ناامن شدن بندر حیفا و آینده کریدور آیمک-راهبرد معاصر
یادداشت سیدعلی نجات، کارشناس مسائل غرب آسیا؛

ناامن شدن بندر حیفا و آینده کریدور آیمک

بعد از عملیاتی شدن تاکتیک «حیفا در مقابله ضاحیه» چشم‌انداز آینده کریدور آیمک تیره و باعث نگرانی آمریکا، هند، امارات و سایر کشورهای پشتیبان این کریدور شده است.
سیدعلی نجات؛ کارشناس مسائل غرب آسیا
تاریخ انتشار: ۱۳:۴۳ - ۲۵ مهر ۱۴۰۳ - 2024 October 16
کد خبر: ۲۶۰۲۴۶

ناامن شدن بندر حیفا و آینده کریدور آیمک

 

به گزارش «راهبرد معاصر»؛ کریدور اقتصادی هند – غرب آسیا – اروپا که به‌ اختصار «آیمک» یا «عرب مد» نیز نامیده می‌شود، ۹ سپتامبر ۲۰۲۳ در جریان اجلاس 20 G - در دهلی نو اعلام شد. هدف این کریدور اقتصادی چندوجهی که شبکه‌های متعدد کشتیرانی، راه‌آهن و جاده‌ها را دربر می‌گیرد ایجاد یک مسیر تجاری پیوسته با هدف اتصال هند، امارات متحده عربی، عربستان سعودی، اردن، رژیم صهیونیستی و در نهایت اروپا است. 
 
این پروژه یک کریدور حمل‌ونقل چندوجهی است که سواحل غربی هند را از طریق خطوط دریایی به بندر جبل ‌عامل امارات و از آنجا از طریق خطوط ریلی عربستان سعودی به اردن و در نهایت به بندر حیفا در رژیم صهیونیستی متصل می‌کند. براساس این پروژه قرار است کالاها از بندر حیفا به بندر پیرائوس یونان و از آنجا از طریق خطوط ریلی، زمینی و دریایی به سایر کشورهای اروپایی منتقل گردد.
 

از زمان آغاز عملیات طوفان الاقصی در هفتم اکتبر، تجاوز نظامی رژیم صهیونیستی به نوار غزه، میزان بارگیری کانتینر در بندر حیفا از میانگین ۱۳ هزار در ماه به تنها حدود ۴ هزار کانتینر کاهش یافت


از انگیزه‌های مهم معماری و طراحی این کریدور پس از عادی‌سازی روابط دیپلماتیک بین امارات و رژیم صهیونیستی تلاش برای استمرار عقد پیمان‌های صلح و به رسمیت شناختن رژیم صهیونیستی در جهان عرب و جهان اسلام بود. به بیان دیگر، کریدور آیمک با ایجاد بسترهای اقتصادی، امنیتی و لجستیکی، با هدف ترغیب بیشتر کشورهای عربی به پروژه عادی‌سازی روابط با رژیم صهیونیستی طراحی شده و از این جهت، مورد حمایت ویژه هند و آمریکا قرار گرفته است.
 
بندر حیفا در شمال سرزمین‌های اشغالی از حیث قرار گرفتن در ساحل دریای مدیترانه یکی از ایستگاه‌های مهم کریدور آیمک محسوب می‌شود. اما از آنجایی که تامین امنیت، نیاز اساسی راه‌اندازی هر کریدوری است، ناامن شدن بندر حیفا از دلایل اساسی متوقف شدن پروژه کریدور آیمک بوده است. بندر حیفا از زمان آغاز تجاوز نظامی رژیم صهیونیستی علیه نوار غزه بارها هدف پاسخ‌های موشکی و پهپادی گروه‌های مقاومت از عراق تا لبنان و غزه قرار گرفته است.
 
از زمان آغاز عملیات طوفان الاقصی در هفتم اکتبر، تجاوز نظامی رژیم صهیونیستی به نوار غزه، میزان بارگیری کانتینر در بندر حیفا از میانگین ۱۳ هزار در ماه به تنها حدود ۴ هزار کانتینر کاهش یافت و در ماه نوامبر با شدت کاهش بیش‌تری به کمتر از 3 هزار کانتینر رسید.
 
بندر حیفا بزرگ‌ترین، حیاتی‌ترین و متنوع‌ترین بندر رژیم صهیونیستی است. نقش محوری در واردات و صادرات این رژیم دارد و علاوه بر اینکه از موقعیت راهبردی در شمال فلسطین اشغالی برخوردار است، به بازارهای اروپا و مدیترانه نزدیک است. این بندر دارای امکانات حمل‌ونقل و لجستیکی متعددی است که آن را به مرکز حمل‌ونقل دریایی و زمینی تبدیل کرده و قابلیت‌های آن را به‌عنوان دروازه تجاری بزرگ منطقه افزایش داده است.
 
از آغاز جنگ رژیم صهیونیستی علیه نوار غزه و ورود حزب‌الله لبنان به‌عنوان جبهه پشتیبانی از غزه، حیفا به یکی از مراکز و کانون‌های درگیری تبدیل شده و بارها مورد حمله حزب‌الله قرار گرفته است. اما پس از شهادت سیدحسن نصرالله، دبیرکل حزب‌الله لبنان شدت حملات حزب به این بندر افزایش چشمگیری یافته است. بمباران شدید و فزاینده حیفا از جنوب لبنان، نگرانی صهیونیست‌ها را از تعطیلی مهم‌ترین بندر خود به همراه داشته است. بندر حیفا، قلب تجارت دریایی رژیم صهیونیستی و دروازه ورود این رژیم به جهان است و دارای تأسیسات حساس نفتی و کارخانه‌های شیمیایی است، لذا هدف‌گرفتن آن تنها به معنای فاجعه در این شهر و بسته‌شدن و تعطیلی بندر آن نیست، بلکه اقتصاد رژیم صهیونیستی نیز تعطیل می‌شود.
 
حزب‌الله لبنان از چند روز گذشته بر اساس معادله «چشم در برابر چشم» که شهید نصرالله تأکید زیادی بر آن داشت، شروع به گسترش حملات خود در مناطق مختلف شهر اشغالی حیفا کرده است. در حالی که حملات سنگین و بی‌امان حزب‌الله به قلب بندر استراتژیک حیفا در اراضی اشغالی ادامه دارد و شدت بی‌سابقه‌ای نیز گرفته است، برخی از کارشناسان از معادله «حیفا مقابل ضاحیه» یاد می‌کنند. بدین معنا تا زمانی که ضاحیه هدف حملات رژیم صهیونیستی است، حیفا نیز هدف مشروع حزب‌الله لبنان است. شبکه المنار به عنوان رسانه حزب‌الله نیز در گزارشی اعلام کرد: حیفا وارد معرکه محور مقاومت و رژیم صهیونیستی شده است.
 
حمله حزب‌الله لبنان در شامگاه یکشنبه گذشته به پایگاه آموزشی تیپ گولانی در بنیامینا واقع در جنوب حیفا با انبوهی از پهپادها منجر به کشته شدن چهار نظامی صهیونیست و مجروح شدن حدود ۶۰ نفر دیگر شد، یوآو گالانت، وزیر جنگ که به همراه هرتزی هالوی، رئیس ستاد ارتش این رژیم از این پایگاه بازدید کرد، حمله پهپادی حزب‌الله را دردناک توصیف کرد.
 

مقامات و شخصیت‌های هندی به دلیل تشدید حملات گروه‌های مقاومت به مناطق شمالی اراضی اشغالی، برای آغاز و ادامه پروژه توسعه بندر حیفا به شدت مردد شده‌اند


بعد از قرار گرفتن سراسر شهر حیفا در دایره اهداف حزب‌الله به شکل مستقیم، نگرانی صهیونیست‌ها از پیامدهای ادامه جنگ با حزب‌الله، بیش از پیش تشدید شده است. بعد از گسترش حملات موشکی حزب الله به حیفا، این نگرانی در میان صهیونیست‌ها افزایش یافته که موشک‌های حزب‌الله در حال هدف قرار دادن اصلی‌ترین دروازه دریایی است که تجارت اسرائیل را به جهان متصل می‌کند.
 
بعد از عملیاتی شدن تاکتیک «حیفا در مقابله ضاحیه» چشم‌انداز آینده کریدور آیمک تیره و موجبات نگرانی آمریکا، هند، امارات و سایر کشورهای پشتیبان این کریدور شده است. دو سال پیش شرکت هندی «آدانی» برنده مناقصه توسعه بندر حیفا شد و مقرر گردید این شرکت بیش از 1 میلیارد دلار در این بندر سرمایه‌گذاری کند. بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی به شرکت هندی قول داد که امنیت بندر حیفا، بزرگ‌ترین بندر از سه بندر بزرگ بین‌المللی اراضی اشغالی فلسطین را برای اجرای پروژه هندی‌ها تامین نماید.

 
اما مقامات و شخصیت‌های هندی به دلیل تشدید حملات گروه‌های مقاومت به مناطق شمالی اراضی اشغالی، برای آغاز و ادامه پروژه توسعه بندر حیفا به شدت مردد شده‌اند. روزنامه «هند جدید» در این خصوص می‌نویسد: محور مقاومت حیفا را به عنوان هدفی برای تلافی در نظر گرفته و این بندر آینده تاریکی دارد خصوصا که دهلی در موقعیتی نیست که بتواند سرمایه‌گذاری عظیم خود را در حیفا اجرا کند.
 
همان‌گونه که واضح است، امنیت تأثیر بسیار کلیدی بر افزایش سرمایه‌گذاری و جذب سرمایه در بسیاری از نقاط مختلف دنیا دارد. آغاز جنگ باعث افزایش ناامنی در مسیرهای ترانزیتی و به‌تبع آن کاهش حمل‌ونقل از آن مسیرها می‌گردد. بندر حیفا که نقش کلیدی در پروژه آیمک دارد در بهترین حالت تنها ۲۵ کیلومتر از نوار غزه فاصله دارد. جنگ رژیم صهیونیستی علیه نوار غزه و لبنان و به تبع آن لغو بسیاری از پروازها و عملیات حمل‌ونقل در سراسر سرزمین‌های اشغالی، باعث تردید بسیاری از شرکت‌های سرمایه‌گذاری جهانی نسبت به امنیت این کریدور شده است.
 
حملات اخیر حزب‌‍الله به حیفا نیز پروژه کریدور اقتصادی آیمک را با تهدیدات جدی مواجه ‌کرده و مانع از برنامه زمان‌بندی‌ اجرای آن می‌شود، خصوصا که شواهد حاکی از تداوم درگیری‌ها برای مدت طولانی است. 

ارسال نظر
تحلیل های برگزیده