درخواست افزایش قیمت خودروسازان با وجود ثبات ارزی و کاهش تورم تولیدکننده
برخی خودروسازان داخل به تازگی درخواست افزایش قیمت مجدد را به سازمان حمایت داده‌اند، این در حالی است که از ابتدای امسال با اجرای سامانه یکپارچه، تثبیت نرخ ارز و کاهش تورم، بازار متلاطم خودرو آرام گرفت و قیمت ارز و نرخ تورم که از مؤلفه‌های تاثیرگذار بر قیمت خودرو لحاظ می‌شود، کاهشی بوده است.
به گزارش راهبرد معاصر؛ بازار خودروی کشور که مدت‌ها پرتلاطم و نوسانی بود، از اردیبهشت امسال و با ثبت‌نام همه متقاضایان در سامانه یکپارچه خودرو، به تدریج آرام شد و از دو الی 3 ماه پیش سیر نزولی قیمت‌ها، دلال‌ها و واسطه‌ها را از این بازار خارج کرد.
به گفته سعید مؤتمنی، رئیس اتحادیه نمایشگاه‌داران و فروشندگان خودرو تهران، با توجه به کاهش فاصله قیمت خودرو از بازار تا کارخانه، تقاضای کاذب و دلالی در بازار خودرو از بین رفته است و دلالان نمی‌توانند وارد این بازار شوند زیرا می‌دانند در صورت ورود به این بازار طی چند روز بخشی از سرمایه خود را از دست می‌دهند.
اما در شرایطی که بازار خودرو آرام گرفته است و شرای رقابت هم 2 بار قیمت خودرو را برای خودروسازان افزایش داده است، شنیده‌ها حاکی از آن است که خودروسازان داخل مجددا درخواست افزایش قیمت برای محصولاتشان را داده‌اند.
پیگیری خبرنگار فارس حاکی از آن است که این درخواست افزایش قیمت خودروسازان، به سازمان حمایت مصرف‌کننده و تولیدکننده ارائه شده است اما سازمان حمایت هنوز به شورای رقابت نداده است.
البته اخیرا شورای رقابت قیمت 5 محصول سایپا را افزایش داد و نرخ‌های جدید را اعمال کرد، (از اینجا بخوانید) اما بررسی‌ها حاکی از آن است که خودروسازان داخل دوباره دنبال افزایش قیمت تا 30 درصد آن هم در سال مهار تورم هستند.
* تثبیت قیمت ارز در چند ماه اخیر و تخصیص ارز حواله به خودروساز
درخواست افزایش قیمت خودرو توسط خودروسازان داخل در شرایطی مطرح شده است که یکی از مهمترین مؤلفه‌های تأثیرگذار بر قیمت خودرو یعنی قیمت ارز (دلار و یورو) در ماه‌های گذشته ثابت بوده و نوسان نداشته است، بازار ارز در چند ماه اخیر در آرامش به سر می‌برد و بازار ساز موفق‌شده است فعالیت سودگران را با استفاده از سیاست‌های درست متوقف کند، در واقع بهانه اصلی خودروسازان برای افزایش قیمت خودرو یعنی نوسان نرخ ارز، هیچ منطق و توجیهی ندارد.
ضمن آنکه خودروسازان داخل که برخی از آنها نام تولید ملی را هم بر محصولات خود گذاشته‌اند، اگر هم برای واردات ماده اولیه یا قطعه، ارز نیاز داشته باشند، ارز حواله حدود 37 هزار تومانی در اختیار آنها بوده است و طبق تأکید بانک مرکزی، وقتی ارز حواله به واردکننده داده می‌شود، خرید ارز از بازار توسط آنها تخلف است، بنابراین خودروسازان ارز 37 هزار تومانی گرفته‌اند اما باز دنبال افزایش قیمت هستند.
* شورای رقابت: به هیچ عنوان قرار نیست هر 3 ماه یکبار قیمت خودرو افزایش یابد
با این حال، سپهر دادجوی توکلی، مدیر روابط عمومی مرکز ملی رقابت در خصوص برخی اظهارنظرها مبنی بر بررسی افزایش قیمت خودرو در شورای رقابت ضمن رد شایعات مربوط به افزایش قیمت خودرو، به خبرنگار فارس گفت: شورای رقابت هیچگونه فهرست کارشناسی شده‌ای در خصوص افزایش قیمت از سوی دستگاه‌های متولی دریافت نکرده است.
به گفته مدیر روابط عمومی مرکز ملی رقابت به هیچ عنوان قرار نیست هر 3 ماه یکبار قیمت خودرو افزایش یابد، براساس دستورالعمل کارگروه خودرو، شورای رقابت موظف است تا رصد بازار و روند تولید و توزیع خودرو را مورد بررسی قرار دهد و در این راستا مسیر آنالیز قیمتی انواع محصولات نیز انجام می‌شود اما این امر به این معنا نیست که هر 3 ماه یکبار قیمت خودرو افزایش می‌یابد در واقع برخی جمله مذکور را به صورت غلط تفسیر کرده‌اند.
البته بررسی دستورالعمل 543 شورای رقابت (تنظیم بازار خودروی سواری) و همچنین مصوبه 533 (دستورالعمل کارگروه خودرو) نیز نشان می دهد که در هیچ یک از این مصوبات ذکر نشده که خودروساز هر 3 ماه یکبار می تواند درخواست افزایش قیمت داشته باشد یا اینکه قیمت خودرو هر 3 ماه یکبار باید بررسی شود.
* تورم هم در ماه‌های اخیر کاهش یافته است
از سوی دیگر اگر تورم نیز یکی از مؤلفه‌های افزایش قیمت خودرو باشد، باید گفت که براساس اعلام بانک مرکزی تورم کاهش یافته است.
محمدرضا فرزین، رئیس کل بانک مرکزی پیش از این، در آیین رونمایی از سامانه یکپارچه احکام قضایی گفت که با اقدامات انجام شده توسط بانک مرکزی و بدنه اقتصادی دولت در ماه‌های گذشته آرامش نسبی در بازارها برقرار شده و شاهد کاهش تورم هستیم. این شرایط در خردادماه به‌وضوح دیده شد و برآوردهای بانک مرکزی نیز نشان می‌دهد که این کاهش تورم همچنان ادامه خواهد داشت.
وی ادامه داد: نرخ ارز نیز به ثبات رسیده و معتقدیم که این ثبات باید تداوم داشته باشد و ادامه این ثبات می‌تواند منجر به تغییرات اساسی در انتظارات و اعتماد فعالان اقتصادی کشور شود.
* کاهش تورم فصلی مانعی برای افزایش قیمت خودرو
براساس گزارش مرکز آمار ایران در فصل بهار ١٤٠٢، درصد تغییرات شاخص قیمت تولیدکننده بخش صنعت نسبت به فصل قبل (تورم فصلی) ٩,٣ درصد است که در مقایسه با همین اطلاع در فصل قبل (١٢.٨ درصد)، ٣.٥ واحد درصد کاهش داشته است.
* شاخص قیمت کل
در فصل بهار ١٤٠٢، شاخص قیمت تولیدکننده بخش صنعت ٩٦٥,٤ است که نسبت به فصل قبل (تورم فصلی) ٩.٣ درصد افزایش، نسبت به فصل مشابه سال قبل (تورم نقطه به نقطه) ٢٥.٦ درصد افزایش و در چهارفصل منتهی به فصل جاری نسبت به دوره مشابه سال قبل (تورم سالانه) ٢٧.٠ درصد افزایش داشته است.
* کاهش تورم فصلی
در فصل بهار ١٤٠٢، درصد تغییرات شاخص قیمت تولیدکننده بخش صنعت نسبت به فصل قبل (تورم فصلی) ٩,٣ درصد است که در مقایسه با همین اطلاع در فصل قبل (١٢.٨ درصد)، ٣.٥ واحد درصد کاهش داشته است. به عبارتی، میانگین قیمت دریافتی توسط تولیدکنندگان محصولات صنعتی به ازای تولید کالاهای خود در داخل کشور، در فصل بهار ١٤٠٢ نسبت به فصل قبل، ٩.٣ درصد افزایش دارد. در این فصل بیشترین تورم فصلی با ٢٥.٨ درصد مربوط به گروه «چاپ و تکثیر رسانه های ضبط شده» و کمترین تورم فصلی با ٠.٨ درصد مربوط به گروه «ساخت فلزات پایه» است، همچنین در این فصل گروه «ساخت مواد شیمیایی و فراورده‌های شیمیایی» با تورم ١,٥- درصد مواجه بوده است.
* کاهش تورم نقطه به نقطه
در فصل بهار ١٤٠٢، درصد تغییرات شاخص قیمت تولیدکننده بخش صنعت نسبت به فصل مشابه سال قبل (تورم نقطه به نقطه) ٢٥,٦ درصد است که در مقایسه با همین اطلاع در فصل قبل (٢٩.٢ درصد)، ٣.٦ واحد درصد کاهش داشته است. به عبارتی، میانگین قیمت دریافتی توسط تولیدکنندگان محصولات صنعتی به ازای تولید کالاهای خود در داخل کشور، در فصل بهار ١٤٠٢ نسبت به فصل مشابه سال قبل، ٢٥.٦ درصد افزایش دارد. در این فصل بیشترین تورم نقطه به نقطه با ٧٣.٧ درصد مربوط به گروه «ساخت محصولات دارویی، مواد شیمیایی مورد استفاده در داروسازی و محصولات دارویی گیاهی» و کمترین تورم نقطه به نقطه با ٠.٨ درصد مربوط به گروه «ساخت کُک و فراورده‌های حاصل از پالایش نفت» است.
* کاهش تورم سالانه
طبق آمار مرکز آمار، در فصل بهار ١٤٠٢، درصد تغییرات شاخص قیمت تولیدکننده بخش صنعت در چهار فصل منتهی به این فصل نسبت به دوره مشابه سال قبل، ٢٧,٠ درصد است که در مقایسه با همین اطلاع در فصل قبل (٣١.٧ درصد)، ٤.٧ واحد درصد کاهش داشته است، به عبارتی، میانگین قیمت دریافتی توسط تولیدکنندگان محصولات صنعتی به ازای تولید کالاهای خود در داخل کشور، در چهار فصل منتهی به بهار ١٤٠٢ نسبت به دوره مشابه سال قبل، ٢٧.٠ درصد افزایش دارد.
* رشد 23 درصدی تولید خودرو در 5 ماه ابتدایی سال
بررسی وضعیت تولید خودروی سواری در 5 ماهه ابتدای امسال نیز حاکی از آن است که در 5 ماهه ابتدای امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته تولید خودروی سواری 23 درصد افزایش داشته است به‌طوری که در سال گذشته در 5 ماهه ابتدای سال 370 هزار و 166 دستگاه خودرو تولید شده بود که تولید آن در 5 ماهه نخست سال به 456 هزار و 126 دستگاه افزایش یافته است.
بدین ترتیب وضعیت تولید خودرو نیز نسبت به سال گذشته وضعیت بهتری داشته است و با توجه به رفع ممنوعیت واردات خودرو و اتخاذ تصمیماتی برای واردات خودروهای کاکرده نیز شاهد وضعیت بهتری در بازار خودرو هستیم.
* ضرورت برخورد نهادهای نظارتی با خودروسازان متخلف در افزایش قیمت‌ها
بنابراین با توجه به روند تثبیت ارزی در کشور و کاهش تورم و با توجه به اینکه که همیشه افزایش این دو مورد، بهانه‌هایی حذاب برای خودروسازان در راستای افزایش قیمت بود، نمی‌توان انتظار داشت که خودروساز داخل دوباره درخواست افزایش 30 درصدی قیمت خودرو از شورای رقابت داشته باشد؛ قطعا اگر قرار باشد خودروسازان درخواست افزایش قیمت داشته باشد، حتما درخواست آنها باید متناسب با نوسانات ارز، نرخ تورم و تورم فصلی تولیدکننده باشد.
در این راستا ضرورت دارد با ورود نهادهای نظارتی، همچنین سازمان حمایت و با همکاری شورای رقابت، با درخواست‌های غیرمتعارف خودروسازان که بازار آرام خودرو را به هم می‌زند، موافقت نشود و اگر خودروسازی قصد داشت با افزایش قیمت، در واقع ثبات بازار خودرو را به هم بزند، با برخورد قانونی و جدی نهادهای نظارتی مواجه شود./فارس