«سیره نبوی» الگوی بی‌بدیل جهان معاصر

به گزارش «راهبرد معاصر»؛ 28 صفر، سالروز رحلت پیامبر اکرم (ص) و شهادت امام حسن مجتبی (ع) را یکی از مصیبت بارترین برهه‌های تاریخ صدر اسلام می خوانند؛ حضرت محمد (ص) در سال یازدهم هجری قمری و امام حسن مجتبی (ع) در سال 50 هجری قمری در چنین روزی به شهادت رسیدند.

دو رهبر بزرگ الهی که هر کدام الگویی بی نظیر برای جهان اسلام بودند و گفتمان ویژه ای در عرصه های مختلف از تواضع و مهربانی گرفته تا پیام آوری عشق و صلح و دوستی و نیز مقابله با بحران ها برای همگان داشتند.

آموزه های اسلامی در زمینه تعامل با دشمنان همواره بر استکبارستیزی و نفی سازش با مستکبران تأکید می‌کند

پیامبر مکرم اسلام، حضرت محمد مصطفی (ص) در ۶۳ سالگی پس از 23 سال دعوت، مجاهدت و ابلاغ پیام الهی و با گذراندن فراز و نشیب‌های فراوان در راه رسالت بزرگ خویش، رحلت کردند. در منابع تاریخی دلایل مختلفی برای رحلت ایشان بیان شده؛ اما آنچه امروز درباره این الگوی بی بدیل برای تمام جهانیان مدنظر است، بررسی گفتمان رهبر تراز اول اسلام در برابر دشمنان است. 

گفتمانی که اگر الگوی رهبران جهان اسلام در برخورد با دشمنان قرار گیرد، راه و مسیر خیلی ها را مشخص می کند و چه بسا می تواند با اتحاد جهان اسلام و ایستادگی در برابر کینه و عداوت دشمنان از فجایع بسیاری جلوگیری کند.

نیاز امروز جهان اسلام

روزانه جهان اسلام شاهد شهادت مسلمانان فلسطینی در نوار غزه است که اگر جهان اسلام با هم متحد بودند و به جای سازش های از روی ترس، متحد و یکصدا بودند؛ نه تنها دشمن جرئت عداوت نداشت، بلکه مجبور بود عقب براند.

پیامبر اسلام (ص) شیوه خاصی از تعامل و گفتمان تا سازش ناپذیری با دشمنان داشتند و بررسی سیره ایشان می تواند چراغ راه روشنی برای حال و روز مسلمانان دنیا باشد؛ سیره و الگویی که در برابر همه رهبران الهی در تاریخ بشریت بی نظیر است.

باید تأکید کرد، یکی از موضوعاتی که از دیرباز محل گفت‌وگو بوده، شیوه تعامل پیامبر(ص) با دیگران و به‌ویژه بیگانگان و دشمنان و به طور خاص، آنهایی است که دشمنی شان برای آسیب به مسلمانان آشکار می‌نماید.

این الگوی بی نظیر را می توان به رسالت پیامبر (ص) و تلاش برای حمایت از مستضعفان در برابر مستکبران نسبت داد. چنانچه تلاش مستکبران در تاریخ بشریت همواره برای چیرگی بر مستضعفان و حکومت بر آن‌ها بوده است. 

شاید بتوان گفت، آخرین راهی که آن‌ها برای رسیدن به اهداف شوم خود پس از اینکه جنگ و غارت مؤثر نیفتد یا امکان آن نباشد، طی می کنند راه به ظاهر مسالمت آمیز و مذاکره است تا با دریافت امتیازات، حکومت خود بر مستضعفان و مسلمانان را به منصه ظهور برسانند.

آموزه های اسلامی در زمینه تعامل با دشمنان همواره بر استکبارستیزی و نفی سازش با مستکبران تأکید می‌کند؛ اما در عین استکبارستیزی، ارتباط و تعامل با دشمن غیر مستکبر را با شرایط و ضوابطی تأیید کرده است.

سازش جایز نیست

پیامبر اسلام حضرت محمد مصطفی (ص) به خوبی در سیره عملی شان این راه را به آیندگان نشان داده و به خوبی مشخص کرده اند که سازش با دشمنی که امروز دستش به خون هزاران زن و کودک بی گناه آلوده است، معنایی ندارد؛ اما برخی رهبران جهان معاصر با آنکه جهان امروز بیدارتر از هر زمان دیگری این جنایت‌ها را می بینند، چشم بر آن بسته و سکوت اختیار کرده اند.

ضوابط و شرایط مذاکره با دشمن چیست؟ توافق با دشمن باید چه ویژگی هایی داشته باشد؟ باید عنوان کرد، اسلام هرگونه ارتباط با دشمن مستکبری که هدفش سلطه گری، غارت و چپاول است ممنوع کرده؛ اما مذاکره و توافق با دشمنی که بر استکبار و لجاجت خود اصرار ندارد، بر اساس شرایط و ضوابطی پذیرفته است. 

سیره پیامبر(ص) مذاکره با دشمن را در صورتی تأیید می‌کند که در وهله نخست، عزت اسلام و مسلمانان حفظ و دوم، راه سلطه و تسلط دشمن بسته شود. همچنین توافق با دشمن عادلانه باشد؛ ولی توافق شفاف و صریح را می پذیرد و به این توافق احترام می‌گذارد. در عین حال به هوشیاری بعد از توافق با دشمن و نیز برخورد قاطعانه با دشمن در صورت اقدامی خلاف توافق تأکید می‌کند.

تحلیل این سیره عملی به خوبی نشان می دهد سازش در شرایطی جایز است که عزت اسلام و مسلمانان دچار خدشه نشود نه آنکه 40 هزار زن، کودک، پیر و جوان شهید شوند و برخی دم برنیاورند و از صلح و سازش با چنین دشمنی و حتی ایستادگی و مقاومت نکردن سخن بگویند.

رهبر بی بدیل اسلام حضرت محمد(ص)، پیامبر صلح و دوستی و همواره به دنبال ایجاد آرامش در جامعه بودند، اما آنجا که دشمنی به عزت و آرامش مسلمانان خدشه وارد می کند، صلح را جایز نمی دانند.

گفتمان دیروز، الگوی امروز

سیره و گفتمان ویژه بایستی امروز شیوه عملی رهبران اسلام در برابر کفر و زور مستکبران به‌ویژه‌ دشمن صهیونیستی باشد که هیچ هدفی جز شهادت و نابودی مسلمانان ندارد. از گفتمان و سیره عملی حضرت محمد(ص) در برابر دشمنان اسلام که بگذریم، سیره رفتاری و اخلاقی ایشان برای جامعه معاصر بسیار با اهمیت است.

سیره پیامبر(ص) مذاکره با دشمن را در صورتی تأیید می‌کند که در وهله نخست، عزت اسلام و مسلمانان حفظ و دوم، راه سلطه و تسلط دشمن بسته شود

الگوی بی نظیری که در سیره امام حسن(ع) نمود بی بدیلی دارد و به عبارتی، سیره اخلاقی و رفتاری امام حسن (ع) همانند سیره پیامبر (ص) دقیقاً همان نیاز امروز جامعه مسلمانان است. از احسان و بخشش گرفته تا روحیه تواضع و احترام به مردم؛ از سخاوت و کرم گرفته تا حلم و بردباری همان چیزهایی است که امروز جهان اسلام به آن‌ها احتیاج دارد.

28 صفر هرچند سالروز شهادت بزرگمرد متواضع اسلام و رحلت پیام آور عشق و دوستی و روزی برای اندوه بر غم از دست دادن دو تن از رهبران بی بدیل اسلام است، اما سیره عملی و رفتاری ای که پیامبر(ص) و امام حسن مجتبی(ع) برای مسلمانان بعد از خود به ودیعه گذاردند، ارزش بسیاری دارد که اگر الگوی برخی رهبران جهان اسلام قرار گیرد، نباید شاهد جنایت‌های وحشتناک علیه مسلمانان باشیم.