به گزارش راهبرد معاصر؛ محمد پارسا نجفی/ استفاده از رسانه برای همراه کردن ملت ها با راهبردهای بین المللی در کنار ترغیب مردم و شرکت های آن منطقه به خرید توانمندی های اقتصادی کشور مبدا مدت هاست که در دستور کار دیپلماسی عمومی کشورها قرار دارد. امریکای لاتین منطقه ای پرجمعیت با قابلیت های طبیعی بسیار ارزشمند است که کمتر دولتی از ارتباط با آن منطقه چشم پوشی ميكند.
خوشبتانه در سال های اخیر با تاسیس هیسپان تی وی اولین خط ارتباطی میان دو منطقه غرب آسیا و امریکای لاتین برقرار شد که طبعا ایران محور فعالیت آن خواهد بود اما نكته جالب رويكرد روسيه به تجربه ايرانست.
تقلید روس ها از هیسپان تی وی
روسیه در سال های اخیر تلاش بسیاری برای تاثیرگذاری بر کشورهای آمریکای لاتین انجام داده که تنها یکی از آنها تاسیس آر تی بوده است. این در حالیست که ایران با راه اندازی هیسپان تی وی بسیار زودتر از آر تی اقدام به برقراري خط ارتباط فرهنگی و سیاسی با ملل امریکای لاتین کرده بود.
روس ها در دو کانال اسپانیولی و انگلیسی شبکه آر تی خود از روش ها و شيوه روایتگري پرس تی وی و هیسپان تی وی تقلید کرده اند. در ابعاد محتوايي آنها از مبارزه با ظلم ايالات متحده در آمريكاي لاتين استفاده مي كنند و هدف خود را بر همراه كردن ملت هاي آن منطقه با سياست هاي مسكو ضد آمريكا قرار داده اند.
در ابعاد شكلي نيز همانند پرس تی وی كه سیاستمداران انگلیسی را به عنوان مجری جذب کرده بود روس ها هم، رافائل کورئه آ رئیس جمهور سابق اکوادور را به عنوان مجری کارشناس يكي از برنامه های خاص آر تي، به كار گرفته اند. همچنين اين شبكه روسي تلاش کرده اِوو مورالس رئیس جمهور سابق بولیوی را نیز به آر تی جذب کند.
دقت کنیم که مسكو منابع مالی قوی در اختيار آر تی قرار مي دهد حال آن كه شبكه هاي برون مرزي ايران داراي آن تامين مالي غني نيستند.
در سوي ديگر ميدان جهاني رسانه، کشورهای غربی هستند كه هر یک به تنهایی شبکه ای به زبان های اسپانیولی وپرتغالی دارند و با استفاده از اين قدرت رسانه اي، ضمن پیگیری برنامه های سیاسی توسعه طلبانه خود تلاش می کنند تا جایی که می شود تجارت خود را در آمریکای لاتین تقویت کنند و توانمندی های خود را بیشتر تبلیغ کنند.
به بيان ديگر كشورهايي كه دست بازتري در روابط بينالملل دارند از منطقه آمريكاي لاتين هرگز صرف نظر نمي كنند حال آنكه ايران، به دو دلیل در تقویت هیسپان تی وی باید جدیت داشته باشد:
اولین دلیل به اجماع جهانی علیه ایران بازمی گردد که از آرزوهای کاخ سفید بوده و در سال های اخیر به شدت برای آن تلاش می کنند. طبعا یکی از مناطقی که می تواند برای دولت ایران به منظور شکستن این نقشه ضد ایرانی مقامات واشنگتن مورد توجه باشد، همان آمریکای لاتین خواهد بود.
چنانکه بیان شد، درصد بالایی از مردم و نخبگان آمریکای لاتین خود را با ایران که در برابر زورگویی آمریکا مقاومت می کند، همراستا می دانند. از طرف دیگر نداشتن هیچ رابطه منفی میان آن ملت ها با کشورمان از مواردی است که می تواند این حس دوستی را تقویت کند.
دومین دلیل، ضرورت تلاش برای توسعه تجارت بين الملل ایران است که منافع اقتصادی و کلان را برای تهران به ارمغان می آورد و از منحصر شدن روابط اقتصادی کشورمان به چند کشور خاص پیشگیری می کند.
نکته جالب این است که اقتصاد ایران و آمریکا لاتین کاملا مکمل باشند. آنچه آنها دارند ما به آن نیاز داریم و آنچه در ایران تولید می شود برای بازار آن منطقه مورد نیاز است. مجید صالحی سفیر سابق ایران در اکوادور* (از کشورهای آمریکای لاتین) در یک مصاحبه با تشریح یک مقایسه تطبیقی اثبات کرد که بخش بزرگی از فهرست کالا و خدمات ایرانی برای آمریکای لاتین از انواع مشابه چینی ارزان تر خواهد بود و مردم آن منطقه علاقه مند به تجارت و خرید آنها هستند. محصولات صنعتی، دارو، خدمات مهندسی تنها بخشی از آنهاست.
از این رو کشور ما باید با مردم آن منطقه دوردست تعامل و معاشرت رسانه اي داشته باشد. هیسپان تی وی ابزار نیل به این اهداف در دیپلماسی عمومی است که ضرورت تقویت آن آشکارا احساس می شود. با این حال چالش بزرگی هم وجود دارد؛ هیسپان تی وی از امکانات شرکت های کابلی در آن منطقه محروم است و در عین حال برای رقابت با تلویزیون های قدرتمند و سرشار از منابع مالی غربی باید روش ها و مفاهیم جدیدی به کارگیرد.
عدالت طلبی که در دین اسلام وجود دارد و بعد از انقلاب در ایران بسیار به آن اشاره می شود از مواردی است که برای مردم دردمند و رنج کشیده آمریکای لاتین از جذابیت بالایی برخوردار است. به گفته دکتر سهیل اسعد عدالت طلبی که در اسلام وجود دارد به حدی برای مردم آمریکای لاتین جذاب است که زمینه ساز گرایش به به این دین می شود. (*2)
به بیان دیگر هیسپان تی وی باید بتواند با استفاده از روش های نوین رسانه ای مفاهیم عدالت طلبی را به مخاطبان تشنه این مفاهیم در آمریکای لاتین برساند. منظور این بیان هرگز آموزش عملی عبادات و فروع اسلام نیست بلکه آگاه کردن آن مردم با حقایق جهان و شیوه های بهره کشی کشورهای غربی است. آنها سال ها با مفهوم نئولبرالیسم سروکار داشته اند و به یقین از اینکه نتایج زحمات شان و بیشترین ارزش منابع ملی شان را آمریکا و انگلیسی غارت می کنند به شدت خشمگین می شوند. در نتیجه مفاهیم عدالت طلبی می تواند پنجره ای نو برای یافتن روش های دفاع از خود در برابر شرکت های غارتگر آمریکا و انگلیس به آنها بگشاید. در نتیجه می تواند به مانند برگ برنده ای برای هیسپان تی وی مطرح باشد.
در نهایت ارتباط میان دو منطقه دردمند غرب آسیا با آمریکای لاتین می تواند جبهه ای مردمی در دو سوی کره خاکی علیه آمریکا و انگلیس ایجاد کند.
پاورقی
* آمریکای لاتین بهترین بازار برای کالای ایرانی ( رجوع کنید به
* 2
به خاطر عدالت اسلام است که برخی از مردم آمریکای لاتین مسلمان می شوند