ابعاد تنش‌ میان چین و رژیم صهیونیستی

به گزارش «راهبرد معاصر»؛ چند هفته پیش بواز توپوروفسکی، عضو کنست (مجلس رژیم صهیونیستی) از تایوان بازدید کرد و پس از دیدار با تسای اینگ-ون، رئیس جمهور این کشور گفت: در حالی که بسیاری از کشورها رژیم صهیونیستی را رها می‌کنند، وظیفه ماست به یاد داشته باشیم دوستان واقعی ما چه کسانی هستند و همان‌طور که آنها در کنار ما هستند، در کنار آنها بایستیم.

روابط چین و رژیم صهیونیستی تحت تأثیر فشار آمریکا برای جلوگیری از نزدیکی پکن و تل آویو قرار گرفته است

اظهارات مقام صهیونیست نشان دهنده میزان کینه این رژیم از چین است که در جنگ غزه در کنارش نایستاد. همچنین نشان دهنده وخامت روابط رژیم صهیونیستی و چین به ویژه با توجه به تمجید صهیونیست‌ها از تایوان در تلاش برای تحریک چین به دلیل حمایتش از آرمان فلسطین و انتقاد پکن از تل آویو به دلیل قتل عام در نوار غزه و حمایتش از مخالفان صهیونیست است. 

سال ۲۰۲۳ میلادی چین از بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر رژیم صهیونیستی برای بازدید دعوت کرد. انتظار می‌رفت این دیدار قبل از پایان سال انجام شود، اما عملیات «لبه محافظ» نتیجه را تغییر داد و نتانیاهو از آن زمان به چین سفر نکرده است. 

اگر این دیدار واقعاً انجام می‌شد، می‌توانست به تقویت روابط دو طرف و امضای چندین توافق‌نامه منجر شود. با وجود این، از زمان عملیات «لبه محافظ»، تنش‌هایی بر روابط چین و رژیم صهیونیستی سایه افکنده و در هفته‌های اخیر به اوج خود رسیده است.

بیش از سه دهه است پکن و تل آویو روابط اقتصادی، تجاری و فناوری خود را تقویت کرده‌ و سرمایه‌گذارهای چینی وارد رژیم صهیونیستی شده‌اند. با وجود این، نزدیکی روابط، واشنگتن متحد اصلی رژیم صهیونیستی را به ویژه پس از روی کار آمدن دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا در سال ۲۰۱۷ میلادی خشنود نکرده است. آمریکا فشار خود را بر رژیم صهیونیستی برای فاصله گرفتن از چین، محدود کردن سرمایه‌گذاری‌های چین در سرزمین‌های اشغالی، به ویژه در زیرساخت‌ها و محدود کردن انتقال فناوری به چین، به ویژه در حوزه‌های حساس مانند نیمه‌رساناها، هوش مصنوعی و فناوری‌های دفاعی که می‌توانند قابلیت‌های نظامی چین را افزایش دهند، افزایش داده است.

در واقع، فشار آمریکا بر رژیم صهیونیستی باعث شده است  برخی معاملاتش را با چین لغو کند. به عنوان نمونه، سال ۲۰۲۰ میلادی چین از سرمایه‌گذاری در شبکه ۵G رژیم صهیونیستی منع شد. فشار آمریکا همچنین به کاهش صادرات نیمه‌هادی‌های این رژیم به چین منجر شد، در حالی که صادرات نیمه‌هادی‌های چین به رژیم صهیونیستی نیز کاهش یافت.

با افزایش نگرانی‌های آمریکا درباره دسترسی چین به فناوری رژیم صهیونیستی و محدودیت‌های آمریکا بر دسترسی چین به فناوری پیشرفته‌ای که می‌تواند قابلیت‌های نظامی این کشور را افزایش دهد، واشنگتن سازوکارهای گفت‌وگوی جدیدی با صهیونیست‌ها ایجاد کرده است که به طور خاص بر همکاری‌های فناوری و سیاسی با چین تمرکز دارد.

به طور کلی، روابط چین و رژیم صهیونیستی تحت تأثیر فشار آمریکا برای جلوگیری از نزدیکی پکن و تل آویو قرار گرفته است. این روابط به دلیل موضع چین درباره جنگ غزه و موضع سختگیرانه اش نسبت به رژیم صهیونیستی، بیش از پیش متشنج شده است. پکن حماس را محکوم نکرد، بلکه رژیم صهیونیستی را عامل مجازات جمعی و کوچ اجباری دانست و اظهارات طرفدار فلسطین خود را تقویت کرده است. چین همچنین پس از تجاوز آمریکا و رژیم صهیونیستی علیه ایران، از این کشور حمایت کرد و تل آویو را عامل تهدید ثبات منطقه‌ای دانست.

تقابل رژیم صهیونیستی و چین بر سر جنگ غزه

هفته‌های اخیر شاهد تنش‌های قابل توجهی در روابط میان رژیم صهیونیستی و چین و از زمان برقراری روابط دیپلماتیک دو طرف در سال ۱۹۹۲ میلادی بی‌سابقه بوده است. این تنش‌ها به جایی رسید که نتانیاهو، چین و قطر را به اعمال محاصره رسانه‌ای علیه رژیم صهیونیستی متهم کرد.

اظهارات نخست وزیر رژیم صهیونیستی با محکومیت شدید چین مواجه شد که آنها را بی‌اساس و زیان‌بار دانست. در بیانیه پکن آمده است: سرزنش صداهای منتقد در برخی سکوهای شبکه‌های اجتماعی و اشاره به چین، چیزی جز جست‌وجوی درمان اشتباه برای این بیماری نیست.

رویارویی رژیم صهیونیستی و چین بر سر جنگ علیه نوار غزه چندین بار در سالن‌های سازمان ملل متحد رخ داده است. برای نمونه، در جریان جلسه شورای امنیت درباره نوار غزه ژانگ جون، نماینده چین سخنان گیلاد اردان، نماینده رژیم صهیونیستی را به دلیل اظهارات تندش قطع کرد و از وی خواست به شرکت‌کنندگان در جلسه احترام بگذارد.

حتی پس از تجاوز رژیم صهیونیستی به ایران، نماینده چین پیش از جلسه شورای امنیت درباره جنگ گفت، «اقدامات صهیونیست‌ها نقض قوانین بین‌المللی است و امنیت ایران را تهدید می‌کند».

پس از حمله رژیم صهیونیستی به قطر، نماینده چین تل‌آویو را عامل افزایش بیشتر تنش در منطقه دانست و حملاتش به قطر را نشان دهنده نیت سوء صهیونیست‌ها و مختل کننده تلاش های صلح در منطقه عنوان کرد.

رویارویی پکن و تل آویو محدود به سالن‌های سازمان ملل متحد نبود. در حاشیه مجمع امنیتی چین که ماه گذشته در پکن برگزار شد، درگیری لفظی مستقیمی میان رئیس مؤسسه روابط بین‌الملل دانشگاه سینگهوای چین و الاد شوشان، وابسته نظامی رژیم صهیونیستی رخ داد. فیلمی که در سطح جهانی پخش شد، این استاد دانشگاه چینی را نشان می‌داد که رژیم صهیونیستی را به از دست دادن قطب‌نمای اخلاقی خود و عامل نقض قوانین بین‌المللی با کشتن غیرنظامیان عنوان می‌کرد.

بواز توپوروفسکی در تلاشی برای تحریک چین، از تایوان بازدید کرد و این موضوع خشم پکن را برانگیخت و پکن این مقام صهیونیست را دردسرساز خواند. 

رسانه‌های عبری به‌تازگی شروع به حمله به چین کرده‌اند و نسبت به قرار گرفتن رژیم صهیونیستی در معرض پکن در نتیجه سرمایه‌گذاری‌های چین در این رژیم که می‌تواند خطرات امنیتی قابل توجهی به همراه داشته باشد، هشدار داده‌اند. برخی حتی خواستار لغو قرارداد اعطا شده به چین برای سرمایه‌گذاری در بندر حیفا، برقراری روابط دیپلماتیک با تایوان و اخراج کارگران چینی شاغل در رژیم صهیونیستی شده‌اند. 

در همین راستا، برخی گزارش‌ها ماه گذشته حاکی از آن بود که کارگران چینی در تل‌آویو به دلایل نامعلومی، احتمالاً به دلیل روابط تیره میان رژیم صهیونیستی و چین، مورد آزار و اذیت قرار گرفته‌اند. چین از مدافعان سرسخت آرمان فلسطین است و اعتقاد دارد راه حل دو کشوری، اساس برقراری صلح و ثبات در منطقه است. 

از زمان عملیات «لبه محافظ»، چین تمام تلاش خود را برای دفاع و رسیدگی به آرمان فلسطین به کار گرفته و رژیم صهیونیستی را به خاطر قتل عام در نوار غزه سرزنش کرده و گسترش شهرک‌سازی در کرانه باختری را که اصل راه حل دو کشوری را تضعیف می‌کند، رد کرده است. 

با وجود این، چین قادر به اعمال فشار بر رژیم صهیونیستی برای توقف تجاوز خود به غزه و پذیرش تأسیس کشور فلسطینی نیست. پکن می‌داند آمریکا تنها کشوری است که قادر به این کار و پایان دادن به تجاوز رژیم صهیونیستی و تهدید آن برای صلح و ثبات غرب آسیاست. 

برخی گزارش‌ها ماه گذشته حاکی از آن بود که کارگران چینی در تل‌آویو به دلایل نامعلومی، احتمالاً به دلیل روابط تیره میان رژیم صهیونیستی و چین، مورد آزار و اذیت قرار گرفته‌اند

چین همچنین حاضر نیست در ازای توقف جنگ علیه نوار غزه، هیچ موضوعی را به آمریکا تحمیل کند، البته تا زمانی که این موضوع امنیت ملی یا منافعش را تحت تأثیر قرار ندهد. پکن اعتقاد دارد درباره تجاوز رژیم صهیونیستی به نوار غزه، با حمایت از فلسطین در مجامع بین‌المللی و ارائه کمک‌های بشردوستانه، وظیفه خود را به عنوان کشوری مسئول انجام داده است. 

پکن همچنین با میزبانی از گروه‌های فلسطینی در سال گذشته، تلاش کرده است تا دیدگاه‌هایشان را به هم نزدیک‌تر کند. همچنین نمایندگانی را به منطقه اعزام و وزیر امور خارجه چین چندین تماس و جلسه با طرف‌های مربوطه برگزار کرده است.

چین به دنبال درگیری با رژیم صهیونیستی و آمریکا نیست. در عوض، رویکردی دیپلماتیک دنبال می‌کند و بر همکاری اقتصادی در روابط خود با کشورهای جهان تمرکز دارد. 

آینده روابط چین و اسرائیل به چندین عامل کلیدی بستگی دارد که مهم‌ترین آنها مسیر روابط آمریکا و چین است. با توجه به رقابت شدید جاری دو کشور و دیدگاه واشنگتن نسبت به پکن به عنوان رقیب راهبردی، دولت‌های آمریکا به رژيم صهيونيستی اجازه نخواهند داد تا روابط خود را با چین توسعه دهد، به ویژه در موضوعاتی مانند نیمه‌هادی‌ها، هوش مصنوعی و سرمایه‌گذاری‌های چین در زیرساخت‌های رژیم صهیونیستی که آمریکا حساس و تهدیدکننده امنیت ملی خود می‌داند.