معامله قرن محصول نگاه ترامپ است

به گزارش راهبرد معاصر؛ آنطور که در رسانه ها اعلام شده است طرح معامله قرن ترامپ که سالها بر آن مانور تبلیغاتی رفته بود در آستانه رونمایی است، به همین مناسبت گفتگویی کردیم با هادی برهانی تحلیلگر مسائل خاورمیانه، او بر این باور است: امروز گروههای فلسطینی تماما با معامله قرن مخالف هستند. همه در این مساله متفق هستند چون می دانند سهم و حقی برای فلسطینی ها قائل نشده اند و آنچه وجود دارد منفعت مختصری است که دردی از فلسطینی ها دوا نمی کند

موضع عربستان و اردن و امارات در قبال معامله قرن چیست؟

در بین این چند کشور اردن به شدت با معامله قرن مخالف است. به دلیل اینکه اگر راه حل دو دولت اجرا نشود و کشور فلسطین در کرانه باختری تشکیل نشود اردن در معرض خطر قرار می گیرد. چون راه حل جایگزین این خواهد بود که فلسطینی ها وارد اردن شوند و با اردنی ها یک حکومت تشکیل بدهند‌. لذا حکومت اردن به شدت با این طرح مخالف است.

عربستان و امارات و بدتر از این دو کشور بحرین، سه کشوری هستند که در میان کشورهای عربی بیش از بقیه در مورد معامله قرن همراهی نشان می دهند البته همراهی آنها به شکلی است که عمدتا سکوت کرده اند و اعلام موافقت نمی کنند چون از طرف افکار عمومی کشور خود تحت فشار هستند و نمی توانند اعلام پشتیبانی کنند ولی نسبت به کشورهای دیگر عربی به این دلیل که تحت فشار هستند و قصد ناراحت کردن آمریکا و اسرائیل را در شرایط فعلی ندارند با معامله قرن همکاری زیادی نشان می دهند.

آیا این صحت دارد که معامله قرن تنها قدس را به سرزمین های کنونی اسرائیل اضافه می کند و در عوض امتیازات اقتصادی به فلسطینی ها می دهد؟

جزئیات تا به حال اعلام نشده ولی آنگونه که از اخبار و تحلیل ها بر می آید ظرفیت بالایی از حقوق فلسطینی ها گرفته می شود و امتیازات زیادی به اسرائیلی ها داده خواهد شد و عملا چیزی برای فلسطینی ها باقی نخواهد ماند.

قدس و شهرک های یهودی نشین در دره رود اردن به اسرائیل داده میشود. اگر اینچنین شود و آواره های فلسطینی حق بازگشت نداشته باشند عملا به معنی در نظر گرفته نشدن حق و حقوق فلسطینی ها خواهد بود.

اگر این اتفاق بیفتد و به وعده های اقتصادی عمل نشود درگیری نظامی پیش می آید؟

این احتمال وجود دارد ولی اگر فرض کنیم وعده های اقتصادی نیز اجرا شود باز هم دردی از فلسطینی ها دوا نمی شدد. فلسطینی خانه و سرزمین و کشور ندارد و آواره شده اند. ناهار مفصل مشکل آواره را برطرف نمی کند. این روشی برای فریب دادن فلسطینی هاست و راه حل واقعی نیست.

موضع تشکیلات خودگردان به چه صورت است؟ امیدی به مقاومت این سازمان وجود دارد؟

امروز گروههای فلسطینی تماما با معامله قرن مخالف هستند. همه در این مساله متفق هستند چون می دانند سهم و حقی برای فلسطینی ها قائل نشده اند و آنچه وجود دارد منفعت مختصری است که دردی از فلسطینی ها دوا نمی کند. محمود عباس هم به شدت مخالف است. از این جهت موضع خوبی برای تجمیع و اتحاد گروههای فلسطینی فراهم شده است تا با قدرت دربرابر این طرح بایستند.

با توجه به مذاکرات غیرمستقیم میان حماس و اسرائیل، این امکان هست که حماس هم به سازش رو بیاورد؟

خیر. این تصور درست نیست ولی ما باید بپذیریم که فلسطینی ها در موقعیت بسیار سخت و بدی قرار دارند؛ یعنی مردمی که در غزه و کرانه باختری هستند تا این حد تحت فشار نبودند وقتی اینقدر در فشار هستند و امکاناتی برای مقاومت ندارند نمی توان توقع داشت بهترین شکل مقاومت را اجرا کنند. با در نظر گرفتن این نکته که اسرائیل به قدرتی در منطقه تبدیل شده و برنامه های خود را به منطقه دیکته می کند و کشورهای عربی و اسلامی دچار ضعف بی سابقه ای شده اند گروههای فلسطینی حمایت ها را از دست داده اند قبلا عربستان میلیاردها دلار کمک مالی به حماس داشت ولی امروز در موقعیت کمک به حماس قرار ندارد چون هر چه دارد در یمن خرج می کند. اگر وضعیت واقعی منطقه را در نظر بگیریم می توانیم متوجه شویم که چرا سعی می شود از طریق موضع گیری ها و راه حل های سیاسی سعی دارند خود را نگهدارند چون توان آنها اجازه مانور بیشتری به آنها نمی دهد.

رونمایی از معامله قرن سالها مطرح بود آیا مطرح شدن کمکی برای محبوبیت ترامپ در امریکا و همچنین کمکی برای انتخابات 2020 می کند؟

معامله قرن تا حدود زیادی محصول نگاه ترامپ است. ترامپ فردی خودخواه و ماجراجو است و از این طریق می خواهد بگوید مشکلی که هیچ رییس جمهوری نتوانست حل کند از میان برداشته است. در این مسیرگام های رفته و بحث جولان و بیت المقدس و بحث شهرک های یهودی نشین مطرح است و تلاش می کند این کار را انجام بدهد ولی این نکته که موفق بشود یا نه کم است چون مخالفت ها با این طرح نه تنها در منطقه بلکه در جهان نیز زیاد است. حتی کشورهای اروپایی چون فرانسه و انگلیس نیز با معامله قرن مخالف هستند.

آیا معامله قرن به سرنوشت اسلو دچار می شود؟

بله. من شانسی برای معامله قرن نمی بینم. این طرح محصول چند عامل است یکی شخصیت و روانشناسی ترامپ است. وقتی آنها اسلو را کنار گذاشتند باید به دنیا بگویند که طرح جایگزینی دارند و معامله قرن را نمایان کردند تا بگویند اسلو ضعف و مشکل داشت و ما امروز راه حل بهتری داریم که می تواند مساله را حل کند و آن مشکلات را نداشته باشد. به نظر من، مدتی دنیا را با این موضوع سر کار می گذارند همانطور که با اسلو ۲۵ سال دنیا سر کار بود تا به ستون بعدی برسند. فعلا جامعه بین المللی را با معامله قرن سر کار گذاشته اند و از واگذار کردن حق و حقوق فلسطینیان طفره می روند.