"بابک زنجانی" چگونه بازداشت و محاکمه شد؟

به گزارش راهبرد معاصر،  مرتضی تورک، معاون قضایی رئیس‌کل و رئیس حوزه ریاست دادگستری استان تهران با تشریح جزئیات ابعاد پرونده بابک زنجانی از بدو تشکیل تاکنون گفت: بدون شک پرونده بابک زنجانی، پرونده‌ای مهم، بزرگ و پیچیده است که از جهات مختلف می‌توان به آن پرداخت و می‌توان این‌گونه ادعا کرد که تاکنون هیچ یک از پرونده‌های مرتبط با مفاسد اقتصادی از جهت نوع فساد، ارقام ریالی، ابعاد داخلی و بین‌المللی مانند آن نیست و چه در مرحله کشف جرم، تحقیقات و جمع‌آوری ادله، شناسایی اموال فرد محکوم و اجرای احکام پرونده‌ای خاص و نادر بود.

نظارت مستمر رئیس عدلیه بر پرونده بابک زنجانی از بدو تشکیل تاکنون

رئیس حوزه ریاست دادگستری استان تهران با اشاره به اشراف و نظارت کامل ریاست قوه قضاییه بر پرونده بابک زنجانی از بدو تشکیل تا اجرای حکم اظهار کرد: ریاست قوه قضاییه در خصوص پرونده یادشده چه در دوره‌ای که مسئولیت دادستانی‌کل کشور و سپس معاونت اول قوه قضاییه را به‌عهده داشتند و چه در قامت رئیس قوه قضاییه مستقیماً اقدامات و پیگیری‌های صورت‌گرفته در این پرونده را تحت نظارت داشتند و همواره به قضات رسیدگی‌کننده مشورت و همفکری می‌دادند که همین امر سبب شد بسیاری از گره‌های پرونده گشوده شود.

نمایش اقتدار، صلابت و استقلال قوه قضاییه در پرونده بابک زنجانی

وی با تصریح به اینکه اهمیت پرونده بابک زنجانی از منظر دیگر از این جهت است که اقتدار، صلابت و استقلال قوه قضاییه را به‌وضوح نشان داد و ثابت کرد عدلیه تحت تأثیر جوسازی‌های رسانه‌ای و جریانات سیاسی قرار نگرفته و نمی‌گیرد، عنوان کرد: هدف‌گذاری دستگاه قضا در پرونده بابک زنجانی مبتنی بر احقاق حق، صیانت از بیت‌المال و بازگشت اموال و مبارزه قاطع و بدون اغماض با فساد بود که خوشبختانه تمامی اهداف تعیین‌شده محقق شد.

تورک در ادامه سخنان خود خاطرنشان کرد: طی سنوات گذشته برخی اشخاص و بخش‌ها خواستار ارفاق در حق محکوم‌علیه و آزادی بابک زنجانی بودند، اما صداقت لازم در رفتار بابک زنجانی وجود نداشت؛ در مقابل نیز برخی اصرار بر اجرای حکم سلب حیات داشتند و حتی بعضی از جریانات و رسانه‌ها به‌دلیل عدم اجرای حکم سلب حیات، از آن به‌عنوان نقطه ضعف قوه قضاییه و تسامح بیش از حد با بابک زنجانی یاد می‌کردند و به‌نوعی در عزم قوه قضاییه برای اجرای عدالت در این پرونده ایجاد شک و تردید می‌کردند به‌گونه‌ای که حتی اخیراً با یادآوری سالروز تاریخ بازداشت بابک زنجانی، عملکرد قوه قضاییه را مورد انتقاد قرار می‌دادند.

10سال پیگیری مستمر دستگاه قضا برای وصول مطالبات بیت‌المال در پرونده بابک زنجانی

رئیس حوزه ریاست دادگستری استان تهران در ادامه با اشاره به پیگیری مستمر دستگاه قضا برای وصول مطالبات در پرونده بابک زنجانی از بدو تشکیل تاکنون خاطرنشان کرد: به‌جرئت می‌توان گفت از زمان تشکیل پرونده بابک زنجانی در خردادماه سال 1392 تاکنون ماه و هفته‌ای نبوده است که در خصوص وصول مطالبات بیت‌المال در این پرونده جلسه‌ای از سوی دادگستری استان تهران تشکیل نشود و در نهایت پیگیری‌های به‌عمل‌آمده در تمامی این سال‌ها مثمر ثمر واقع گردید و حقوق بیت‌المال مسترد شد.

بابک زنجانی چگونه تبدیل به مجرم اقتصادی شد

تورک خاطرنشان کرد: بعضاً در اذهان جامعه این سؤال شکل گرفت که بابک زنجانی چگونه تبدیل به بابک زنجانی به‌عنوان یک مجرم اقتصادی شد، در پاسخ باید گفت؛ بابک زنجانی در جامعه بین‌الملل امکانات، اختیارات و فضایی را در اختیار داشت و حتی دو بانک در کشور‌های مختلف ایجاد کرده بود و در آن مقطع زمانی می‌توانست برخی مشکلات کشور در حوزه تحریم‌های اقتصادی را رفع کند، اما بابک زنجانی از اعتمادی که نسبت به وی صورت گرفت، سوءاستفاده و در حق امانت بیت‌المال خیانت کرد.

دستور ممنوعیت خروج بابک زنجانی از کشور با گزارش مرکز اطلاعات مالی و مبارزه با پولشویی

معاون قضایی دادگستری استان تهران ضمن تشریح چگونگی تشکیل پرونده بابک زنجانی اظهار کرد: در اوایل سال 1392 مرکز اطلاعات مالی و مبارزه با پولشویی به برخی اقدامات و رفتار‌های اقتصادی بابک زنجانی مشکوک می‌شود و همین امر سبب شد تا دستور ممنوعیت خروج وی از کشور صادر شود.

شکایت شرکت ملی نفت از بابک زنجانی

تورک ادامه داد: هم‌زمان با این موضوع، شرکت ملی نفت نیز به‌دلیل عدم استرداد حقوق بیت‌المال شکایتی را در دادسرای وقت مبارزه با مفاسد اقتصادی علیه وی مطرح کرد و پرونده در مسیر رسیدگی قرار گرفت؛ در کنار این موضوع، سازمان بازرسی کل کشور نیز در همین مقطع زمانی گزارشی را پیرامون موضوعات یاد شده ارائه می‌کند و در نهایت گزارش مرکز اطلاعات مالی و مبارزه با پولشویی، شکایت شرکت ملی نفت و گزارش سازمان بازرسی پایه‌های پرونده بابک زنجانی را تشکیل می‌دهند.

بازداشت بابک زنجانی و تشکیل پرونده 206 جلدی

تورک افزود: بررسی سوابق و فرایند اقدامات مجرمانه بابک زنجانی در نهایت سبب شد تا در زمستان سال 1392 با تشکیل پرونده‌ای به میزان 206 جلد بازداشت شود و رسیدگی‌های قضایی وارد فاز جدی‌تری شود.

معاون قضایی رئیس کل دادگستری استان تهران با بیان اینکه تشکیل پرونده‌ای متشکل از 206 جلد حاکی از عزم قوه قضاییه برای مبارزه با فساد، بررسی دقیق و موشکافانه است، عنوان کرد: فرایند تحقیقات قضایی زیر نظر بازپرس پرونده به‌طور شبانه روز انجام می‌شد و در کنار بازپرس پرونده، هیئتی به‌منظور ردیابی و شناسایی اموال بابک زنجانی به‌طور هم‌زمان تشکیل شد که سبب شد تا هم‌زمان با اقدامات قضایی، انجام تحقیقات، جمع‌آوری ادله و مستندات، موضوع شناسایی و ساماندهی اموال و منشأ دارایی‌های بابک زنجانی پیگیری و مشخص شود.

تشکیل قریب به 150 جلد پرونده در رابطه با شناسایی اموال و دارایی‌های بابک زنجانی

وی در ادامه با اشاره به قریب به 150 جلد پرونده با موضوع شناسایی اموال و دارایی‌های بابک زنجانی اظهار کرد: اسناد و گزارشاتی که از منشأ بخشی از دارایی‌های بابک زنجانی به دست آمد حاکی از این بود که نامبرده با وجوه بیت‌المال اقدام به خریداری اموالی در کشور‌های مختلف کرده است؛ البته بابک زنجانی در آن مقطع زمانی مجموعه‌ای در داخل کشور که قریب به 400 میلیون دلار ارزش داشت را به‌عنوان بخشی از بدهی خود به وزارت نفت منتقل کرد، اما رویکرد دستگاه قضا این بود که بدهی بابک زنجانی به طور کامل تسویه شود.

فرایند رسیدگی به پرونده بابک زنجانی و صدور رأی در کوتاه‌ترین زمان ممکن صورت گرفت

تورک اعلام کرد: مجموع بدهی بابک زنجانی بر اساس رأی دادگاه یک میلیارد و 967 میلیون و 500 هزار یورو در حق وزارت نفت و 67 میلیون یورو در حق بانک مسکن بود. سؤالی که بعضاً در اذهان جامعه در خصوص فرایند تسویه بدهی بابک زنجانی مطرح می‌شود این است که چرا این فرایند دچار اطاله شد، در پاسخ باید گفت؛ فرایند رسیدگی به پرونده بابک زنجانی و صدور رأی در کوتاه‌ترین زمان ممکن صورت گرفت، به‌طوری که پرونده در خردادماه سال 1392 تشکیل و کمتر از دو سال در اردیبهشت سال 1394 منتهی به صدور کیفرخواست شد و در بهمن ماه همان سال رأی بدوی از سوی دادگاه صادر شد و در نهایت در آذرماه سال 1395 رأی دیوان عالی کشور صادر شد. بنابراین مجموعه اقدامات دستگاه قضا در خصوص این پرونده با پیچیدگی‌ها و ابعاد یاد شده از بدو تشکیل تا صدور رأی در کمتر از چهار سال صورت گرفت.

تلنگر جدی دستگاه قضا به بابک زنجانی با ضرب‌الاجل سه ماهه

قاضی ویژه اجرای حکم بابک زنجانی ضمن اشاره به تأکیدات و دستورات ریاست قوه قضاییه به‌منظور ایجاد زمان‌بندی مشخص برای اقدامات و پیگیری‌ها به‌منظور استرداد حقوق بیت‌المال در پرونده بابک زنجانی خاطرنشان کرد: ریاست  قوه قضاییه طی دستوری تأکید کردند که برای تمامی اقدامات به‌منظور رد مال زمان‌بندی مشخصی تعریف و تدوین شود و در ادامه این موضوع در ستاد هماهنگی مبارزه با مفاسد اقتصادی نیز مطرح و مقرر شد تا مهلت سه ماهه‌ای برای بازگشت وجوه بیت‌المال به بابک زنجانی داده شود و در صورت عدم انجام رد مال، حکم دادگاه به مرحله اجرا درآید که این موضوع یک تلنگر جدی به بابک زنجانی بود.

دعوت از نهاد‌های مختلف برای مساعدت در استرداد حقوق بیت‌المال

معاون قضایی رئیس کل دادگستری استان تهران ادامه داد: از سال 1395 به بعد تمامی اقدامات و پیگیری‌ها معطوف به استرداد حقوق بیت‌المال بود که در همین راستا، با توجه به تدابیر رئیس کل دادگستری استان تهران جلسات منظم و مستمری به‌طور هفتگی با حضور دستگاه‌های مختلف از جمله وزارت اطلاعات و سازمان اطلاعات سپاه برگزار شد و هیچ دستگاه و نهادی که بتواند در استرداد حقوق بیت‌المال در پرونده بابک زنجانی منشأ اثر واقع شود، کنار گذاشته نشد و از آن‌ها دعوت به‌عمل آمد که از جمله آن‌ها می‌توان به وزارت امور خارجه، وزارت کشور، فراجا به ویژه پلیس آگاهی و امنیت اقتصادی، بانک مرکزی، معاونت اول ریاست جمهوری، وزارت نفت و دبیرخانه ستاد هماهنگی مبارزه با مفاسد اقتصادی سایر بخش‌ها اشاره کرد.

موانع موجود در فرایند استرداد حقوق بیت‌المال در پرونده بابک زنجانی

وی در پایان دیگری از سخنان خود اذعان کرد: موضوعی که فرایند استرداد حقوق بیت‌المال را دچار مشکل می‌کرد اولاً این بود که بابک زنجانی طی سنوات گذشته اهتمام و همکاری لازم را برای رد مال نداشت و ثانیاً به‌دلیل برخی مشکلات و محدودیت‌ها در خارج از کشور همکاری‌های لازم جهت انتقال اموال وجود نداشت./ تسنیم