امیرعبداللهیان در نشست با همتای ترکیه‌ای: هرگونه تغییر ژئوپلتیک در منطقه را برنمی‌تابیم
وزیر امور خارجه در نشست خبری با همتای ترکیه‌ای تصریح کرد: هرگونه تغییر ژئوپلتیک در منطقه و محدود کردن مسیر‌های تاریخی ترانزیتی موجود در منطقه را هرگز برنخواهیم تافت.
به گزارش راهبرد معاصر؛ حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران که امروز (یکشنبه) ۱۲ شهریور ماه میزبان «هاکان فیدان» وزیر خارجه ترکیه در نخستین سفرش به تهران بعد از تصدی این سمت، بود، پس از استقبال از وی و دیدار و گفتگو با همتای ترکیه‌ای که چهار ساعت به طول انجامید در نشست خبری مشترک به تشریح رایزنی‌های انجام شده پرداخت.
وی در ابتدای این نشست خبری به همتای ترکیه‌ای خیرمقدم گفت.
وزیر خارجه بیان کرد: امروز در خصوص همه ابعاد همکاری‌های دوجانبه گفتگو‌هایی مفصل، اما نتیجه بخش بین ما و هیأت همراه دو کشور انجام شد.
رئیس دستگاه دیپلماسی ادامه داد: در این مذاکرات اجرای برنامه جامع همکاری‌های مشترک ایران و ترکیه که چند ماه پیش در جریان سفر اردوغان به تهران انجام شد مورد بحث و بررسی قرار دادیم. بسیار خرسندیم که توافقات دو رئیس جمهور در مسیر درست و رو به پیشرفت قرار دارد.
امیرعبداللهیان اضافه کرد: در مواردی که موانعی در مسیر همکاری‌ها وجود دارد، اتفاق نظر داریم که سازوکار‌های موجود بین دو کشور در زمینه‌های مختلف مجددا فعال شود و سازوکار‌های فعال بین ما در فاصله زمانی کوتاه از طریق نشست‌های تخصصی نسبت به رفع موانع اقدامات لازم، به عمل بیاید.
وی عنوان کرد: هدفگذاری حجم تبادل تجاری دو کشور ۳۰ میلیارد یورو است و اکنون در میانه راه هستیم. اخیرا آقای صفری معاون دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه سفری به آنکارا داشت و برای ارتقای حجم تبادل تجاری، توافقات خوبی در زمینه اقتصادی بین دو کشور حاصل شد. امروز آن توافقات را مورد تأکید قرار دادیم.
مسیر‌های ترانزیت در منطقه ما مسیر‌های مکمل بین ایران و ترکیه است
امیرعبداللهیان بیان کرد: اتفاق نظر داریم بر بروزرسانی سند تجارت ترجیحی و در حوزه حمل و نقل و ترانزیت اتفاق نظر داریم که مسیر‌های ترانزیت در منطقه ما مسیر‌های مکمل بین ایران و ترکیه است و مسیر‌ها عامل رقابت نیست، بلکه عامل تکمیل همکاری‌ها بین ایران و ترکیه است.
وی گفت: بر توسعه همکاری‌ها در حوز‌های علم، فناوری، صنعت، انرژی، بهداشت و درمان، استاد و دانشجو، گردشگری و تبادل هر چه بیشتر تیم‌های ورزشی تأکید کردیم.
وزیر خارجه ادامه داد: معتقدیم علاوه بر موضوعات دوجانبه متنوعی که در دستورکار دو کشور قرار دارد، باید در موضوعات کنسولی به دلیل تردد فراوان اتباع دو کشور بتوانیم همکاری‌های کنسولی نیرومندتری را داشته باشیم.
امیرعبداللهیان بیان کرد: بعد از گذشت پنج سال، فردا نشست کمیته انتقال محکومان به صورت مشترک در آنکارا برگزار خواهد شد. امیدوار هستیم اتباع دو کشور در تردد‌های خود قوانین را رعایت کنند و ثانیا بتوان نسبت به تبادل مجرمان و زندانیان اقدام لازم را در چارچوب همکاری‌های انسانی به عمل بیاوریم.
وی گفت: بر آمادگی خود برای امضای سند جامع همکاری‌های تجاری تأکید کردیم. همکاری‌های کشاورزی دو کشور به گونه‌ای بوده که کمیته مشترک راهبردی کشاورزی را در فرمت‌های تعریف شده بین دو کشور داریم و در این چارچوب برگزاری نشست‌های این کمیته مورد توجه مشترک ما قرار دارد.
امیرعبداللهیان ادامه داد: اتفاق نظر داریم که نسبت به توسعه منطقه آزاد در مرز مشترک و اتصال آن به اوراسیا اقدام کنیم. این از جمله موضوعات مهمی است که به افزایش حجم تبادل تجاری و دستیابی هر چه نزدیک‌تر به هدفگذاری حجم تبادل تجاری ۳۰ میلیارد دلاری مورد توجه آقایان رئیسی و اردوغان خواهد شد.
وی گفت: در خصوص افتتاح گذرگاه‌های مرزی جدید، از سال گذشته با همکاران خودمان در ترکیه گفتگو کردیم که علاوه بر بازارچه مرزی ساری سو، بازارچه‌های کوزه رش، پیراحمد کندی و ... در دستورکار قرار بگیرد. پیشنهاداتی از ترکیه دریافت کردیم که همکاران ما در وزارت کشور این موضوع را در دستورکار جدی قرار داده‌اند.
استفاده منصفانه از آب رودخانه ارس
وزیر خارجه افزود: در مذاکرات امروز بر مسأله آب و مشکلات کم آبی و حساسیت‌های ایجاد شده تأکید کردیم. اتفاق نظر داریم کمیته فنی مشترک تشکیل شده از سال گذشته در آینده نزدیک به تهران سفر و دور جدید گفتگو‌ها بین کمیته‌های فنی مورد توجه جدی ما قرار دارد. استفاده منصفانه از آب رودخانه ارس با در نظر گرفتن حق‌آبه تاریخی، عرفی و زیست محیطی به منابع پایین دست ارس باید به صورت کامل صورت بگیرد. آقای فیدان در مسیر گفتگو‌ها و مذاکرات و رفع نگرانی هموطنان ایرانی دستورات لازم را صادر خواهد کرد.
وی با بیان اینکه درباره برخی مسائل منطقه‌ای گفتگو کردیم، اظهار داشت: موضوع اولی که در حوزه جهان اسلام به آن پرداختیم اقدامات فعال‌تر برای مقابله با اسلام هراسی و جلوگیری از اهانت به کتب آسمانی و قرآن کریم بود. همچنین تمرکز به موضوع فلسطین و مسأله قدس به عنوان اولویت کشور‌های اسلامی و کشور‌های منطقه از دیگر موارد مورد گفتگو بود. تأکید کردیم رژیم صهیونیستی و حضور رژیم صهیونیستی در منطقه نتیجه‌ای جز فتنه انگیزی و تفرقه افکنی بین کشور‌های مسلمان و دامن زدن به ناامنی‌ها در منطقه نداشته است.
امیرعبداللهیان در بحث قفقاز اضافه کرد: قویا معتقدیم زمان عبور از دوره تنش و درگیری به دوره صلح و همکاری در قفقاز فرارسیده است. در گفتگو‌هایی که اخیرا با الهام علی‌اف رئیس جمهور آذربایجان داشتیم، توافقات خوبی بین ما صورت گرفت. از توافقات و گفتگو‌های ارمنستان و آذربایجان در این زمینه استقبال می‌کنیم و بار دیگر تأکید می‌کنیم هرگونه تغییر ژئوپلتیک در منطقه و هرگونه اقدام برای محدود کردن مسیر‌های تاریخی ترانزیتی موجود در منطقه را هرگز برنخواهیم تافت.
باید از مسیر دیپلماسی و گفتگو نگرانی‌های هر دو طرف ترکیه و سوریه رفع شود
وی ادامه داد: در جریان گفتگو‌ها به موضوع سوریه و نگرانی ترکیه از وضعیت امنیتی مرز‌های مشترک ترکیه و سوریه پرداختیم. با تأکید بر حاکمیت و تمامیت ارضی کشورها، معتقد هستیم باید از مسیر دیپلماسی و گفتگو نگرانی‌های هر دو طرف ترکیه و سوریه از موضوعات مرتبط با تروریسم، امنیت مشترک مرز و آوارگان، به همکاری دو کشور منجر شود. جمهوری اسلامی ایران هم در ظرفیت داشتن رابطه دوستانه با دو کشور و هم در چارچوب نشست چهارجانبه ایران، روسیه، ترکیه و سوریه به تلاش‌های خود برای رفع نگرانی برادران در ترکیه و همچنین در چارچوب احترام به تمامیت ارضی سوریه، به تلاش‌های سازنده خود ادامه می‌دهد.
وزیر خارجه بیان کرد: امروز بار دیگر شاهد طرح ایده‌های سازنده از سوی فیدان در مورد امنیت مرز مشترک، مبارزه با تروریسم و ضرورت بازگشت آوارگان سوری به کشور خودشان بودم و از این بابت از مواضع سازنده ایشان قدردانی می‌کنم.
نشست سه جانبه ایران، ترکیه و عربستان
وی گفت: درباره وضعیت در اوکراین، افغانستان و فرمت‌های سه جانبه‌ای که در پی عادی شدن روابط ایران و عربستان، می‌تواند شکل بگیرد، با آقای هاکان فیدان گفتگو کردیم. دو طرف اتفاق نظر داریم که با توجه به ابراز تمایل عربستان، در آینده نسبت به تشکیل نشست سه جانبه ایران، عربستان و ترکیه با هدف تمرکز بر همکاری‌های هر چه بیشتر اقتصادی، تجاری و سرمایه گذاری اقدام کنیم.
امیرعبداللهیان خاطرنشان کرد: درباره پیشنهاد آقای هاکان فیدان در خصوص از سرگیری فرمت ایران، آذربایجان و ترکیه با هدف همکاری‌های نیرومندتر با هدف برقراری صلح و ثبات در قفقاز اتفاق نظر داریم.
وی در پاسخ به سؤالی بیان کرد: از سال گذشته بر سر تشکیل کمیته فنی مشترک در حوزه آب توافق کردیم و سال گذشته هیأتی از ایران به ترکیه سفر و توافقات خوبی انجام شد و امروز در گفتگو با همتای ترکیه‌ای بر استمرار این گفتگو‌ها و توجه جدی ترکیه بر موضوع رودخانه ارس و در موضوع انتقال کامل، دقیق، عرفی و متعارفی که در طی سالیان متمادی به مناطقی در شمال غرب ایران در حوزه‌های آبی سرچشمه گرفته از ترکیه گفتگو کردیم.
وی افزود: وزیر خارجه ترکیه بیان کرد که هیچ برنامه‌ای در ترکیه برای محروم کردن و یا کاهش استان‌های واقع در شمال غربی ما از دسترسی به آب‌های مناطق بالادستی در ترکیه وجود نخواهد داشت. / فارس