
به گزارش راهبرد معاصر، در راستای سیاستهای افزایش جمعیت و حمایت از خانوادههای جوان، دولت اقدامات حمایتی مستقیم خود را با هدف بهبود شرایط اقتصادی خانوارهای کمدرآمد و دارای فرزند تقویت میکند. یکی از محوریترین این اقدامات، هدفمندسازی یارانه و ارائه کمکهای مالی غیرنقدی به گروههای آسیبپذیر است. در این زمینه، شارژ حساب سرپرستان خانوار سه دهک اول دارای مادر باردار و کودک شیرخوار، گامی عملیاتی و بلافصل برای کاهش دغدغههای معیشتی این قشر و تأمین بخشی از نیازهای اساسی دوران بارداری و شیرخواری به شمار میرود.
وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی با انتشار اطلاعیهای رسمی، از آغاز فرآیند شارژ حساب سه دهک اول دارای شرایط خاص خبر داد. بر این اساس، از امروز دهم آذر ماه ۱۴۰۴، حساب سرپرستان خانوارهایی که در سه دهک اول درآمدی کشور قرار داشته و دارای «مادر باردار» و یا «فرزند شیرخوار زیر دو سال» هستند، تحت «طرح یسنا» شارژ میشود. این اقدام مرحله اول از اجرای این طرح ملی است.
این طرح پیرو تفاهمنامهای بین وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، ستاد ملی جمعیت و شرکت خدمات فناوری اطلاعات رفاه ایرانیان (فارا) و در اجرای مستقیم ماده (۲۴) قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت به مرحله عمل درآمده است. هماهنگی بین قرارگاه جوانی جمعیت وابسته به وزارت تعاون و ستاد ملی جمعیت، زمینهساز اجرای به موقع این ماده قانونی شده است.

اعتباری که به حساب سرپرستان خانوار سه دهک اول مشمول واریز میشود، با هدف مشخص و محدود «خرید سبد غذایی و پوشک بچه» در نظر گرفته شده است. این رویکرد، هدفمند بودن کمک و هدایت آن به سمت تأمین نیازهای تغذیهای مادر و کودک را تضمین میکند. یارانه مادران باردار و کودکان شیرخوار در قالب این طرح، به صورت غیرنقدی و مستقیماً برای رفع نیازهای پایهای این دوره حساس هزینه خواهد شد.
این طرح به صورت مرحلهای اجرا میشود و احتمال گسترش آن به دهکهای دیگر یا گروههای مشمول جدید در آینده وجود دارد.
واریز این کمک به حسابهای بانکی همان سرپرست خانوار که دریافتکننده یارانه نقدی هستند، انجام میپذیرد.
به نظر میرسد احراز شرایط و تشخیص مشمولین، از طریق دادههای ثبتی سازمانهای مربوطه مانند سازمان ثبت احوال، پایگاه رفاه ایرانیان و سامانههای بیمهای انجام شده و نیاز به ثبت نام جداگانه نبوده است.
این اقدام علاوه بر پشتیبانی معیشتی، میتواند به بهبود شاخصهای سلامت و تغذیه در بین مادران و کودکان خانوادههای کمدرآمد منجر شود.

آغاز شارژ حساب سرپرستان خانوار سه دهک اول دارای مادر باردار و شیرخوار، نقطه عطفی در تبدیل قوانین حمایتی به اقدامات ملموس است. طرح یسنا با تمرکز بر تأمین سلامت و امنیت غذایی، رویکردی نوین در پرداخت یارانه مادران باردار و فرزندان شیرخوار اتخاذ کرده است. موفقیت این طرح میتواند الگویی برای طراحی و اجرای سایر بستههای حمایتی هدفمند در آینده باشد.