تلاش دوگانه ربع پهلوی؛ از تخریب ملت مومن تا مقدس نمایی برای جسد مجهول الهویه

به گزارش راهبرد معاصر؛ از ابتدای سال 97 در سطح رسانه‌ها در دومقطع زمانی نزدیک به هم دو خبر از خاندان پهلوی بیرونآ»ده است که گویی در پی طرح مجدد تلنگر ذهنی است برای بازگشت به دوران شاهنشاهی و در گام بعد حرکت برای تغییر مهندسی بدنه اجتماعی ایران.

ملت مؤمن به مثابه مسئولین، نخبگان و مردم، نقشی بسیار مهم در تعیین و تعریف هویت و نقش ملی ایران ایفا می‌کند. جمهوری اسلامی ایران، هویتی اسلامی دارد که مسئولیت ها و تکالیف فراملی مختلفی را در چارچوب نقش هایی متعدد برای آن نظام ایجاب و ایجاد می‌کند. نقش ملی جمهوری اسلامی ایران، تعریف این کشور از انواع متداول تعهدات، تصمیمات، قواعد و اقدامات مناسب برای خود و وظایف و کارکردهایی است که باید در شرایط مختلف و موضوعی و جغرافیایی ایفا کند. بر این اساس نقش‌های ملی جمهوری اسلامی ایران عبارتند از: مدافع اسلام و تشیع، عامل ضدامپریالیست یا ضد استکبار، ضد صهیونیست، سنگر انقلاب یا رهایی‌بخش، حامی مستضعفان، دولت سرمشق یا الهام بخش در جهان اسلام، رهبر جهان اسلام، مرکز جهان اسلام و دولت تجدیدنظرطلب. لحظه شناسی و عدم غفلت ملت مؤمن، باعث بهره گیری سیاست ورزان از فرصت ها، ظرفیت ها و امکانات در همه عرصه‌ها می‌شود.

یکی از این مصادیق دستیابی و تحکیم ملت مومن، سرمایه اجتماعی است که اگر بر پایه رشد فردی مبتنی گردد به انسجام اجتماعی، تسهیل کارها و کاهش هزینه‌های برنامه‌های اجتماعی- سیاسی خواهد رسید. به دیگر سخن باید گفت که مهمترین پشتوانه نظام جمهوری اسلامی، سرمایه اجتماعی مومنی است که تا کنون به عنوان پشتوانه عملکرد نظام بوده است که هر گونه خلل در این سرمایه اجتماعی موجبات صدمه خوردن چارچوب اجتماعی خواهد. پرداختن به این که چه عواملی باعث تخریب خواهد شد از حوصله این مقال خارج است اما فی‌الجمله باید گفت که مادامی که مسئولان خود را در قیاس با رژیم شاهنشاهی ارزیابی می‌کنند و با رفتار اشرافی خود فاصله طبقاتی را منجر شده‌اند و مادامی که نفوذ خارجی در این سیر همراه شود این سرمایه روند تخریبی به خود خواهد گرفت؛ اگر اقدام ایجابی و فعالی نباشد.

این مقدمه به بهانه گزاره‌های خبری است که در ابتدای سال 96 و سال 97 در سطح رسانه‌ها منتشر شده است. فروردین 96رضا پهلوی که پیشتر به دولت ترامپ نامه نوشته است و گفته در انتظار ملاقات با ترامپ و دولت او است، در گفتگویی با آسوشیتدپرس عنوان کرد: "روشن است که این حکومت قابل تغییر و اصلاح نیست و این به خاطر طبیعت و ماهیت آن است؛ دی ان ای این حکومت به صورتی است که نمی تواند تغییر کند. مردم نیز نسبت به ایده اصلاحات ناامید شده اند و فکر می‌کنند که باید تغییری اساسی صورت پذیرد اما اینکه این تغییر چگونه باید صورت پذیرد سئوال اساسی است. تمرکز من اکنون بر آزادسازی ایران است و من از هر وسیله ای که بتوانم در این مسیر استفاده خواهم کرد بدون آنکه با هر کسی که در این مسیر ما را یاری کند چه آمریکا باشد چه عربستان، اسرائیل و یا هر کس دیگر، بر سر استقلال و منافع ملی سازش کنم."

اردیبهشت 97 در خبرها حکایت پیدا شدن مومیایی مطرح شده که بدون اثبات صحت و سقم آن خبر، رسانه‌ها با پردازش این خبر به تقویت این گمانه دست زدند که آن جنازه منتسب به رضاشاه است.

اگر در بهترین حالت فرض را بر این بگماریم که شایعه پیدا شدن جنازه رضاشاه به عنوان یک قطعه از پازل برای تامین روانی ناآرامی مدنی نباشد، هدف ایجاد بهت و آشوب روانی است _ بدین گونه که سعی می‌شود در ذهن عامه مردم برخی از مفاهیم حک شود، کنار هم قرار گرفتن این مفاهیم یک ذهن مشکوک و تردیدانگار به نفس حاکمیت را تشکیل می‌دهد. به عنوان نمونه: نظام نگران تجمع مردم برای پاسداشت «پیکر رضاشاه» است، از جسم بی‌جان رضاشاه نیز به وحشت افتاده‌اند و انواع دعوت‌هایی که برای اعتصابات و ایجادناآرامی می‌شود _ و یا تامین سوژه است جهت بسط نمودن انگاره‌های ذهنی بی‌اعتمادی اجتماعی مردم به حکومت؛ بدین طریق که گفته می‌شود: این جنازه صرفا یک اثر تاریخی است که باید همانند دیگر آثار تاریخی در حفظ آن کوشید. و این در حالی است که هنوز اساسا صدق و کذب چنین مسئله‌ای تایید و یا تکذیب نشده است. حال چگونه است که حتما این جنازه مجهول الهویه باید به عنوان جنازه رضاشاه مجددا بر ذهن و زبان افتد. 

ظاهرا گام اول ایجاد یک اثر تاریخی است از رضا شاه و ایجاد جرقه مبتنی بر نگاه بر گذشته و در گام بعد تطهیر و یا نشان دادن خوش‌خدمتی او به ایران. اگر که ایجاد اثر تاریخی شکل نگرفت همین که نام رضا شاه به ذهن و زبان افتد می‌تواند عامل و مهره تحریک اجتماعی در آینده باشد مخصوصا که اکنون به تایید سخن رهبر معظم انقلاب، ایران اسلامی وارد جنگ اقتصادی شده است.

فلذاست که در برابر چنین مهره‌چینی‌های مشکوک، باید بر انسجام سرمایه اجتماعی مبتنی بر ملتی مومن‌گونه بیش از پیش پافشاری نمود و مسئولان امر نسبت به این امر آگاه باشند که به هر میزان مهره‌های تحریک اجتماعی گسترده‌تر شود، بیشتر نیازمند تحکیم‌بخشی به مولفه‌های ملت مومن هستیم.