«مرگ بر آمریکا»، شاه کلید بی‌اعتمادی به غرب

به گزارش «راهبرد معاصر»؛ آیت الله خامنه ای (مدظله العالی)، رهبر معظم انقلاب اسلامی در حالی که این روزها موضوع «معامله» و «مذاکره» با آمریکا نقل محافل سیاسی شده است و ایشان بارها در دولت های گذشته و حتی نزد دولتمردان کنونی موضع خود را به صراحت فرموده بودند، در جمع شرکت‌کنندگان در چهل‌ویکمین دوره مسابقات بین‌المللی قرآن تأکید فرمودند: امروز در مقابل استکبار قرار داریم؛ [البتّه] نه‌فقط ما ملت ایران. فرق ملت ایران با بسیاری از ملتهای دیگر این است که ملت ایران این جرئت را دارد بگوید آمریکا متجاوز، دروغ‌گو، فریب‌کار، مستکبر است و «مرگ بر آمریکا».

ایشان افزودند: در حالی که دیگران حس میکنند آمریکا دروغ‌گو است، حس میکنند فریب‌گر است، حس میکنند استعمارگر است، حس میکنند متجاوز است، حس میکنند به هیچ اصلی از اصول انسانی پایبند نیست، اما جرئت نمیکنند این را بیان کنند، جرئت نمیکنند در مقابلش بایستند. 

هرگاه از مذاکره یا گفت وگو با آمریکا (مستقیم یا غیرمستقیم) سخن به میان می آید، اذهان بیدار و آگاه متوجه بی اعتمادی به غرب و آمریکا می شود

در حالی که پس از دولت دوازدهم و با روی کار آمدن دولت سیزدهم به ریاست جمهوری شهید آیت الله رئیسی دغدغه ها نسبت به فریب خوردن دولت نسبت به وعده های دروغین مذاکره با غرب و آمریکا در حوزه های مختلف رخت بر بسته بود، دولت چهاردهم که در حوزه های اقتصادی نتوانسته است امنیت معیشت جامعه را حفظ کند، همه تخم مرغ های خود را در سبد غرب چیده و به بهانه های واهی به دنبال منفذی برای گفت وگو و رایزنی با آمریکاست.

تجربه تلخ برجام همچنان در اذهان باقی است و یکی از عاملان همان تلخ کامی که باید قاعدتاً پاسخگوی خسارت های محض این توافق باشد و به هر دلیلی اکنون در دولت چهاردهم بر مسند «امور راهبردی» نشسته، اسب خود را زین شده برای توافقی دیگر می بیند.

به طور کلی هرگاه از مذاکره یا گفت وگو با آمریکا (مستقیم یا غیرمستقیم) سخن به میان می آید، اذهان بیدار و آگاه متوجه بی اعتمادی به غرب و آمریکا می شود. مقام معظم رهبری به عنوان پرچمدار آرمان های انقلاب اسلامی همیشه دغدغه مبارزه با استکبار دارند و بارها از غیرقابل اعتماد و عهدشکن بودن مستأجران کاخ سفید سخن گفته‌اند. ایشان فروردین سال 1392 با هشدار درباره مذاکره با آمریکا فرمودند: به این گفت وگوها خوشبین نیستم. چون تجربه‌های گذشته‌ ما نشان می‌دهد گفت وگو در منطق آمریکایی به این معنی نیست بنشینیم تا به راه حل منطقی دست پیدا کنیم؛ منظورشان از گفت وگو این نیست، منظورشان از گفت وگو این است بنشینیم حرف بزنیم تا شما نظر ما را قبول کنید.

هشدارهای مکرر رهبر انقلاب اسلامی به عنوان مرشد و چرغ راه دولتمردان، در دولت های یازدهم و دوازدهم نادیده انگاشته شد و با وجود تأکید بر بی اعتمادی به غرب، توافق بی حاصل و «تقریباً هیچ» برجام امضا شد. توافقی که دوران اجرایش دیر زمانی نگذشت و با پایان دوران ریاست جمهوری باراک اوباما، دونالد ترامپ در همان دوره نخست ریاست جمهوری اش خروج از برجام را اعلام کرد و متأسفانه بدون هیچ دلیلی و با اینکه فقط ایران تعهداتش را انجام داده بود، انواع تحریم ها علیه کشورمان اعمال شد.

ناظران سیاسی معتقدند، جمهوری اسلامی ایران همواره در مسیر صداقت و اجرای کامل مفاد برجام گام برداشت، ولی غرب و آمریکا به بهانه های واهی کشورمان را به اجرا نکردن برجام متهم می‌کردند و با گذشت سال ها، همچنان دشمنی با جمهوری اسلامی ایران در دستور کار غربی ها قرار دارد. کمتر ناظر آگاه سیاسی است، رویکرد تعامل با غرب را با وجود همه نقض عهدهایش بپذیرد؛ تا جایی که حتی اروپایی ها که متحدان نزدیک واشنگتن هستند، از سیاست های یکجانبه ترامپ و نقض تعهداتش لب به شکوه گشوده اند.

در این میان جمهوری اسلامی ایران بر مبنای حسن نیت و رعایت موازین بین الملل و پایبندی کامل به سیاست های اصلی کشور، برجام را پیش برد تا جایی که اثبات شد غرب به دنبال برقراری رابطه حسنه نیست و هر روز ایران مورد تحریم های ظالمانه قرار می دهند. بدعهدی ها و خصومت های آشکار غرب دلیل آشکاری بر نهی و هشدار درباره هرگونه معامله و مذاکره با آمریکاست.

با وجود تمام چالش های موجود، دولت چهاردهم باید علاوه بر توجه به ظرفیت های داخلی چشم اندازی برای دیپلماسی با دیگر کشورها بر مبنای معادله برد-برد و نه توافقات یکجانبه داشته باشد

نکته عجیب ماجرا آنجاست، برخی ها در بدنه دولت با وجود خسارت محض تعامل های گذشته با آمریکا، به گونه ای از مذاکره و حتی توافقات جدید دم می زنند، گویی همچنان از تلخی های برجام نچشیده اند! بی تردید باید اکنون به جای دم زدن از مذاکره، تجربه این توافق شکست‌خورده را در کنار قراردادهای ننگین گذشته تاریخ کشورمان برای نسل های آینده بازگو کرد.

مردم همچنان شکست توافق برجام را فراموش نکرده اند و بی تردید نمی خواهند تجربه‌ چنین توافقی را بار دیگر نظاره گر باشند؛ اتفاقی که در صورت وقوع، موجبات رنج بیشتر جامعه را فراهم خواهد کرد. تجربه نشان داده است غرب و آمریکا قابل اعتماد نیستند و دشمنی آنها با ملت ایران غیر قابل انکار است. حتی رسانه‌های غربی بارها به سیاست «یک بام و دو هوای» آمریکایی‌ها در قبال ایران پرداخته اند.

از منظری، با وجود تمام چالش های موجود، دولت چهاردهم باید علاوه بر توجه به ظرفیت های داخلی چشم اندازی برای دیپلماسی با دیگر کشورها بر مبنای معادله برد-برد و نه توافقات یکجانبه داشته باشد؛ روابطی که دولت سیزدهم آن را توسعه داد و توانست با گسترش همکاری ها با چین، روسیه، کشورهای همسایه و پیوستن به ائتلاف های قدرتمند اقتصادی بخشی از مشکلات اقتصادی کشور را حل کند.

ترامپ هرچند به عنوان رئیس‌جمهور آمریکا از مذاکره با ایران سخن می گوید، ولی دولت چهاردهم باید برخلاف دوره‌های قبل ازجمله زمان توافق برجام، احتیاط پیشه کند و تجربه چنین توافقاتی در کنار هشدارهای رهبر انقلاب اسلامی مدنظر باشد.