خانه، نخستین مکان امن فرزندان

به گزارش «راهبرد معاصر»؛ پسر یا دختر دوست دارند اگر پدر رفتار خوبی داشته باشد، خانه نخستین مکان امنشان باشد. اگر این فضای امن شکل بگیرد فرزندی که راه خطا رفته به مسیر خود باز می‌گردد؛ اما باید به میزان امنیتی که از بین بردیم صبوری کنیم تا مسیر اصلاح شود.

پدری که تا دیروز فرزند خود را تنبیه می‌کرد، آیا می‌تواند ناگهان اصلاح شود؟ بله! در دین بن بست نداریم. اصلاح نیازمند تغییر، صبوری، تمرین و گذشت است. شما شاید از فردا عصبانی نشوی حتی از همسرت متلک بشنوی. خانم‌ها چرا تغییر همسرانشان را قبول نمی‌کنند و متلک می‌گویند؟ پدر قدم مهمی برداشته و درصدد اصلاح رفتار خود است و این اصلاح باید با حمایت مادر شکل بگیرد.

باید شخصیتمان متعادل باشد، یعنی فردی که نقش‌های فردی، اجتماعی، خانوادگی و… را با هم ادغام نکند

روش شنیدن فعال

متناسب با روحیه و احساسات فرد مقابل واکنش نشان می‌دهند. برخی پدران به حرف فرزندانشان خوب گوش نمی‌دهند. توجه یعنی اینکه به فرزند اطمینان قلبی بدهم تمام حواسم به اوست. خداوند چرا اطاعت از پدر و مادر را در کنار پرستش خود قرار می‌دهد، زیرا میان تبعیت از والدین و تبعیت از خداوند شباهت‌های زیادی وجود دارد.

علاوه بر این، والدین هم باید در برخی رفتارهایشان نسبت به فرزند مانند خدا رفتار کنند. بیایید خدا را بررسی کنیم؛ می‌فرماید «وقتی نماز می‌خوانی منِ خدا جوری بهت توجه می‌کنم که گویی تو تنها مخلوق منی، اما تو جوری نماز می‌خوانی گویی چندین خدا داری». در توجه به فرزند باید طوری رفتار کنی گویی تمام مشکلات عالم کنار رفته و فقط و فقط مشکل فرزند مطرح است.

باید شخصیتمان متعادل باشد، یعنی فردی که نقش‌های فردی، اجتماعی، خانوادگی و… را با هم ادغام نکند. شما در برابر فرزند نقش پدری دارید، در برابر خانم خانه نقش همسری و در اجتماع نقش کارگری، کارمندی و… . اگر در محل کار مشکلی داری نباید در خانه بروی و بر سر مادر و فرزند خالی کنی و برعکس.

زمانی که به حرف فرزند گوش می‌دهید، به بهترین رفیقش تبدیل می‌شوید و نباید این نقش را با نقش پدری اشتباه بگیرید. در شنیدن فعال باید متناسب با احساسات فرزند احساسات به خرج دهید؛ متناسب یعنی گاهی کمتر، گاهی مساوی و گاهی بیشتر. در برخی موارد پدر به گونه‌ای تصنعی از ناراحتی فرزند ناراحت می‌شود که باورپذیر نیست یا برعکس به قدری خوشحال می‌شود که به سن خودش یا فرزندش تناسب ندارد.

وقتی سبک زندگی پدر گوش دادن به حرف فرزند نباشد، تصنعی رفتار کردن با کنش فرزند نتیجه مطلوب ندارد. وقتی پدر به حرف مادر در منزل گوش نمی‌دهد، بچه کوچک می‌آید توجهی به او نمی‌کند و وقتی دختر می‌آید با وی احساسی رفتار می‌کند، در واقع در حال تخریب شخصیت آن دختر هست؛ زیرا خودشیفته بار می‌آید و احساس می‌کند چه شخص مهمی است که پدر با او اینگونه رفتار کرده و در نتیجه بعدها از مادر حرف شنوی نخواهد داشت.

چرا برخی مواقع دخترها به حرف مادر گوش نمی‌دهند؟

وقتی پدر برای مادر احترام قائل نباشد، فرزند هم به خود اجازه می‌دهد به مادر بی‌احترامی کند. اگر می‌خواهید دخترتان در منزل احساس غرور کند و خود را فرزند ملکه بداند، شما به عنوان پدر که پادشاه منزل هستید باید به ملکه احترام بگذارید. بچه گاهی فکر نکند نقش کلفت دارد یا فرزند کسی است که حتی پدر تحویلش نمی‌گیرد.

احترام گذاشتن پدر به شدت روی شخصیت دختر تأثیر دارد و معجزه می‌کند. مادرها گاهی می‌پرسند چرا دختر به کار خانه علاقه ندارد؟ علت این است که مادر خواسته یا ناخواسته کار در منزل را کلفتی می‌داند و همیشه از سختی‌هایش شکایت دارد. دختر یا پسر در ذهن خود این‌گونه تفسیر می‌کند که کار در خانه مساوی با کلفتی است. اگر مادر کار خانه را مقدس جلوه بدهد، دختر به همین کار علاقمند می‌شود.

در آزمایش پژوهشگر ژاپنی نشان داده شد وقتی پدر و مادر رفتار خاصی را دائم تکرار کنند، حتی لازم نیست به فرزند مستقیم بگویند، ناخودآگاه فرزند به آن رفتار علاقمند می‌شود و آن را تکرار می‌کند. مادر وقتی احترام به پدر را نگه دارد، فرزند نیز ناخودآگاه احترام می‌گذارد.

وقتی پدر برای مادر احترام قائل نباشد، فرزند هم به خود اجازه می‌دهد به مادر بی‌احترامی کند

چرا فرزندان علاقه‌ای ندارند از شغل پدر با خبر شوند؟

وقتی پدر از سر کار برمی‌گردد و دائم از کارش می‌نالد پسر حس خوبی به شغل پدر نخواهد داشت. اگر از کار بنالید شاید همسرتان همدردی کند، ولی در ذهن پسر کار به عنوان پدیده‌ای بد جلوه می‌دهد. برای رفع این مشکل از خوبی‌های کارتان بیشتر از سختی‌ها بگویید.

بگویید، «خدا را شکر امروز کار چند نفر را راه انداختم هرچند سخت بود». سختی کار را در کنار کار خوب جلوه دهید تا هر دو بعد موضوع در ذهن پسندیده جلوه‌گر شود. وقتی از کارتان و سختیش تعریف می‌کنید، باید مراقب باشید بر همسر و فرزندتان منتی نباشد.

فرزندان را مقایسه نکنید

در قدیم باب بود فرزندان با همسایگان یا دوستان مقایسه می‌شدند، در حالی که مقایسه کردن عزت نفس فرزند را از بین می‌برد. هر کسی خوب خودش است؛ لیوانی که دو سی‌سی جا دارد، پر شود می‌ریزد؛ لیوانی هم که یک لیتر جا دارد پر شود می‌ریزد. جفتشان بنا بر ظرفیت خودشان پر می‌شوند و تعابیر یکسان است. هیچ‌کس از لیوان دو سی‌سی انتظار ندارد اندازه یک لیتر آب جا دهد.

هیچ روش تربیتی مقایسه کردن فرزند را تأیید نمی‌کند. پدر باید به مادر احترام بگذارد احترام نباید با خشونت و رفتار نامتعارف باشد، گاهی فرزند از رفتار نامتعارف احساس خوبی ندارد و تصور می‌کند مادر که در ذهنش مقدس است، در حال کتک خوردن از پدر است، حتی اگر پدر و مادر چنین قصدی نداشته باشند و آن را شوخی تلقی کنند.

شوخی کردن‌هایی که فقط پدر و مادر متوجه آن می‌شوند مقابل کودک ممنوع است. با متلک انداختن صمیمیت ایجاد نمی‌شود. در جمع تذکر دادن پدر مادر به هم و مقایسه کردن فرزندان ممنوع است. احساس فرزندتان از شما جلوتر است و اگر حس کند فضای خانه برایش ناامن است دست به کارهای مخفی می‌زند که نمی‌توان کنترلش کرد.

تیر ماه گذشته دانشگاه شهید بهشتی هدف حمله و انفجار قرار گرفت. وقتی افراد متهم دستگیر شدند، پدر و مادرشان گفتند روحشان خبر نداشت آنها در دانشگاه چنین کاری می‌کنند و فکر می‌کردند فرزندشان در حال درس خواندن است.

کمک کردن پدر در خانه در سفره انداختن و… دختر را نسبت به آینده خانه داری و تربیت صحیح بیمه می‌کند. چند مورد حیا را از دختر دور می‌کند، یکی از این موارد محبت کردن نابجاست؛ محبت باید واقعی و متناسب باشد. اگر پدر در خانه محبت خاصی داشته باشد، محبت عام نسبت به همه فرزندان نداشته باشد، آن محبت باور پذیر نمی‌شود. تناسب یعنی اگر فرزندت سنش بالاتر از کودکی است، کودکانه با وی حرف نزنی.

چگونه فرزند دچار انحراف جنسی می‌شود؟

نباید در خانه از مواردی که باعث تحریک حس جنسی می‌شود استفاده کرد. برخی معاشقه‌های پدر و مادر مقابل فرزند صحیح نیست. اگر خانواده ماهواره دارد، آن را جمع کند، اگر هم جمع نمی‌کنید کانال‌هایش را ببندید.

برخی دخترها مشاوره می‌شدند و متأسفانه می‌گفتند با پدر و مادرشان فیلم می‌بینند. اگر پدر و مادر به دنبال رفتار صحیح فرزندشان هستند باید حیا را در وی نهادینه کنند. خدا وقتی می‌خواهد دین را تبلیغ کند نه از احکام، بلکه از اخلاق می‌گوید. حضرت محمد (ص) ابتدا امین و بعد به رسالت مبعوث می‌شوند.