پاشینیان: بازگشت آوارگان قره‌باغ «خطرناک» است/ صلح فقط با تعیین مرزها ممکن می‌شود
به گزارش راهبرد معاصر، «نیکول پاشینیان» نخست‌وزیر ارمنستان در پیامی ویدئویی اعلام کرد که منطق جدید صلح این است که هنگام صحبت از اراضی ارمنستان که تحت اشغال آذربایجان است، باید گفت که بخش‌هایی از خاک آذربایجان نیز تحت اشغال ارمنستان قرار دارد.
پاشینیان با این اظهارات به منتقدان خود پاسخ داد که معتقدند توافقات واشنگتن و پیش‌نویس معاهده صلح، مسئله بیش از 200 کیلومتر مربع از اراضی اشغالی ارمنستان توسط باکو را حل نمی‌کند.
پاشینیان یادآور شد که ارمنستان و آذربایجان تمامیت ارضی یکدیگر را بر اساس بیانیه آلماآتی در سال 1991 به رسمیت می‌شناسند.
اذعان به اشغال متقابل خاک دو کشور
نخست‌وزیر ارمنستان گفت: «این واقعیت باید در فرآیند تعیین حدود مرزها حل شود. اما منطق صلح، منطق جدید، این است که وقتی می‌گوییم اراضی حاکمیتی ارمنستان امروز تحت کنترل آذربایجان است، باید بگوییم که اراضی حاکمیتی آذربایجان نیز وجود دارد که تحت کنترل ماست و این مسئله متقابل باید در فرآیند تعیین حدود حل و فصل شود.»
پاشینیان در پیام امروز خود به تمام انتقادات و نگرانی‌هایی که پس از توافقات 8 اوت واشنگتن از سوی محافل سیاسی و کارشناسی مطرح شده بود، پاسخ داد.
مخالفان دولت ارمنستان، علاوه بر مسئله اراضی اشغالی توسط باکو، دستورکار صلح ارمنستان و آذربایجان را به دلیل موافقت ایروان با انحلال گروه مینسک سازمان امنیت و همکاری اروپا بدون حل مسئله بازگشت مردم قره‌باغ کوهستانی، شکست‌خورده می‌دانند.
پرونده قره‌باغ باید بسته می‌شد
نیکول پاشینیان یادآوری کرد که ماه‌ها پیش اعلام کرده بود «جنبش قره‌باغ» نباید ادامه یابد و از مردم خواسته بود اگر موافق نیستند، انقلاب کنند.
وی تأکید کرد: «مردم، یعنی شما شهروندان عزیز، انقلاب نکردید، زیرا مانند من فهمیدید که صلح بدون بستن مسئله قره‌باغ ممکن نیست و برخی نیروها از مسئله قره‌باغ صرفاً به عنوان ابزاری برای جلوگیری از استقلال، حاکمیت و توسعه دولت ارمنستان استفاده می‌کردند.»
بازگشت آوارگان برای صلح خطرناک است
به گفته نیکول پاشینیان، مسئله بازگشت آوارگان قره‌باغ واقع‌بینانه نیست. به عقیده او، صحبت از دستورکار بازگشت پناهندگان خطرناک است و به صلح برقرار شده میان ارمنستان و آذربایجان آسیب خواهد رساند.
وی افزود: «تلاش‌های دوجانبه برای طرح این موضوعات چیزی عاید خود پناهندگان نخواهد کرد و به منبع تنش جدیدی بین دولت‌ها تبدیل خواهد شد. من این دیدگاه خود را با مقامات رسمی باکو نیز در میان گذاشته‌ام و تأیید می‌کنم که بله، این موضوعی خطرناک و مضر برای صلح نوپاست. درک من این است که تمام کسانی که با این راهبرد موافق نیستند، خواسته یا ناخواسته در منطق احیای درگیری قرار می‌گیرند.»
نخست‌وزیر به ساکنان سابق قره‌باغ پیشنهاد داد که به عنوان شهروندان کامل در ارمنستان ساکن شوند.
اپوزیسیون: اظهارات پاشینیان «انکار و خیانت» است
گغام مانوکیان، نماینده فراکسیون اپوزیسیون «هایاستان»، اظهارات نیکول پاشینیان درباره قره‌باغ کوهستانی را «انکار و خیانت» توصیف کرد.
این نماینده پارلمان گفت: «این مقایسه که نیکول پاشینیان اراضی اشغالی ارمنستان در نتیجه تجاوز نظامی آذربایجان را با اراضی آذربایجان مقایسه می‌کند، غیرقابل قبول است.»
مانوکیان در تشریح هدف این مقایسه دچار تردید شد که آیا نخست‌وزیر ارمنستان مردم را برای بازگرداندن اراضی آذربایجان آماده می‌کند یا برای چشم‌انداز عدم خروج آذربایجانی‌ها از اراضی ارمنستان.
وی افزود: «آیا تا به حال شنیده‌اید که رئیس‌جمهور آذربایجان از یک سانتی‌متر مربع از خاک خود که تحت کنترل ارمنستان است صحبت کند؟ هرگز چنین چیزی نخواهید شنید. صحبت محافل سیاسی در جامعه ارمنستان درباره اراضی اشغالی، مربوط به درگیری‌های نامشخص دوران شوروی نیست، بلکه درباره اشغال نظامی آذربایجان در 13 و 14 سپتامبر 2022 است.»
ابهام در سرنوشت کریدورها و مسیرهای ارتباطی
نخست‌وزیر ارمنستان که از روند عادی‌سازی روابط و مذاکرات واشنگتن به وجد آمده بود، امروز درباره انتقادات پیرامون بازگشایی مسیرها نیز صحبت کرد و تکرار کرد که هر مقرراتی برای باکو اعمال شود، همان شرایط برای ارمنستان نیز وجود خواهد داشت.
در بیانیه آمده است که آذربایجان یک ارتباط بدون مانع به نخجوان و ارمنستان نیز یک ارتباط با مزایای متقابل به دست می‌آورد. اما مشخص شد که پیش از رسیدن به این مرحله، باید تعیین حدود مرزها انجام شود.
پاشینیان گفت: «این بدان معناست که در بخش‌های بازسازی و ساخت مسیرهای ارتباطی، ابتدا باید مرز دولتی بین ارمنستان و آذربایجان مشخص، تعیین و علامت‌گذاری شود و مرز نیز دارای ویژگی‌های الزامی خود از جمله مرزبان، گمرک و غیره است.»
در پایان، نیکول پاشینیان امروز به مردم ارمنستان اطلاع داد که از 8 اوت همه چیز در قفقاز جنوبی تغییر کرده و صلح بین ارمنستان و آذربایجان برقرار شده است. این در حالی است که این روزها یک بیانیه به طور مکرر از باکو شنیده می‌شود: «ارمنستان باید تکالیف خود را انجام دهد و قانون اساسی خود را تغییر دهد.»/تسنیم