحران اوکراین، تمدید یا بازتعریف توافق غلات دریای سیاه، تبدیل ترکیه به هاب انرژی گازی و عادی‌سازی روابط سوریه-ترکیه به رایزنی بپردازند. پیش تر آنکارا در پلت‌فرم‌های سه و چهارجانبه مسکو شرط عادی سازی روابط با دمشق را اجرایی شدن قطعنامه 2254 شورای امنیت سازمان ملل متحد، بازگشت داوطلبانه مهاجران سوری و اعطا نکردن امتیاز سیاسی به گروه‌های کُرد سوری اعلام کرده بود. 

در سوی مقابل، دولت بشار اسد رئیس جمهور سوریه خواهان پایان اشغال مناطق شمالی سوریه و قطع حمایت ترکیه از معارضان سوری است. حال باید منتظر ماند و دید آیا آنکارا از مواضع پیشین خود در قبال سوریه عقب نشینی خواهد کرد یا آنکه به دنبال حضور بلندمدت در خاک همسایه جنوبی است. 

امیرعبداللهیان پس از پایان مأموریتش در سوریه، سی‌ویکم آگوست راهی بیروت، پایتخت لبنان شد. وی در بدو ورود به پایتخت عروس غرب آسیا خواهان تفاهم میان گروه‌های لبنانی برای ازسرگیری گفت‌وگوها و تسریع در روند انتخاب رئیس جمهور لبنان شد. 

دومین مأموریت وزیر امور خارجه در سفر به لبنان دیدار با رهبران گروه‌های فلسطینی، به ویژه جنبش مقاومت اسلامی فلسطین (حماس) و جهاد اسلامی بود. در این نشست دو طرف علاوه بر تأکید بر تداوم حمایت از مردم و آزادسازی سرزمین فلسطین، اولویت نخست مقاومت را عقب نشینی نکردن از کرانه باختری اعلام کردند. 

در دو سال اخیر هسته‌های کوچک مقاومت با حمایت مالی- نظامی جهاد اسلامی به تدریج در مناطق مختلف کرانه باختری، مانند اردوگاه جنین شکل گرفته‌اند و آماده انجام عملیات استشهادی علیه اهداف مشخص در شهرک‌های صهیونیست نشین و سرزمین‌های اشغالی هستند.

امیرعبداللهیان در بدو ورود به پایتخت عروس غرب آسیا خواهان تفاهم میان گروه‌های لبنانی برای ازسرگیری گفت‌وگوها و تسریع در روند انتخاب رئیس جمهور لبنان شد

امیرعبداللهیان در ادامه سفرش با نبیه بری رئیس مجلس، عبدالله بوحبیب وزیر امور خارجه و سید حسن نصرالله دبیرکل حزب‌الله لبنان دیدار کرد و درباره موضوعات مورد علاقه به رایزنی پرداخت. 

عادی سازی روابط با عربستان، ضرورت تسریع در روند انتخاب رئیس جمهور جدید لبنان، افزایش خطر امنیتی صهیونیست‌ها در مرزهای جنوبی و توسعه روابط اقتصادی میان تهران- بیروت ازجمله موضوعات مطرح شده در این نشست‌ها بود.

عبارت‌های مثبت و سازنده، توصیف وزیر امور خارجه ایران درباره همکاری تهران- ریاض برای کمک به بهبود امور سوریه و لبنان است. پس از اعلام توافق پکن میان ایران و پادشاهی سعودی، علاوه بر ازسرگیری روابط دیپلماتیک و بازگشایی مراکز حافظ منافع دو کشور، سطح تنش‌ها در پرونده‌های سوریه، یمن و لبنان کاهش یافته است. 

کارشناسان معتقدند، نزدیکی ایران و عربستان به عنوان دو قدرت تأثیرگذار در منطقه غرب آسیا زمینه پایان رقابت‌های ژئوپلیتیکی و آغاز همکاری‌های امنیتی- اقتصادی میان محور مقاومت و بلوک محافظه‌کار عربی را فراهم خواهد آورد.

بهره سخن

پس از انعقاد توافق پکن، منطقه سوریه جزو نخستین مقاصد سفر منطقه‌ای وزیر امور خارجه ایران بود. از آن زمان تاکنون روابط دیپلماتیک میان دمشق- ریاض برقرار شده و سوریه به اتحادیه عرب بازگشته است. همچنین سطح تنش‌های سیاسی میان گروه‌های مختلف لبنان کاهش یافته و اکنون مذاکرات سیاسی بر سر انتخاب رئیس جمهور جدید لبنان در جریان است. 

فراتر از موضوعات داخلی و منطقه‌ای، تشدید تحرکات آمریکا و رژیم صهیونیستی در مرزهای عراق، سوریه و لبنان احتمال آغاز تجاوز نظامی یا عملیات محدود علیه اهداف مقاومت را تقویت می‌کند. هم‌زمان سازمان ملل متحد مأموریت سالانه 10 هزار نیروی یونیفل در مرز لبنان و رژیم صهیونیستی را این‌بار بدون در نظر گرفتن هماهنگی میان نیروهای سازمان ملل متحد و ارتش لبنان تمدید کرده است. 

شاید به همین دلیل دبیرکل حزب الله در سخنرانی آخر خود با در نظر گرفتن احتمال کنار گذاشته شدن گزینه «جنگ نیابتی» از سوی آمریکا و ورود مستقیم به میدان نبرد، با استخدام لحنی طعنه آمیز به نیروهای آمریکایی خوش‌آمد گفت.