به گزارش راهبرد معاصر، متیو میلر سخنگوی وزارت خارجه آمریکا روز سه شنبه به وقت محلی در پاسخ به سوال خبرنگاری درباره گزارش جدید آژانس بین المللی انرژی اتمی و نیز تلاش سه کشور اروپایی انگلیس، فرانسه و آلمان برای صدور قطعنامه ضد ایرانی در نشست شورای حکام آژانس و اقدام و واکنش واشنگتن در این زمینه گفت: «ما همچنان به همکاری نزدیک با سه متحد اروپایی پیش از نشست شورای حکام بین المللی انرژی اتمی ادامه خواهیم داد و از اقداماتی که ایران را پاسخگو کند، حمایت میکنیم.»
سخنگوی وزارت خارجه دولت جو بایدن افزود:« همانطور که رئیس جمهور آمریکا بصراحت اعلام کرده است ما متعهد هستیم که ایران هیچگاه به سلاح هستهای دست پیدا نکند.»
او بدون اشاره به خروج آمریکا از توافق بین المللی هسته ای (برجام) و نقض تعهداتش و برغم اذعان نهادهای اطلاعاتی کشورش مبنی بر اینکه تهران تصمیمی برای ساخت سلاح هسته ای ندارد، مدعی شد: «ایران به انباشت ذخایر اورانیوم غنی شده با خلوص بالا ادامه داده است که هیچ توجیه غیرنظامی برای آنها وجود ندارد. ایران همچنین به عدم همکاری با آژانس بینالمللی انرژی اتمی ادامه میدهد.»
میلر تاکید کرد: «بنابراین ما به همکاری با اعضای شورای حکام آژانس ادامه خواهیم داد تا اطمینان یابیم همکاری ایران با آژانس ادامه پیدا میکند و آژانس اطمینان دهد که برنامه هستهای ایران همچنان صلح آمیز باقی میماند.»
سخنگوی وزارت خارجه دولت دموکرات آمریکا در پاسخ به این سوال که آیا واشنگتن از قطعنامه ای که از سوی سه کشور اروپایی در شورای حکام ارائه خواهد شد، حمایت میکند؟ گفت: همانطور که اعلام کردم ما به همکاری نزدیک با سه متحد اروپایی پیش از جلسه شورای حکام ادامه خواهیم داد و از اقداماتی که ایران را پاسخگو کند حمایت میکنیم. من قصد ندارم قبل از برگزاری جلسه در مورد اقداماتی که میخواهیم طی چند روز آینده در مشورت با شرکای خود انجام دهیم توضیح دهم.
خبرگزاری «آسوشیتدپرس» روز سهشنبه ادعا کرد که مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در گزارشی برای اعضای شورای حکام اعلام کرد که ذخایر اورانیوم غنیشده شده در ایران طی سه ماه گذشته افزایش یافته است و ایران تا ۲۶ اکتبر ۲۰۲۴ میلادی (۵ آبان ماه ۱۴۰۳) ۱۸۲.۳ کیلوگرم اورانیوم غنیشده ۶۰ درصد در اختیار دارد که این میزان نسبت به گزارش قبلی در ماه اوت، ۱۷.۶ کیلوگرم افزایش یافته است. ایران در مجموع ۶۶۰۴.۴ کیلوگرم اورانیوم غنیشده در اختیار دارد که در قیاس با ماه اوت گذشته ۸۵۲.۶ کیلوگرم افزایش نشان میدهد.
بر اساس این گزارش، رافائل گروسی مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در این سند ادعایی، اعلام کرد که در دیدار با مقامات دولت ایران در سفر هفته پیش وی به تهران، درباره امکان توقف افزایش ذخایر اورانیوم با غنای ۶۰ در صد و راستیآزمایی لازم برای تأیید این موضوع، رایزنی کرده است.
آسوشیتدپرس با استناد به این گزارش ادعایی گفت که بازرسان آژانس بین المللی انرژی اتمی اعلام کردند که ایران یک روز پس از پایان سفر رافائل گروسی، «اجرای اقدامات مقدماتی را با هدف توقف افزایش ذخایر اورانیوم غنی شده با خلوص ۶۰ درصد را در سایت های هسته ای زیرزمینی خود در فردو و نطنز آغاز کرده است»
در گزارش ادعایی آژانس بین المللی انرژی اتمی همچنین آمده است که در جریان سفر مدیرکل این سازمان به تهران، «ایران موافقت کرد به نگرانیهای آژانس در رابطه با لغو مجوز چند بازرس با تجربه این سازمان از طریق بررسی مجوز چهار بازرس مجرب دیگر پاسخ دهد.»
این گزارش مدعی است تاکنون هیچ پیشرفتی برای نصب تجهیزات نظارتی بیشتر صورت نگرفته است و این مساله «پیامدهای زیانباری را بر توانایی آژانس اتمی در زمینه ارائه تضمینهای لازم درباره ماهیت صلحآمیز برنامه هستهای ایران دارد».
این گزارش در آستانه برگزاری نشست فصلی شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی در وین منتشر شده است که سه کشور اروپایی انگلیس، فرانسه و آلمان موسوم به تروئیکا تلاش میکنند با تحت فشار قرار دادن اعضای شورای حکام، قطعنامه جدیدی را درباره ایران تصویب کنند.
جمهوری اسلامی ایران در سفر رافائل گروسی مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی درباره تبعات صدور قطعنامه هشدار داد و اعلام کرد که اگر طرفهای مقابل مسیر تعامل را در پیش بگیرند ایران هم اهل تعامل است اما اگر مسیر تقابل و قطعنامه و اخلال در برابر ایران را برگزینند تهران نیز تصمیمات لازم را خواهد گرفت.
جمهوری اسلامی ایران پس از امضای برجام در سال ۱۳۹۴ با هدف لغو تحریمهای ظالمانه، به عنوان کشوری مسئولیت پذیر، تعهدات خود را بدون عیب و نقص اجرا کرد و این مساله در ۱۶ گزارش آژانس بین المللی انرژی اتمی مورد تائید قرار گرفت اما پس از ورود دونالد ترامپ به کاخ سفید، تحریمهایی که به واسطه برجام رفع شده بود، با تصمیم یکجانبه وی برای خروج از این توافق در ۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۷ (۸ می ۲۰۱۸) بازگردانده شد.
ایران در سال ۲۰۱۸ سازوکار حل اختلاف را در چارچوب کمیسیون مشترک برجام در سطح وزیران خارجه اعضای باقیمانده در این توافق فعال کرد و طرفهای عضو برجام با صدور بیانیهای، ۱۱ تعهد را برای جبران خسارتهای اقتصادی ناشی از اقدام یکجانبه آمریکا مطرح کردند اما اجرای نامتوازنِ این توافق از یک طرف و فشارهای ناشی از اعمال و تشدید تحریمهای یکجانبه آمریکا از طرف دیگر، باعث شد تا یکسال پس از خروج آمریکا از برجام، شورایعالی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران تصمیماتی در راستای متوقف کردن گام به گام اجرای اقدامات داوطلبانه تعهدات هستهای با اعطای فرصتهای ۶۰ روزه به دیپلماسی، اتخاذ کند.
ایران تا یک سال پس از خروج آمریکا از برجام به تمامی تعهداتش ذیل این توافق عمل کرد تا به کشورهای اروپایی که وعده میدادند آثار خروج واشنگتن از توافق را جبران میکنند، فرصت دهد تا برای تحقق این وعده تلاش کنند اما با توجه به اینکه کشورهای اروپایی به وعدههایشان عمل نکردهاند، ایران نیز در چند گام تعهداتش ذیل برجام را کاهش داد. ایران تاکید دارد که هر زمان سایر طرفها به طور کامل به تعهداتشان عمل کنند، به طور متقابل رفتار خواهد کرد./ایرنا